Οι ορυκτές ύλες είναι η ευκαιρία της Ελλάδας για εξωστρέφεια και ανάπτυξη. Αυτό ήταν το συμπέρασμα στην εκδήλωση του ΣΜΕ για τα 100 χρόνια λειτουργίας του, ενώ έγινε αναφορά σε σημαντικά ζητήματα γύρω από τον εξορυκτικό κλάδο, που μπορεί να αποτελέσουν μαγνήτη επενδύσεων για την χώρα μας.
Αναλυτικότερα, στην εκδήλωση με θέμα: «100 Χρόνια Συνεισφοράς – Ασφαλές Εφαλτήριο για το Μέλλον», ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Κώστας Γιαζιτζόγλου επεσήμανε ότι σήμερα οι ορυκτές πρώτες ύλες αποκτούν τεράστιο στρατηγικό ενδιαφέρον και ο εξορυκτικός κλάδος μπορεί να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην αξιοποίηση τους, προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας. Ο κ. Γιαζιτζόγλου αναγνώρισε πως ο εξορυκτικός κλάδος σε πανευρωπαϊκή κλίμακα «δεν ήταν δημοφιλής», μέχρι πρόσφατα, όμως όπως είπε η Ευρώπη μπαίνει, έστω και αργά, στην κούρσα για τα στρατηγικά ορυκτά.
Αναφερόμενος στην προ εβδομάδων εκπροσώπηση σε υψηλότατο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωκοινοβουλίου και της Ελληνικής κυβέρνησης στην παρουσίαση της επένδυσης της METLEN για το Γάλλιο, αναρωτήθηκε γιατί δόθηκε τέτοια βαρύτητα σε ένα ορυκτό, από το οποίο η Ευρώπη χρειάζεται 50 τόνους, δηλαδή δυο φορτηγά το χρόνο και είπε χαρακτηριστικά: «όποιος όμως ελέγξει το γάλλιο, το γερμάνιο, το βολφράμιο, το σκάνδιο κλπ, θα ελέγξει το επόμενο υπερελαφρύ κράμα για την νέα αμυντική ή επιθετική τεχνολογία, το επόμενο μικροτσίπ για την τεχνητή νοημοσύνη ή την επόμενη μπαταρία αυτοκινήτου που θα φορτίζει σε πέντε λεπτά. Σήμερα οι πρώτες ύλες αποκτούν τεράστια σημασία στην καινοτομία, το τεχνολογικό μοντέλο και τη στρατηγική».
Ο Αθανάσιος Κεφάλας, Πρόεδρος της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του ΣΜΕ, είπε στην αρχή της εκδήλωσης: «Κηρύξαμε το 2024 έτος ορυκτών πόρων, τονίζοντας τη σημασία των ορυκτών στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Παρουσιάσαμε αποδεδειγμένα το ρόλο της εξορυκτικής βιομηχανίας στην πράσινη μετάβαση. Είμαστε περήφανοι γιατί ο αποδεδειγμένα εξωστρεφής κλάδος αποτελεί σημαντικό μέρος του ΑΕΠ της χώρας, είναι κρίσιμος εργοδότης, συστηματικός επενδυτής, είναι μαγνήτης ξένων επενδύσεων και πρωτοπόρος στην υιοθέτηση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης».
Το ΥΠΕΝ για τους εθνικούς πόρους
Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νικόλαος Τσάφος υπογράμμισε πως η κυβέρνηση πιστεύει στην αξιοποίηση του εθνικών πόρων. Το διακύβευμα, όπως είπε είναι ξεκάθαρο, καθώς οποιαδήποτε δραστηριότητα του μέλλοντος βασίζεται με τον ένα ή άλλο τρόπο στις κρίσιμες πρώτες ύλες. «Άρα, έχουμε τεράστιες ευκαιρίες να αξιοποιήσουμε πόρους, που πριν από 5 -10 χρόνια δεν τους θεωρούσαμε σημαντικούς» είπε ο κ. Τσάφος.
Ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης αναφέρθηκε στις επόμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ενέργειας, με σημαντικότερη την τροποποίηση του Μεταλλευτικού Κώδικα, η οποία εκτιμάται ότι θα υλοποιηθεί μέχρι το καλοκαίρι.
Παράλληλα, η επιτροπή του υπουργείου που επεξεργάζεται το σχέδιο για το post mining έχει ολοκληρώσει το έργο της. Επίσης, αναφέρθηκε στο διαγωνισμό του αντιμονίου στη Χίο και στο γεγονός πως το ΥΠΕΝ επεξεργάζεται νέους διαγωνισμούς, όπως για το χαλκό. Ακόμη τόνισε πως οι ελληνικές εταιρίες σχεδιάζουν σημαντικές επενδύσεις στην ανακύκλωση υλικών, όπως το νικέλιο και εκτίμησε πως ο κλάδος έχει μπροστά του μια θετική περίοδο.
Ο Προέδρος της Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής, Στράτος Σιμόπουλος ανέφερε ότι η συζήτηση για τις κρίσιμες πρώτες είναι βαθιά γεωπολιτική και πως η εποχή μας χαρακτηρίζεται από την ενεργειακή μετάβαση. Σε αυτό το πλαίσιο η έρευνα και η καινοτομία καλούνται να διαμορφώσουν τις στρατηγικές για να αποτελέσει η χώρα πρότυπο. Σύμφωνα με τον κ. Σιμόπουλο για να αξιοποιηθεί ο ορυκτός πλούτος χρειάζεται τεχνολογική καινοτομία και επιστημονική τεκμηρίωση.
Το παρών έδωσε και ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝ.ΑΛ. και Αντιπρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Γιάννης Μανιάτης που επεσήμανε ότι η μακροχρόνια στρατηγική της Κίνας σε ότι αφορά τον έλεγχο των ορυκτών πρώτων υλών αλλά και οι πρόσφατοι περιορισμοί εξαγωγών θέτουν το πρόβλημα στην πραγματική του βάση. Όμως, η Ευρώπη, τα τελευταία 15 χρόνια, καθυστέρησε αρκετά. Μέσα σε αυτή την περίοδο η Κίνα φρόντισε να αγοράσει ή να μισθώσει τα σημαντικότερα αποθέματα κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών. Τέλος, τόνισε πως ο μεταλλευτικός κλάδος πρέπει να ανακτήσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα του, αξιοποιώντας την πράσινη ενέργεια.
«Τι φέρνει το αύριο για τους Ορυκτούς Πόρους; Η Ευρωπαϊκή ματιά»
Στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των κ.κ. Mark Rachovides, Επίτιμου Προέδρου της EUROMINES, Αντώνη Λατούρου προέδρου της UEPG και Νίκου Κεραμίδα, εκπροσώπου του Προέδρου της EUROMETAUX, με το συντονισμό του κ. Α. Κεφάλα. με θέμα «Τι φέρνει το αύριο για τους Ορυκτούς Πόρους; Η Ευρωπαϊκή ματιά», βασικό σημείο ήταν η πληθώρα κοιτασμάτων που υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η ανάγκη να αξιοποιηθούν. Ο κ. Rachovides αναφέρθηκε στην ανάγκη ο κλάδος να γίνει πιο ανταγωνιστικός, κάτι που προϋποθέτει τη μείωση του ενεργειακού κόστους και είπε χαρακτηριστικά: «Χρειαζόμαστε κυβερνήσεις που θα στηρίξουν το αύριο, χρειαζόμαστε μεγαλύτερη βεβαιότητα για τη μείωση του κόστους και θα πρέπει να γίνουν πολλά σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας».
Στην πρόκληση της ανακύκλωσης των αδρανών υλικών αναφέρθηκε ο κ. Λατούρος, λέγοντας πως κάποιες χώρες, όπως το Βέλγιο, καταφέρνουν να ανακυκλώνουν μέχρι και το 25%. Σήμερα ο μέσος όρος των χωρών της Ε.Ε. στην ανακύκλωση είναι στο 10% που σημαίνει ότι κάποιες χώρες είναι πολύ πίσω και έχουμε πολύ δρόμο ακόμα, επισημαίνοντας ότι σε κάθε περίπτωση θα συνεχίσουμε να έχουμε ανάγκη την εξόρυξη αδρανών υλικών.
Ο κ. Κεραμίδας υπογράμμισε πως η κατάσταση με το ενεργειακό κόστος θα είναι μη αναστρέψιμη αν η Ευρώπη δεν αλλάξει επιλογές. Αναφέρθηκε επίσης στο σημαντικό ρυθμιστικό κόστος. «Όταν συζητάμε για κρίσιμες πρώτες ύλες συναντάμε τοίχο από τις υπηρεσίες της Ε.Ε» και αυτό όπως είπε είναι πρόβλημα. Προειδοποίησε, επίσης, πως πέρα από τις εκατοντάδες θέσεις εργασίας που έχουν χαθεί και την απώλεια της καινοτομίας θα δούμε μια κατακόρυφη αύξηση της εξάρτησης της Ευρώπης από εισαγωγές.
Η σημασία της μεταποιητικής δραστηριότητας
Η εκδήλωση έκλεισε με την συζήτηση του κ. Γιαζιτζόγλου και του Σπύρου Θεοδωρόπουλου, Πρόεδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΒ.
Ο κ. Θεοδωρόπουλος αναφέρθηκε στο λεγόμενο «παραγωγικό μοντέλο», τονίζοντας «είναι μεν σημαντικό κομμάτι του ΑΕΠ, δεν νομίζω όμως ότι η Ελλάδα ζει αποκλειστικά από τον τουρισμό. Έχουμε αξιόλογη βιομηχανία και μεταποίηση, εξαγωγικό εμπόριο, ναυτιλία, κ.ά. Είναι γεγονός ότι η συμμετοχή της μεταποίησης στο ΑΕΠ έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά μην ξεχνάμε ότι η Ευρώπη δεν υποστήριζε τη μεταποιητική δραστηριότητα, καθώς είχε ρίξει το βάρος στην πράσινη ανάπτυξη... Παρότι εκπέμπουμε μόνο το 6% των παγκόσμιων ρύπων, είχαμε αποφασίσει να σώσουμε τον πλανήτη μόνοι μας... Δεν πήραμε μέτρα να προστατεύσουμε τη ντόπια παραγωγή... Εν τέλει, στείλαμε τις παραγωγές σε εργοστάσια με μεγαλύτερο αποτύπωμα από αυτά που εμείς κλείναμε».
Ο κ. Θεοδωρόπουλος έκανε επίσης λόγο για κοινή συνείδηση στην Ευρώπη ότι «έχουμε κάνει πάρα πολλά λάθη την τελευταία 20ετία και είμαστε σε φάση που αρχίζουμε να τα διορθώνουμε». Μιλώντας για τον νέο αναπτυξιακό Νόμο σημείωσε πως δεν λαμβάνει υπ’ όψη του τη σημερινή επιχειρηματική πραγματικότητα, αναφέροντας ως παράδειγμα τη διατήρηση του κριτήριου της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, σε μια εποχή που, αφ’ ενός μεν δεν υπάρχει πλέον πρόβλημα ανεργίας, αφ’ ετέρου δε είναι κρίσιμο ζητούμενο η αύξηση της παραγωγικότητας που σημαίνει περισσότερη αυτοματοποίηση. Τέλος, άσκησε κριτική στην επιλογή του κράτους να επαναφέρει παρωχημένες και γραφειοκρατικές μεθόδους ελέγχου των επενδύσεων, εγκαταλείποντας τις πιο τολμηρές και αποτελεσματικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν με επιτυχία στο πλαίσιο του RRF.
Τέλος, να αναφέρουμε ότι ξεχωριστή στιγμή στην εκδήλωση αποτέλεσε η βράβευση έξι αποφοίτων, που αρίστευσαν στις σχολές Μηχανικών και Γεωλογικών Σχολών. Στους βραβευθέντες εκτός από τιμητική πλακέτα δόθηκε χρηματικό έπαθλο καθώς και το νέο βιβλίο του κ. Πέτρου Τζεφέρη, «Εξορύσσοντας ένα πράσινο μέλλον».
