Ένα πακέτο φορολογικών και δημοσιονομικών μέτρων, ύψους πολλών τρισεκατομμυρίων δολαρίων που περιλαμβάνει βασικές προτεραιότητες του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ενέκριναν οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής των Αντιπροσώπων, έπειτα από μήνες διαβουλεύσεων.
Σύμφωνα με το CNBC, πλέον, οι ειδικοί πολιτικής περιμένουν αλλαγές από τη Γερουσία, καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι επιδιώκουν να ολοκληρώσουν το λεγόμενο «Μεγάλο και Όμορφο Νομοσχέδιο» ("One Big Beautiful Bill Act") έως την Ημέρα της Ανεξαρτησίας, στις 4 Ιουλίου.
Αν τελικά ψηφιστεί όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής, το νομοσχέδιο της Βουλής θα καθιστούσε μόνιμες τις φοροαπαλλαγές του 2017 που είχε περάσει ο Τραμπ, ενώ θα πρόσθετε νέες φορολογικές ελαφρύνσεις για φιλοδωρήματα, υπερωρίες και ηλικιωμένους πολίτες, μεταξύ άλλων.
Ταυτόχρονα, εγκρίθηκαν ιστορικού ύψους περικοπές δαπανών σε προγράμματα στήριξης χαμηλόμισθων, όπως η δημόσια υγειονομική κάλυψη μέσω Medicaid και το πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας SNAP (πρώην κουπόνια τροφίμων).
Ο Χάουαρντ Γκλέκμαν, ανώτερος ερευνητής στο Urban-Brookings Tax Policy Center, δήλωσε πως «συνολικά, το νομοσχέδιο της Γερουσίας δεν θα διαφέρει πολύ», ωστόσο προβλέπει «πολλές διαμάχες» για τις περικοπές στο Medicaid και άλλα σημεία.
Ζητήματα που αναμένεται να προκαλέσουν αντιπαραθέσεις κατά τις διαπραγματεύσεις
Οι «δημοσιονομικά αυστηροί» Ρεπουμπλικάνοι μπορεί να μπλοκάρουν τη διαδικασία.
Δεδομένου ότι οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν το Κογκρέσο, χρησιμοποιούν τη διαδικασία του «budget reconciliation» – δηλαδή μια μέθοδο που παρακάμπτει την «πολιτική κωλυσιεργία» (filibuster) της Γερουσίας και επιτρέπει την ψήφιση με απλή πλειοψηφία.
Ωστόσο, αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές έχουν εκφράσει ανησυχίες για το κόστος του νομοσχεδίου.
«Έχουμε αρκετές ψήφους για να σταματήσουμε τη διαδικασία, μέχρι να πάρει ο πρόεδρος στα σοβαρά τη μείωση των δαπανών και του ελλείμματος», δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής, Ρον Τζόνσον στο CNN.
Μάλιστα, προηγούμενη εκδοχή του νομοσχεδίου της Βουλής εκτιμάται ότι θα αύξανε το έλλειμμα κατά 3,8 τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα στην επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO). Ωστόσο, η υπηρεσία δεν έχει δημοσιεύσει νέα εκτίμηση που να περιλαμβάνει τις πρόσφατες αλλαγές της τελευταίας στιγμής.
Άλλες εκτιμήσεις για το κόστος του νομοσχεδίου κυμαίνονται μεταξύ 2 και 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε δέκα χρόνια.
Σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας συμφιλίωσης, το νομοσχέδιο της Γερουσίας πρέπει να συμμορφώνεται με τον «κανόνα Byrd», ο οποίος αποκλείει διατάξεις που δεν σχετίζονται άμεσα με τα δημόσια έσοδα ή τις δαπάνες.
Μετά την ψήφιση από τη Γερουσία, η Βουλή θα πρέπει να εγκρίνει τις αλλαγές, κάτι που θεωρείται δύσκολο λόγω της οριακής πλειοψηφίας των Ρεπουμπλικάνων.
«Εκεί είναι που θα δοθεί η μεγάλη μάχη», είπε ο Γκλέκμαν.
Το ζήτημα της έκπτωσης SALT
Ένα από τα αμφιλεγόμενα σημεία κατά τη συζήτηση στη Βουλή ήταν το ανώτατο όριο των 10.000 δολαρίων στην ομοσπονδιακή έκπτωση για κρατικούς και τοπικούς φόρους (γνωστό ως “SALT deduction”), το οποίο πρόκειται να λήξει μετά το 2025.
Το όριο αυτό είχε θεσπιστεί με τον νόμο (Tax Cuts and Jobs Act - TCJA) του 2017 και έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από βουλευτές πολιτειών με υψηλή φορολογία, όπως η Νέα Υόρκη, η Καλιφόρνια και το Νιου Τζέρσεϊ.
Πριν τον TCJA, οι φορολογούμενοι που έκαναν αναλυτική δήλωση μπορούσαν να εκπέσουν χωρίς περιορισμό το σύνολο των φόρων εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας που πλήρωναν σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο – αν και ο εναλλακτικός ελάχιστος φόρος (AMT) περιόριζε το όφελος για τους υψηλόμισθους.
Μετά από διαπραγματεύσεις, οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής ενέκριναν αύξηση του ορίου SALT στα 40.000 δολάρια για το 2025, με σταδιακή κατάργηση του ορίου για εισοδήματα άνω των 500.000 δολαρίων.
Ωστόσο, οι ειδικοί θεωρούν πιθανό ότι το τελικό ποσό μετά τη διαπραγμάτευση στη Γερουσία θα είναι χαμηλότερο από τα 40.000 δολάρια.
«Το να ξεκινήσουν κοντά στο σημερινό όριο των 10.000 δολαρίων φαίνεται φυσιολογικό», δήλωσε ο Άλεξ Μουρεσιάνου από το Tax Foundation, «αλλά ο τελικός αριθμός μπορεί να είναι λίγο υψηλότερος».
Ενδεχόμενη αύξηση της φορολογικής έκπτωσης για τα παιδιά
Η Γερουσία ενδέχεται επίσης να επεκτείνει περισσότερο την πίστωση φόρου για παιδιά (child tax credit), σύμφωνα με αναλυτές.
Στην τρέχουσα μορφή του, το νομοσχέδιο της Βουλής καθιστά μόνιμο το ανώτατο ποσό των 2.000 δολαρίων ανά παιδί, που είχε θεσπιστεί με τον TCJA — διαφορετικά, θα επανερχόταν στα 1.000 δολάρια μετά το 2025.
Επιπλέον, το νομοσχέδιο προβλέπει προσωρινή αύξηση της πίστωσης στα 2.500 δολάρια για τα έτη 2025–2028, με επιστροφή στο όριο των 2.000 δολαρίων από το 2029 και με μελλοντική προσαρμογή στον πληθωρισμό.
Ωστόσο, κάποιοι γερουσιαστές όπως ο Τζος Χόλεϊ (R-Mo) έχουν ζητήσει μεγαλύτερη φορολογική ανακούφιση για οικογένειες, ενώ ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς είχε επίσης προτείνει υψηλότερη πίστωση κατά την προεκλογική περίοδο.
Με δεδομένο ότι οι φοροελαφρύνσεις της Βουλής ευνοούν κυρίως τα υψηλότερα εισοδήματα, υπάρχει «η αντίληψη ότι πρέπει να κάνουν κάτι παραπάνω για τις οικογένειες», σημείωσε ο Γκλέκμαν.
«Αυτό θα είναι από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία στη συζήτηση της Γερουσίας», κατέληξε.
