Πόσο πρέπει να μας ανησυχεί η εμφάνιση κρουσμάτων οξείας ηπατίτιδας στην Ελλάδα

Πόσο πρέπει να μας ανησυχεί η εμφάνιση κρουσμάτων οξείας ηπατίτιδας στην Ελλάδα

Την πρόβλεψη του προέδρου του εθνικού οργανισμού δημόσιας υγείας (ΕΟΔΥ) Θεοκλή Ζαούτη ότι δεν θα έπρεπε να διερωτόμαστε αν θα καταγραφούν τα πρώτα περιστατικά οξείας ηπατίτιδας άγνωστης μέχρι στιγμής αιτιολογίας στην πατρίδα μας αλλά απλά να αναρωτιόμαστε για το πότε θα συμβεί αυτό, επιβεβαιώνει η τεκμηριωμένη καταγραφή των τριών πρώτων κρουσμάτων.  

Το γεγονός πως και στις τρεις περιπτώσεις που οι δύο αφορούσαν νήπια και η μία μεγαλύτερο παιδί, η έκβαση ήταν καλή και μετά από σύντομη νοσηλεία για τα δυο μικρότερα παιδιά, οι ασθενείς έχουν ήδη αναρρώσει πλήρως, αποδεικνύει ότι θα πρέπει όλος ο υγειονομικός μηχανισμός να βρίσκεται σε επιφυλακή αλλά δεν συντρέχει λόγος πανικού. Τα τρία περιστατικά έχουν ήδη καταγραφεί και στις εκθέσεις του παγκόσμιου οργανισμού υγείας ΠΟΥ, με 450 ανάλογα περιστατικά να έχουν καταγραφεί διεθνώς, 26 μικροί ασθενείς να έχουν χρειαστεί μεταμόσχευση ήπατος και 11 ασθενείς να έχουν καταλήξει.

Όπως εξηγεί ο επίκουρος καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Γκίκας Μαγιορκίνης, η αυτόματη ενημέρωση των επίσημων φορέων όπως είναι ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας και το ευρωπαϊκό κέντρο ελέγχου και πρόληψης λοιμωδών νοσημάτων ECDC είναι μία αυτόματη διαδικασία η οποία δεν σηματοδοτεί κάτι ιδιαίτερο- γίνεται για λόγους επιδημιολογικής επιτήρησης.

Ο βασικός λόγος που θα πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή είναι γιατί αυτή η οξεία ηπατίτιδα άγνωστης μέχρι στιγμής αιτιολογίας, που δεν οφείλεται σε μόλυνση με τους γνωστούς ιούς της ηπατίτιδας, εξελίσσεται αρκετά σοβαρά και γρήγορα σε κάποια παιδιά με αποτέλεσμα σε σπάνιες περιπτώσεις η βλάβη να είναι τέτοιας έκτασης που να απαιτείται μεταμόσχευση ήπατος και στην Ελλάδα δεν γίνονται μεταμοσχεύσεις ήπατος σε παιδιατρικούς ασθενείς. Ωστόσο η χώρα μας έχει καταστρώσει σχέδιο ετοιμότητας και ήδη υπάρχει διακρατική συνεργασία με δύο μεταμοσχευτικά κέντρα στην Ιταλία, στη Ρώμη και το Παλέρμο για εκείνο το σπάνιο ενδεχόμενο που θα χρειαστεί μεταμόσχευση ήπατος.

Οι υγειονομικές αρχές πάντως σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό υγείας Μίνα Γκάγκα βρίσκονται σε επιφυλακή και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας καθώς έχουν ενημερωθεί όλες οι υγειονομικές περιφέρειες και έχουν δοθεί οδηγίες από τον ΕΟΔΥ τόσο στα παιδιατρικά νοσοκομεία όσο και στους συλλόγους των γιατρών ενώ υπάρχει ακόμα και φόρμα καταγραφής των υπόπτων περιστατικών. Όλη αυτή η κινητοποίηση έχει σαν στόχο να εντοπιστούν γρήγορα τα κρούσματα οξείας ηπατίτιδας αγνώστου αιτιολογίας  ώστε να μην προλάβει να εξελιχθεί η βλάβη και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο της ανάγκης να υποβληθεί ο μικρός ασθενής σε επέμβαση μεταμόσχευσης ήπατος. 

Σε κάθε περίπτωση παρά την διακρατική συνεργασία με την Ιταλία η μεταμόσχευση ήπατος είναι μία λεπτή επέμβαση που κανένας γονέας δεν θέλει για το παιδί του, ενώ θα πρέπει να συμπεριλάβουμε στη δυσάρεστη  αυτή  εξέλιξη και τη δυσκολία ανεύρεσης τέτοιων δημοσιευμάτων ειδικά για παιδιατρικούς ασθενείς. 

Στα περισσότερα περιστατικά όπως εξηγεί η αναπληρώτρια υπουργός υγείας Μίνα Γκάγκα η νέας μορφής ηπατίτιδα αυτοθεραπεύεται-μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία, ακόμα και χορήγηση  αντιβίωσης, ενώ ακολουθείται ειδική διατροφή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ώστε να αποσυμφορηθεί η πίεση που δέχεται το ήπαρ.

Το «κλειδί» για την αποφυγή περαιτέρω επιπλοκών είναι ο έγκαιρος εντοπισμός με τον επίκουρο καθηγητή επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Γκίκα Μαγιορκίνη να εξηγεί ότι το χαρακτηριστικότερο σύμπτωμα είναι το κιτρίνισμα του λευκού των ματιών και του δέρματος ενώ τα υπόλοιπα συμπτώματα θυμίζουν συμπτώματα γαστρεντερίτιδας-περιλαμβάνουν  δηλαδή πόνο στην κοιλιά, εμετό και διάρροια.

Η έγκαιρη κινητοποίηση των γονιών σε περίπτωση που παρουσιαστούν τα ύποπτα συμπτώματα και η άμεση ειδοποίηση του παιδιάτρου  που είναι ενήμερος και ξέρει τι πρέπει να γίνει ώστε να καταγραφεί το περιστατικό και να γίνουν οι ειδικοί μοριακοί έλεγχοι για να διαπιστωθεί εάν πρόκειται ή όχι για την ηπατίτιδα νέας μορφής αποτελούν  το «διαβατήριο» για την διασφάλιση της υγείας του παιδιού και ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο επιπλοκών που μπορεί να οδηγήσουν στην ανάγκη μεταμόσχευση ήπατος.

Υγειονομικές αρχές πάντως εκτός από το να παραμένουν σε επιφυλακή συνεχίζουν να προσπαθούν να διευκρινίσουν τα αίτια της πρόκλησης της οξείας αυτής ηπατίτιδας, καθώς στα περιστατικά στην Ελλάδα εκτός του ότι δεν ταυτοποιήθηκε κανένας ιός ηπατίτιδας δεν ανευρέθηκε ούτε πρότερη λοίμωξη με τον κορονοϊό ούτε όμως και προσβολή από αδενοϊό. Είναι επίσης σημαντικό να τονιστεί ότι καθώς τα περισσότερα περιστατικά διεθνώς αφορούν παιδιά κάτω των 10 ετών και κυρίως παιδιά κάτω των 5 ετών σχεδόν όλοι οι μικροί ασθενείς δεν είχαν εμβολιαστεί για τον κορονοϊό αφού σε αυτές τις ηλικίες δεν έχει εγκριθεί η χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου.