Τριπλάσια η πράσινη ενέργεια ως το 2030: Με τι δίκτυα;

Τριπλάσια η πράσινη ενέργεια ως το 2030: Με τι δίκτυα;

Τριπλάσια πράσινη ισχύ από αυτήν των δύο προηγούμενων δεκαετιών πρέπει να εγκαταστήσει η Ελλάδα έως το 2030 για να πετύχει τους ευρωπαικούς στόχους της ενεργειακής μετάβασης.

Από τα σημερινά 9,2 GW αιολικών και φωτοβολταϊκών, ο πήχης απογειώνεται στα 25 GW. Φιλόδοξος ο στόχος. Είναι και ρεαλιστικός;

Δυσεπίλυτος ο γρίφος. Ο τριπλασιασμός της πράσινης ενέργειας προβλέπεται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, γνωστό ως ΕΣΕΚ, το οποίο ενέκρινε χθες η Διυπουργική Επιτροπή. Με τι δίκτυα θα γίνουν όλα αυτά;

Οι νέες επενδύσεις, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων σε νέες γραμμές, κυρίως εναέριες, για τις οποίες ποτέ δεν έλειψαν οι αντιδράσεις και φυσικά από την ταχύτητα στην έκδοση περιβαλλοντικών αδειών.

Η εμπειρία των προηγούμενων δεκαετιών λέει ότι η αδειοδότηση ενός αιολικού μπορεί να πάρει και δέκα χρόνια από την πρώτη αίτηση. Η μεγαλύτερη ωστόσο πρόκληση ακούει στο όνομα δίκτυα.

Οταν λίγες μοναχές μπλόκαραν έργο 110 εκατ

Οι χρόνοι εκεί είναι ακόμη μεγαλύτεροι, όπως δείχνει η εδώ και χρόνια δρομολογούμενη διασύνδεση με τη Βουλγαρία, καθώς και η ηλέκτριση του πολύπαθου «Δυτικού Διαδρόμου», Μεγαλόπολη - Πάτρα - Δυτική Ελλάδα. Τον μπλόκαραν δικαστικά για τρία χρόνια πέντε μοναχές επειδή οι πυλώνες διατάρασσαν τον ησυχαστικό χαρακτήρα της Μονής. Έργο, που σχεδιάστηκε το 2006, πήρε έγκριση περιβαλλοντικών όρων το 2014, άρχισε να κατασκευάζεται το 2018, μπήκε για δύο χρόνια στον πάγο το 2020, παρ' ότι είχε ολοκληρωθεί κατά 98% και καλώς εχόντων των πραγμάτων θα ολοκληρωθεί σε ένα μήνα.

Ακόμη και να μην το είχαν φρενάρει οι μονάχες, μετρά κανείς 12 ολόκληρα χρόνια για να ξεκινήσει η κατασκευή του από τη στιγμή του πρώτου σχεδιασμού. Τι έχει μεσολαβήσει ώστε να αλλάξει αυτή η εικόνα και να στηθούν ταχύτατα τα δίκτυα που θα σηκώσουν έως το 2030 τριπλάσια εγκατεστημένη πράσινη ισχύ από τη σημερινή;

Τα νούμερα που φαίνεται ότι «κλείδωσαν» κατά τη χθεσινή Διυπουργική έχουν συμπεριλάβει τις νέες κατευθύνσεις του RePowerΕu της ΕΕ, με βάση τις επιταγές της Κομισιόν για την ενεργειακή μετάβαση και την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο: Ανεβάζουν τους στόχους συμμετοχής των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή στο 80% έναντι 65% στο σημερινό Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).

Αύξηση 172%

Συνυπολογίζοντας και τα υδροηλεκτρικά, η συνολική ισχύς ΑΠΕ έως το 2030, προτείνεται να φτάσει στα 28 GW έναντι στόχου για 19 GW στο υφιστάμενο σχέδιο. Δίχως τα υδροηλεκτρικά, η σημερινή εγκατεστημένη ισχύς των περίπου 9,2 GW, προτείνεται να αυξηθεί στα τέλη της δεκαετίας στα 25 GW, δηλαδή να προστεθεί επιπλέον πράσινη ενέργεια περίπου 16 GW,μια αύξηση της τάξης του 172%! Στα φωτοβολταικά προβλέπεται εκτίναξη στα 14,1 GW έναντι μόλις 4,3 εγκατεστημένα GW σήμερα. Στα χερσαία αιολικά, αύξηση στα 7,1 GW από 4,5 GW σήμερα. Στα offshore αιολικά, εγκατάσταση 2,7 GW από μηδέν GW σήμερα.

Είναι εφικτά όλα αυτά; Στα χαρτιά ναι, στην πράξη αμφίβολο. Και επειδή δεν αναμένονται τόσο μεγάλες επενδύσεις νέων δικτύων, το βάρος πέφτει στην απελευθέρωση πολύτιμου ηλεκτρικού χώρου στις υφιστάμενες γραμμές από έργα που λιμνάζουν εδώ και χρόνια. Στην κατηγορία αυτή υπολογίζεται ότι ανήκουν 8-9 GW εικονικών έργων που ναι μεν έχουν πάρει οριστικές προσφορές σύνδεσης με το δίκτυο, ωστόσο αυτό έγινε με σκοπό τη μεταπώλησή τους σε κάποιον αυριανό αγοραστή, όχι την υλοποίησή τους.

Δεδομένου του κορεσμένου δικτύου, η κυβέρνηση βάζει ψηλά τον πήχη της αποθήκευσης, προκειμένου να απορροφήσει όσο περισσότερη πράσινη ενέργεια μπορεί, εγχείρημα ωστόσο αρκετά κοστοβόρο.

Το βάρος πέφτει στην εγκατάσταση πολλών συστημάτων αποθήκευσης, προκειμένου να συμβάλουν στην καλύτερη διαχείριση του ηλεκτρικού χώρου και των κορεσμένων δικτύων. Η εκτίναξη του στόχου για έργα αποθήκευσης, από 1,5 GW στο υφιστάμενο ΕΣΕΚ, στα 8 GW έως το 2030, μεταξύ των οποίων 2,5 GW για έργα αντλησιοταμίευσης, δεν είναι τυχαία.