Πώς οι ρωσικές δυνάμεις έφτασαν μέχρι το Κίεβο

Πώς οι ρωσικές δυνάμεις έφτασαν μέχρι το Κίεβο

Το σχέδιο των επιχειρήσεων τις οποίες παρακολουθούμε αποτελούν μια διαδοχή του δόγματος Γερασίμωφ και της βαθειάς μάχης. Το δόγμα Γερασίμωφ φέρει το όνομα του νυν Αρχηγού ΓΕΕΘΑ και είναι γνωστό στο δυτικό κόσμο ως υβριδικός πόλεμος, το οποίο αντιπροσωπεύει την προοδευτική και σταδιακή χρησιμοποίηση της στρατιωτικής ισχύος με τελικό στόχο την αλλαγή της καταστάσεως.

Με βάση αυτό η Ρωσία προχώρησε στη συγκρότηση, οργάνωση, υποστήριξη, τροφοδοσία και καθοδήγηση των ανταρτών στις ρωσόφωνες ανατολικές επαρχίες, ενασκώντας πίεση επί της Ουκρανίας από το 2014 και ελέγχοντας σε σημαντικό βαθμό την πολιτική της. Η Ρωσία αποφάσισε να ξεκαθαρίσει το ζήτημα της Ουκρανίας με τη στρατιωτική ισχύ και προχώρησε στις τρέχουσες στρατιωτικές επιχειρήσεις χρησιμοποιώντας τη βαθειά μάχη. Οι ρίζες της βαθειάς μάχης, βρίσκονται στη σοβιετική στρατιωτική σκέψη της των δεκαετιών 1920 και 1930\, όπως αυτή αντιπροσωπεύεται από τους Σβέτσιν και Τουχατσέφσκι (θύματα των μεγάλων εκκαθαρίσεων του Στάλιν) και του Τριανταφύλλωφ (ελληνοπόντιος, θύμα αεροπορικού ατυχήματος το 1931). Σύμφωνα με αυτή, ασκείται πίεση στο μέτωπο ενώ ταυτόχρονα διεξάγονται αποφασιστικές επιχειρήσεις στα μετόπισθεν, σε βάθος, και επιδιώκεται η συνέργεια και συνένωση των δύο προσπαθειών.

Αυτό είναι πλήρως ορατό στη ρωσική επιχείρηση καθώς υπάρχει αντιπαράθεση στο μέτωπο του Ντόνετς και Λουχάνσκ ενώ αεροκίνητες επιχειρήσεις και επιχειρήσεις μηχανοκινήτων δυνάμεων κατευθύνονται προς το Κίεβο, την κεντρική και δυτική Ουκρανία (μετόπισθεν). Το τελικό αποτέλεσμα των επιχειρήσεων θα εξαρτηθεί από την αντοχή των ουκρανικών δυνάμεων. Φυσικά, η όποια πολιτική διευθέτηση στην Ουκρανία, που είναι και το ζητούμενο, θα εδρασθεί στη σταθεροποίηση που θα επιτευχθεί από τη Ρωσία και η οποία είναι συνάρτηση και συνδυασμός πολλών παραγόντων (στρατιωτικών, πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών κλπ). Με βάση αυτά η τελική πολιτική κατάσταση στην Ουκρανία είναι ένας στόχος αρκετά μακρινός και ασαφής με τα μέχρι τώρα δεδομένα.

Η ρωσική στρατιωτική εισβολή εναντίον Ουκρανίας τις πρώτες πρωινές ώρες της 24 Φεβρουαρίου 2022, αποτελεί ένα κομβικό γεγονός το οποίο αλλάζει τους κανόνες και της συνθήκες τόσο για την ευρωπαϊκή όσο και για την παγκόσμια τάξη πραγμάτων ασφάλειας. Το θεσμικά όργανα του συστήματος ασφαλείας (ΟΗΕ, ΟΑΣΕ, κλπ), αλλά και μεμονωμένες χώρες, παρακολουθούν ανίκανες να αντιδράσουν ενώ το διεθνές δίκαιο και η νομιμότητα καταπατάται βάναυσα. Διαφαίνεται ότι μετατοπιζόμαστε από ένα κόσμο επιλύσεως των διεθνών ζητημάτων με βάση αρχές και κανόνες, σε ένα κόσμο χρησιμοποιήσεως υποκειμενικώς και αυθαιρέτως της ισχύος.

Η εισβολή αιφνιδίασε πάρα πολλούς σε παγκόσμιο επίπεδο, ωστόσο δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Για τους προσεκτικούς παρατηρητές είχε προαναγγελθεί. Ο πρόεδρος Πούτιν, σε άρθρο του τη 12 Ιουλίου 2021, είχε διαμορφώσει το πολιτικο-στρατηγικό πλαίσιο της ρωσικής επεμβάσεως στην Ουκρανία, με βάση τη δική του ιστορική ερμηνεία (φυσικά συζητήσιμη και αμφισβητήσιμη) των γεγονότων, δηλώνοντας με σαφήνεια «…δεν θα επιτρέψουμε ποτέ τα ιστορικά μας εδάφη [Ουκρανία] και οι κοντινοί μας άνθρωποι που διαβιούν σε αυτά να χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ρωσίας. Και σε όσους θα αναλάβουν μια τέτοια προσπάθεια, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι έτσι θα καταστρέψουν τη χώρα τους… είμαι βαθειά πεπεισμένος ότι η πραγματική κυριαρχία της Ουκρανίας είναι δυνατή μόνο σε συνεργασία με τη Ρωσία».

Δυστυχώς, όλα αυτά δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψη ώστε να αναληφθούν οι ανάλογες πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο για την αντιμετώπιση της καταστάσεως, ακόμη και όταν η Ρωσία άρχισε το δεύτερο εξάμηνο του 2021 να συγκεντρώνει σταδιακά μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις πέριξ της Ουκρανίας, οι οποίες 2022, με το πρόσχημα ασκήσεων, αναπτύχθηκαν και στη Λευκορωσία.

Έτσι ο πρόεδρος Πούτιν έθεσε τα θεμέλια ενός παρεμποδιστικού πολέμου σύμφωνα με την κλασσική Θουκυδίδεια αντίληψη, δηλώνοντας στο πρωινό του διάγγελμα ότι «Οποιαδήποτε περαιτέρω επέκταση των υποδομών του ΝΑΤΟ ή της συνεχιζόμενης προσπάθειας του να αποκτήσει στρατιωτικό αποτύπωμα στο ουκρανικό έδαφος είναι απαράδεκτη. …Για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, είναι μια πολιτική ανάσχεσης της Ρωσίας, με προφανή γεωπολιτικά πλεονεκτήματα. Για τη χώρα μας [Ρωσία], είναι θέμα ζωής και θανάτου, θέμα του ιστορικού μας μέλλοντος ως έθνους. Αυτό δεν είναι υπερβολή, είναι γεγονός. Δεν συνιστά μόνο την απόλυτη πραγματική απειλή για τα συμφέροντά μας, αλλά και για την ίδια την ύπαρξη του κράτους μας και της κυριαρχίας μας. Είναι η κόκκινη γραμμή …. την οποία έχουν διαβεί.».

Ο παρεμποδιστικός πόλεμος βρίσκεται στην γκρίζα ζώνη, του προληπτικού πρώτου πλήγματος, μεταξύ επιθετικών και αμυντικών στρατηγικών και αποσκοπεί να εξαλείψει απειλές οι οποίες θα ωριμάσουν σε βάθος χρόνου.

Ως τελικός αντικειμενικός σκοπός της στρατιωτικής επιχειρήσεως καθορίσθηκε η αποναζιστικοποίηση και η αποστρατικοποίηση της Ουκρανίας και η παραπομπή σε δίκη αυτών που διέπραξαν εγκλήματα εναντίον των πολιτών. Πρακτικά η αποναζιστικοποίηση δηλώνει την ολοκληρωτική εξάλειψη της τρέχουσας πολιτικής ηγεσίας της Ουκρανίας. Δηλαδή η Ρωσία έχει προσανατολισθεί σε ευρείς πολιτικούς αντικειμενικούς σκοπούς, οι οποίοι είναι δυνατόν να συμπεριλάβουν σε μικρότερη ή ευρύτερη έκταση, την αλλαγή του καθεστώτος, της μορφής διακυβερνήσεως και της κυβερνώσας ελίτ, τη χειραγώγηση τόσο της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής πολιτικής της Ουκρανίας, τον έλεγχο ή την ολοκληρωτική κατάληψη του ουκρανικού εδάφους, τη στρατιωτική αποδυνάμωση της Ουκρανίας και τέλος την εξουδετέρωση των αντιφρονούντων.

Συνοψίζοντας, το παγκόσμιο σύστημα ασφαλείας βρίσκεται υπό πίεση και ενδεχομένως ανάγκη αναθεωρήσεως, η ρεαλιστική σχολή σκέψεως κερδίζει έδαφος, η στρατιωτική ισχύς και οι προληπτικές στρατιωτικές δράσεις περνούν στο προσκήνιο, οι συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις μετά από μια μακρά περίοδο των ανθρωπιστικών επεμβάσεων επανεμφανίζονται στην πρώτη γραμμή, ενώ η πολιτική διευθέτηση στην Ουκρανία, θα εξαρτηθεί από την έκβαση των επιχειρήσεων, χωρίς βέβαια να είναι άμεσα ορατή και βέβαιη.

Ο Κωνσταντίνος Γκίνης είναι Στρατηγός ε.α. - Επίτιμος Α/ΓΕΣ