Η «μίνι συμφωνία» ΗΠΑ - Κίνας και η «ανακωχή» στον εμπορικό πόλεμο

Η «μίνι συμφωνία» ΗΠΑ - Κίνας και η «ανακωχή» στον εμπορικό πόλεμο

Του Γιάννη Μαντζίκου

Πρόκειται για μια «μίνι συμφωνία», η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί και ως «μία προσωρινή και αναστρέψιμη ανακωχή» ήταν το σχετικό σχόλιο του Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, του επικεφαλής οικονομικού συμβούλου της γερμανικής ασφαλιστικής Allianz, το οποίο αποτυπώνει συνοπτικά και εύστοχα το περιεχόμενο της «πρώτης φάσης» στην εμπορική συμφωνία ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα.

Πολλοί αναλυτές χρησιμοποίησαν τον όρο detente παραπέμποντας στην «χαλάρωση» της εποχής του τότε προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον και των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Ρωσία (1969-1974).

Σε κάθε περίπτωση είναι μια εξέλιξη η οποία είχε προαναγγελθεί από την Πέμπτη και επιβεβαιώθηκε το Σάββατο και από τις δύο πλευρές – με πανηγυρικούς τόνους (ως συνήθως) από τον Ντόναλντ Τραμπ και σαφώς πιο συγκρατημένα από το Πεκίνο. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, δεν έχουν πέσει οι υπογραφές, ενώ οι ΗΠΑ έχουν δώσει στη δημοσιότητα ένα μικρό μόνο μέρος από τις 86 σελίδες της συμφωνίας γεγονός που ενισχύει τις απόψεις εκείνων που λένε ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».

Μια πρώτη εστία ανησυχίας είναι η υπόσχεση που φέρονται να εξασφάλισαν οι ΗΠΑ για πωλήσεις αγροτικών προϊόντων ύψους 40δις δολαρίων ανά έτος προς την Κίνα, κάτι που ωστόσο το Πεκίνο δεν επιβεβαιώνει, αρνούμενο να δώσει νούμερα στη δημοσιότητα. Με τον τρόπο αυτό, ενισχύονται οι φωνές όσων υποστηρίζουν ότι πρόκειται περισσότερο για μια κίνηση τακτικής, που υπηρετεί κατά βάση επικοινωνιακούς στόχους, ενόψει της κρίσιμης χρονιάς που αρχίζει στις ΗΠΑ και θα ολοκληρωθεί με τις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 2020 – στις οποίες ο Τραμπ έχει απόλυτη ανάγκη τη στήριξη των αγροτών μεσοδυτικων πολιτειών και συγκεκριμένα πολιτειών όπως η Αϊόβα, το Μιζούρι, η Νεμπράσκα, η το Κάνσας, το Οχάϊο, Ιντιάνα και Γουισκόνσιν.

Η δεύτερη εστία ανησυχίας σύμφωνα με την εφημερίδα Financial Times είναι οι περιορισμένες δεσμεύσεις της Κίνας για την προστασία της αποκαλούμενης «πνευματικής ιδιοκτησίας» και τον περιορισμό της «αντιγραφής» αμερικανικών προϊόντων και τεχνολογιών.

Για την ώρα όπως προκύπτει από τις εκτιμήσεις των ειδικών απομακρύνθηκε, έστω και προσωρινά, ο κίνδυνος να ξεσπάσει ένας γενικευμένος εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη. Χθες βράδυ έληγε άλλωστε και η διορία που είχε δώσει ο Τραμπ προς τους Κινέζους βάσει της οποίας αν δεν υπήρχε συμφωνία, θα ενεργοποιούσε, την επιβολή των δασμών της τάξης του 15% σε εισαγόμενα κινεζικά προϊόντα αξίας 160 δισ. δολαρίων, μειώνοντας παράλληλα στο μισό (από το 15% στο 7,5%) οι δασμοί που είχαν επιβληθεί από την 1η Σεπτεμβρίου σε άλλα προϊόντα, αξίας 120 δισ. – ενώ διατήρησε σε ισχύ την επιβάρυνση κατά 25% σε κινεζικά προϊόντα αξίας 250 δισ. που έχει επιβληθεί στη διάρκεια της 17μηνης αντιπαράθεσης.

Αντιστοίχως, ο Κινέζος ομόλογός του «πάγωσε» τα αντίποινα, που περιλάμβαναν δασμούς 25% σε όλα τα εισαγόμενα αμερικανικά οχήματα. Παράλληλα ανεστάλη η επιβολή δασμών ύψους 5-10% σε τουλάχιστον 3.000 αμερικανικά προϊόντα.

«Το σημαντικό ερώτημα είναι τι θα ακολουθήσει αυτή την περίοδο κατά την οποία θα είναι πατημένο το κουμπί "Pause", όσον αφορά στη διαδικασία της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής παγκοσμιοποίησης. Θα ξαναπατηθεί, άραγε, το κουμπί «Play», όπως αναμένουν σήμερα οι αγορές, ή αντιθέτως θα πατηθεί εκείνο που γράφει "Rewind", σηματοδοτώντας μια διαδικασία αποπαγκοσμιοποίησης;», σημείωσε εύστοχα ο Ελ-Εριάν.