Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να συναντηθεί με τον Σύρο πρόεδρο Αχμέντ αλ Σαράα στη Σαουδική Αραβία την Τετάρτη, δήλωσε ο δημοσιογράφος του Axios, Μπαράκ Ραβίντ, επικαλούμενος πηγή που γνωρίζει τις λεπτομέρειες.
BREAKING: President Trump is expected to meet Syrian president ahmad al-Sharaa in Riyadh on Wednesday, a source with knowledge tells me
— Barak Ravid (@BarakRavid) May 13, 2025
Την ίδια ώρα, ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου επιβεβαίωσε ότι ο Τραμπ συμφώνησε «να πει ένα γεια» στον Σάρα που θα βρίσκεται στη Σαουδική Αραβία.
Στην ομιλία του στο επενδυτικό φόρουμ ΗΠΑ-Σ. Αραβίας που διεξάγεται αυτήν την ώρα στο Ριάντ, ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να πει ότι «όλοι πρέπει να ελπίζουμε ότι η νέα συριακή κυβέρνηση θα καταφέρει να σταθεροποιήσει τη χώρα».
Δεν υπάρχουν προς το παρόν λεπτομέρειες για τη μορφή που θα έχει αυτή η συνάντηση, η οποία ωστόσο θα σηματοδοτήσει μια στροφή 180 μοιρών για τον Σάρα, τον πρώην αντάρτη που ανήλθε στην εξουσία πέρυσι ως επικεφαλής της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σάμ, μιας οργάνωσης που συνδεόταν στο παρελθόν με την Αλ Κάιντα και είχε χαρακτηριστεί «τρομοκρατική» από την Ουάσινγκτον.
Η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και η Τουρκία, οι υποστηρικτές της νέας συριακής κυβέρνησης, πίεζαν για μια συνάντηση μεταξύ του Τραμπ και του Σάρα, ανέφεραν τουλάχιστον τέσσερις πηγές στο πρακτορείο Reuters.
Ο Σάρα έχει εξασφαλίσει τη στήριξη των πλούσιων χωρών του Κόλπου και της Τουρκίας, αλλά προς το παρόν δεν έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο με τη Δύση σε ό,τι αφορά τη χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων σε βάρος της Δαμασκού.
Συρία: Επιχειρεί να προσελκύσει τον Τραμπ με στόχο την άρση των κυρώσεων - Τι προτείνει
Την ίδια ώρα, έναν Πύργο Τραμπ στη Δαμασκό, εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ και αμερικανική πρόσβαση στους ενεργειακούς της πόρους προτείνει η Συρία, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής του προέδρου Άχμεντ αλ-Σαράα να έρθει σε απευθείας επαφή με τον Ντόναλντ Τραμπ κατά την περιοδεία του τελευταίου στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση των σχετικών προσπαθειών.
Όπως αναφέρει η Reuters, η Δαμασκός αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στην εφαρμογή των όρων που έχει θέσει η Ουάσινγκτον για την άρση των αμερικανικών κυρώσεων. Οι κυρώσεις αυτές κρατούν τη Συρία αποκομμένη από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και καθιστούν εξαιρετικά δυσχερή την οικονομική ανάκαμψη μετά από 14 χρόνια πολέμου.
Ο Τζόναθαν Μπας, Αμερικανός ακτιβιστής και υποστηρικτής του Τραμπ, συναντήθηκε με τον Σαράα επί τέσσερις ώρες στη Δαμασκό, στις 30 Απριλίου. Μαζί με Σύρους ακτιβιστές και χώρες του Κόλπου, προσπαθεί να οργανώσει μια ιστορική – αν και εξαιρετικά απίθανη - συνάντηση των δύο ηγετών, στο περιθώριο της επίσκεψης του Τραμπ σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Σε δηλώσεις του τη Δευτέρα, ο Τραμπ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο χαλάρωσης των κυρώσεων, απαντώντας σε ερώτηση του Τούρκου ομολόγου του. «Πρέπει να πάρουμε μια απόφαση για τις κυρώσεις… Ίσως τις άρουμε από τη Συρία, γιατί θέλουμε να τους δώσουμε μια νέα αρχή», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Πολλοί μου το έχουν ζητήσει. Ο τρόπος που τους επιβάλαμε κυρώσεις δεν τους αφήνει πολλά περιθώρια. Θέλουμε να δούμε αν μπορούμε να βοηθήσουμε. Θα το αποφασίσουμε».
Οι υποστηρικτές μιας πιο ενεργής εμπλοκής των ΗΠΑ στη Συρία ευελπιστούν ότι μια απευθείας συνάντηση Τραμπ - Σαράα, παρά το ότι ο Σύρος πρόεδρος εξακολουθεί να θεωρείται τρομοκράτης από τις ΗΠΑ λόγω του παρελθόντος του στην Αλ Κάιντα, θα μπορούσε να μεταβάλει την οπτική της Ρεπουμπλικανικής κυβέρνησης απέναντι στη Δαμασκό και να συμβάλει στην εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ.
Η στρατηγική αυτή βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο ιστορικό του Τραμπ, ο οποίος έχει στο παρελθόν ανατρέψει μακροχρόνιες σταθερές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, όπως όταν συναντήθηκε με τον Κιμ Γιονγκ Ουν στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη της Κορέας το 2019.
«Ο Σαράα θέλει μια επιχειρηματική συμφωνία για το μέλλον της χώρας του», ανέφερε ο Μπας, προσθέτοντας ότι η πρόταση αφορά την ενεργειακή εκμετάλλευση, συνεργασία ενάντια στο Ιράν και συνεργασία με το Ισραήλ. «Μου είπε ότι θέλει έναν Πύργο Τραμπ στη Δαμασκό. Θέλει ειρήνη με τους γείτονές του. Μου είπε ότι είναι καλό για την περιοχή, καλό για το Ισραήλ», συνέχισε.
Ο Μπας σημείωσε επίσης ότι ο Σαράα θεωρεί πως έχει έναν ιδιαίτερο δεσμό με τον Τραμπ, καθώς και οι δύο έχουν επιβιώσει από απόπειρες δολοφονίας.
Την Κυριακή, ο Σαράα είχε συνομιλία με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, σύμφωνα με ανακοίνωση της συριακής προεδρίας. Πηγή προσκείμενη στον Σαράα ανέφερε ότι μια συνάντηση με τον Τραμπ στη Σαουδική Αραβία παραμένει πιθανή, αλλά δεν επιβεβαίωσε αν υπήρξε επίσημη πρόσκληση. «Το αν η συνάντηση πραγματοποιηθεί, θα το μάθουμε την τελευταία στιγμή», είπε χαρακτηριστικά.
Οι προσπάθειες για αλλαγή κλίματος
Πρέπει να τονιστεί πως, παρά τις φήμες, μια απευθείας συνάντηση Σαράα -Τραμπ θεωρείται εξαιρετικά απίθανη, λόγω του φορτωμένου προγράμματος του Αμερικανού προέδρου, των πολιτικών του προτεραιοτήτων και της απουσίας συναίνεσης στην ομάδα του για τη στάση απέναντι στη Συρία, τονίζει το Reuters.
Πηγή με γνώση των διαβουλεύσεων ανέφερε ότι είναι προγραμματισμένη μια υψηλού επιπέδου επαφή μεταξύ ΗΠΑ και Συρίας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ωστόσο δεν θα περιλαμβάνει τον ίδιο τον Τραμπ. «Υπάρχει σαφής δυναμική πίσω από τις προσπάθειες», δήλωσε ο Τσαρλς Λίστερ, επικεφαλής της Πρωτοβουλίας για τη Συρία στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής.
«Η ιδέα είναι ότι η άμεση προσέγγιση στον Τραμπ είναι η μόνη οδός, διότι εντός της κυβέρνησης υπάρχουν πολλοί ιδεολόγοι που εμποδίζουν την αλλαγή στάσης», πρόσθεσε.
Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη διαμορφώσει σαφή πολιτική για τη Συρία, ωστόσο, σύμφωνα με τρεις πηγές, μεταξύ των οποίων και Αμερικανός αξιωματούχος που συμμετέχει στη χάραξη πολιτικής, οι σχέσεις με τη Δαμασκό εξετάζονται όλο και περισσότερο από τη σκοπιά της αντιτρομοκρατίας.
Αυτό φάνηκε και στη σύνθεση της αμερικανικής αντιπροσωπείας που συμμετείχε σε πρόσφατη συνάντηση στη Νέα Υόρκη με τον Σύρο ΥΠΕΞ Άσαντ αλ-Σιμπάνι, όπου παρών ήταν και ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για θέματα τρομοκρατίας.
Οι ΗΠΑ έχουν μεταφέρει στον Σιμπάνι ότι τα μέτρα που έχει λάβει μέχρι στιγμής η Δαμασκός δεν κρίνονται επαρκή, ειδικά όσον αφορά το αίτημα απομάκρυνσης ξένων μαχητών από ηγετικές στρατιωτικές θέσεις και την απέλασή τους, όπου είναι δυνατόν.
Το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών έχει επιπλέον υποβάλει ξεχωριστό κατάλογο αιτημάτων, αυξάνοντας τον αριθμό των όρων που πρέπει να πληροί η Συρία σε περισσότερους από δώδεκα.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκε να αποκαλύψει τη σύνθεση της αποστολής του και απέφυγε να σχολιάσει τις λεπτομέρειες των συνομιλιών. Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζέιμς Χιούιτ, τόνισε πως η στάση της συριακής ηγεσίας θα καθορίσει τη μελλοντική στάση των ΗΠΑ και την πιθανότητα άρσης των κυρώσεων.
«Κλαδί ελιάς» στο Ισραήλ
Βασικός στόχος της συριακής διπλωματίας είναι να πείσει την Ουάσινγκτον ότι δεν αποτελεί απειλή για το Ισραήλ. Το τελευταίο έχει εντείνει τις αεροπορικές επιδρομές στη Συρία από τότε που οι πρώην αντάρτες κατέλαβαν την εξουσία, εκδιώκοντας τον Μπασάρ αλ Άσαντ το προηγούμενο έτος.
Ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις έχουν προωθηθεί στη νοτιοδυτική Συρία, ενώ το Τελ Αβίβ πιέζει την Ουάσινγκτον να διατηρήσει τη χώρα απομονωμένη και αποκεντρωμένη. Η ισραηλινή κυβέρνηση υποστηρίζει πως στόχος της είναι η προστασία των συριακών μειονοτήτων. Η Δαμασκός καταγγέλλει τις επιδρομές ως κλιμάκωση.
Ο Σαράα επιβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδα ότι βρίσκονται σε εξέλιξη έμμεσες διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ για αποκλιμάκωση, μετά από σχετικό ρεπορτάζ του Reuters ότι οι δύο πλευρές συνομιλούν μέσω των ΗΑΕ.
Σε χωριστή πρωτοβουλία, ο Μπας δήλωσε πως έχει αναλάβει να μεταφέρει μηνύματα μεταξύ των δύο πλευρών, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απευθείας επαφή Ισραηλινών και Σύρων αξιωματούχων.
Ωστόσο, το Ισραήλ επανέλαβε τις επιθέσεις του, συμπεριλαμβανομένης μιας κοντά στο προεδρικό μέγαρο, την οποία ερμήνευσε ως προειδοποίηση προς τη Συρία να προστατεύσει τη μειονότητα των Δρούζων, εν μέσω συγκρούσεων με σουνίτες μαχητές.
«Ο Σαράα έτεινε κλαδί ελιάς. Το Ισραήλ απάντησε με πυραύλους», σχολίασε ο Μπας. «Χρειαζόμαστε τον Τραμπ για να επιλύσουμε αυτή τη σχέση».
