Ορατή η «βόμβα» των αγορών και από το ΔΝΤ

Ορατή η «βόμβα» των αγορών και από το ΔΝΤ

Της Μαίρης Βενέτη

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην Έκθεσή του για την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα, με τίτλο "Χαμηλότερα για περισσότερο", έχει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση όσον αφορά τους κινδύνους που προέρχονται από τα αρνητικά επιτόκια.

Βέβαια οι κίνδυνοι δεν εκπορεύονται από τα αρνητικά επιτόκια αυτά καθ'αυτά, αλλά από το γεγονός ότι η λειψυδρία αποδόσεων δημιουργεί στους θεσμικούς επενδυτές εκ των πραγμάτων μεγάλη δίψα για αποδόσεις, ωθώντας τους στην ανάληψη ολοένα και μεγαλύτερου κινδύνου, έναντι μιας ολοένα και πιο πενιχρής απόδοσης.

Η ραγδαία πτώση των επιτοκίων που δημιούργησε η ασκούμενη νομισματική πολιτική από τις περισσότερες Κεντρικές Τράπεζες του πλανήτη έναντι να αντιμετωπισθεί  η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, έστρεψε τους θεσμικούς επενδυτές και τα funds στην αναζήτηση τοποθετήσεων με «σχετικά» υψηλές αποδόσεις.

Σε έναν κόσμο όμως όπου  τα ομόλογα με αρνητικές αποδόσεις έχουν φτάσει περίπου τα 15-16  τρισ. δολάρια, οι επενδυτές αναζητούν αποδόσεις αναγκαστικά σε προϊόντα  υψηλότερου ρίσκου και πολλές φορές μάλιστα χαμηλότερης δυνατότητας άμεσης ρευστοποίησης.

Είτε πρόκειται για ομόλογα χαμηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης, είτε για leverage loans-ο όρος αποδίδεται και για απευθείας δάνεια που δίνουν διάφοροι φορείς, hedge funds, private equity κ.α, το κυνήγι των αποδόσεων έχει κάνει μόδα την ανάληψη ολοένα και μεγαλύτερου ρίσκου, έναντι να επιτευχθεί μια ελαφρώς  καλύτερη απόδοση από τα «ψίχουλα» των εκδόσεων υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης.

Εν ολίγοις, έχουμε εθιστεί στο να αγοράζουμε «σκουπίδια», για πολύ μικρότερη απόδοση από αυτή που θα έπρεπε να αναλογεί στο ρίσκο που αναλαμβάνουμε.

Αυτό όμως στην ουσία προδίδει ότι υπάρχει πλήρης αποδόμηση της ιερής σχέσης ρίσκου-απόδοσης και αυτήν την ανορθοδοξία αναμφίβολα οι αγορές κάποια στιγμή θα «την πληρώσουν».

Η μεγαλύτερη ζήτηση για τοποθετήσεις μεγαλύτερου ρίσκου με τη σειρά της ενισχύει περαιτέρω τις τιμές των assets και ενθαρρύνει αύξηση του δανεισμού από τις  μη χρηματοπιστωτικές εταιρίες.

Αν τώρα στο παζλ προσθέσουμε το γεγονός ότι πολλοί θεσμικοί επενδυτές λειτουργούν και ως πηγή χρηματοδότησης (funding), κατανοούμε ότι ένα οικονομικό σοκ θα αποκαλύψει τις όποιες αυξημένες αδυναμίες των ισολογισμών  τους με εξαιρετικά μεγάλο αντίκτυπο στην ευρύτερη οικονομία.

Ας γίνουμε όμως λίγο πιο συγκεκριμμένοι όσον αφορά το νόημα της παραπάνω παραγράφου.

Το ΔΝΤ είναι φυσικό να αναφέρεται σε αυτές τις «αδυναμίες ισολογισμών» καθότι ήδη πολλοί θεσμικοί επενδυτές έχουν αυξήσει τόσο τη διάρκεια όσο και τον αναλαμβανόμενο κίνδυνο στις επενδύσεις τους,  με αποτέλεσμα ουκ ολίγοι να έχουν ήδη ενδώσει σε μία «ανατιμολόγηση των κινδύνων».

Καθώς αυξάνεται ολοένα και περισσότερο η  αναντιστοιχία μεταξύ τοποθετήσεων σε μη άμεσα ρευστοποιήσιμα στοιχεία ενεργητικού από τη μια και « υπόσχεσης» καθημερινής ρευστότητας στους επενδυτές,  τι θα γίνει αν κάποιος από τους διεθνείς παράγοντες ασυνέχειας ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στις αγορές;

Προφανώς τότε τα funds, έναντι να ανταποκριθούν στις εξαγορές επενδυτών, θα  προσπαθήσουν να πουλήσουν σε μία αγορά με έλλειψη ρευστότητας και έτσι να επιδεινώσουν την πτώση στις τιμές των assets.

Όπως χαρακτηριστικά και απροκάλυπτα λέει το ΔΝΤ:

 «Ο κίνδυνος ενός διευρυμένου sell– off αυξάνεται από το γεγονός ότι τα χαμηλά επιτόκια έχουν αυξήσει τον βαθμό ομοιότητας στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια. 

Η συσχέτιση της επενδυτικής στρατηγικής των funds και των θεσμικών επενδυτών, με αυξανόμενη προτίμηση σε τοποθετήσεις σε εθνικό νόμισμα και χαμηλότερη διακράτηση ρευστού –πάλι  λόγω των αρνητικών επιτοκίων- γίνεται ολοένα μεγαλύτερη όσο υποχωρούν και γίνονται αρνητικές οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων.

Οι αυξανόμενες ομοιότητες στη δομή των επενδυτικών χαρτοφυλακίων, συνδυαστικά με τα χαμηλά "μαξιλάρια" ρευστότητας, ενισχύουν τη δυναμική μιας ταχείας μετάδοσης των σοκ σε άλλα επενδυτικά funds, διευρύνοντας την πίεση στις αγορές».

Στην έκθεσή του μάλιστα  το ΔΝΤ αναφέρει ότι ενδεχόμενες εξαγορές μη ρευστοποιήσεων επενδύσεων συνταξιοδοτικών funds, θα μπορούσαν να μειώσουν τη ρευστότητά τους και να περιορίσουν την ικανότητά τους να παίξουν σταθεροποιητικό ρόλο σε μια αγορά υπό πίεση.

Επιπλέον, η διασυνοριακή σύνθεση των επενδυτικών χαρτοφυλακίων κάποιων ασφαλιστικών εταιριών θα συνέτεινε στη διάδοση των σοκ στις αγορές, ακόμη και αν το "ξεπούλημα" προερχόταν από φαινομενικά άσχετους παράγοντες.

Ως εκ τούτου σύμφωνα με το ΔΝΤ ο  βαθμός κινδύνου των μη τραπεζικών χρηματοοικονομικών οργανισμών έχει αυξηθεί πλέον στο 80% στις οικονομίες που διαθέτουν συστημικά σημαντικό τραπεζικό τομέα σε όρους ΑΕΠ, ενώ έχει ανέβει το επίπεδο κινδύνου και στον ασφαλιστικό τομέα.

(σ.σ: Για όλα αυτά που περιγράφει το ΔΝΤ έχει γίνει εδώ και καιρό εκτενή ανάλυση από τη στήλη στα άρθρα «Είμαστε κοντά στον πονοκέφαλο που ακούει στο όνομα leverage loans» και «Έκθεση SOS για τους επενδυτές από την ΕΚΤ»)

* Αποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων.

Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες