Γιούσαφ, Σούνακ: Όταν θρησκεία και καταγωγή δεν είναι πια εμπόδιο
AP Photo/Frank Augstein
AP Photo/Frank Augstein

Γιούσαφ, Σούνακ: Όταν θρησκεία και καταγωγή δεν είναι πια εμπόδιο

Τη «νέα κανονικότητα», με όρους εθνοτικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας, στην «κορυφή» της βρετανικής πολιτικής σκηνής επισφραγίζει η ανάδειξη του Χάμζα Γιούσαφ στη θέση του πρώτου υπουργού, επί της ουσίας στην πρωθυπουργία, της Σκωτίας. Γράφοντας Ιστορία ως ο πρώτος μουσουλμάνος επικεφαλής κυβέρνησης στη δυτική Ευρώπη, ο Χάμζα Γιούσαφ εντάσσεται στις τάξεις των ηγετών από τις πρώην κτήσεις τις Βρετανικής Αυτοκρατορίας που έρχονται σήμερα να αναπλάσουν το πρόσωπο της πολιτικής στο Ηνωμένο Βασίλειο. 

Φθάνοντας στη Γλασκώβη τη δεκαετία του 1960, χωρίς καν να μιλούν αγγλικά, οι γονείς του πατέρα του δεν θα φαντάζονταν «ούτε στα πιο τρελά τους όνειρα» ότι ο μελλοντικός εγγονός τους θα γινόταν ο ηγέτης της Σκωτίας, δήλωσε ο 37χρονος Χάμζα Γιούσαφ στην επινίκια ομιλία για την εκλογή του στην κεφαλή του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας (SNP), η οποία και τον «οδήγησε» στην πρωθυπουργία της Σκωτίας. «Πρέπει να είμαστε όλοι υπερήφανοι για το γεγονός ότι στείλαμε ένα σαφές μήνυμα: Το χρώμα του δέρματός σας ή η πίστη σας δεν αποτελούν εμπόδιο για να ηγηθείτε της χώρας που όλοι αποκαλούμε πατρίδα», υπογράμμισε. 

Εξίσου ιστορικής διάστασης ήταν τον Οκτώβριο του 2022 η εκλογή του ινδικής καταγωγής νυν πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ στην ηγεσία των Τόρις· «πρωτοσέλιδα» είχε ήδη κάνει ήδη από το 2016 ο πακιστανικής καταγωγής Σαντίκ Καν όταν έγινε ο πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος του Λονδίνου, και έκτοτε όλο και περισσότεροι πολιτικοί με καταγωγή από τη νοτιοανατολική Ασία καταλαμβάνουν ανώτατα αξιώματα και υπουργικές θέσεις σε απόδειξη του πόσο οι καιροί έχουν αλλάξει (σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της κυβέρνησης, λιγότερο από το 10% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου κατάγεται από τη ΝΑ Ασία). 

H Σουέλα Μπράβερμαν, η οποία κρατά τα ηνία του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών, είναι επίσης ινδικής καταγωγής. Εκ των προκατόχων της, ο Σάτζιντ Τζάβιντ, είναι ο πρώτος Βρετανός ασιατικής καταγωγής που ανέλαβε το 2018 ένα από τα πρώτα τη τάξει υπουργεία, εκείνο των Εσωτερικών. Παράλληλα, ένας εκ των κύριων αντιπάλων του νεοκλεγέντος Χάμζα Γιούσαφ στο τοπικό κοινοβούλιο του Εδιμβούργου θα είναι ο επίσης πακιστανικής καταγωγής ηγέτης των Εργατικών της Σκωτίας, Άνας Σάρβαρ.

Σχολιάζοντας την εκλογή του Χάμζα Γιούσαφ στην πρωθυπουργία της Σκωτίας, ο Σάντερ Κατβάλα, της δεξαμενής σκέψης British Future με έδρα το Λονδίνο, δήλωσε ότι η εξέλιξη επιβεβαιώνει «πόσο η εθνοτική και θρησκευτική ποικιλομορφία στην ‘κορυφή’ έχει γίνει νέος κανόνας στη βρετανική πολιτική». Ο ίδιος σημειώνει ότι ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ θα προσκαλέσει τώρα έναν ινδουιστή πρωθυπουργό της Βρετανίας και έναν μουσουλμάνο επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης της Σκωτίας στη στέψη του τον Μάιο. Αυτό στέλνει «ένα ισχυρό μήνυμα στον κόσμο για το πόσο έχει αλλάξει η δημόσια ζωή στη Βρετανία, σε βαθμό απαράμιλλο σε σύγκριση με ανάλογες δημοκρατίες», σημειώνει μιλώντας στην εφημερίδα Eastern Eye. 

Πηγή φωτογραφίας: Twitter @HumzaYousaf

Πάντως, όπως σημειώνει την ίδια στιγμή σε σχετικό του δημοσίευμα το CNN, παρόλο που η πολιτική εκπροσώπηση των μειονοτήτων στη Βρετανία έχει ενισχυθεί, ο ρατσισμός δεν έχει εκλείψει. Μέλη της ακροδεξιάς αναφέρθηκαν με ρατσιστικά σχόλια στην εκλογή Γιούσαφ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ άλλοι υπογράμμιζαν ότι αμφότεροι οι Ρίσι Σούνακ και Χάμζα Γιούσαφ επελέγησαν από τα κόμματά τους και δεν έχουν βρεθεί «απέναντι» στην κάλπη σε γενικές εκλογές. 

Η ινδική υποήπειρος κέρδισε την ανεξαρτησία από τη Βρετανική Αυτοκρατορία τον Αύγουστο του 1947 και η αιματηρή Διχοτόμηση που ακολούθησε διαίρεσε βιαστικά την πρώην αποικία με θρησκευτικές γραμμές -στέλνοντας μουσουλμάνους στο νεοσύστατο κράτος του Πακιστάν και ινδουιστές και Σιχ στην πρόσφατα ανεξάρτητη Ινδία. Εκτιμάται ότι περίπου 15 εκατομμύρια άνθρωποι ξεριζώθηκαν και από 500.000 έως 2 εκατομμύρια πέθαναν κατά την έξοδο, σύμφωνα με μελετητές. 

Σε αυτό το πλαίσιο, παρατηρητές έχουν επισημάνει ως οξύμωρο το γεγονός ότι ο πακιστανικής καταγωγής μουσουλμάνος Χάμζα Γιούσαφ θα κινηθεί εναντίον του ινδικής καταγωγής Ρίσι Σούνακ για να εκπληρώσει την υπόσχεσή του για ανεξαρτησία της Σκωτίας. Το 2014 η Σκωτία ψήφισε κατά της ανεξαρτησίας σε ποσοστό 55%· εντούτοις, δύο χρόνια αργότερα ήλθε το Brexit, και με την πλειονότητα των Σκωτσέζων να επιθυμεί την παραμονή στην ΕΕ το ζήτημα της ανεξαρτησίας επανήλθε. 

Ο νέος πρωθυπουργός της Σκωτίας έχει διαχωρίσει επίσης τη θέση από την πολιτική Σούνακ για το μεταναστευτικό: Διαμηνύει πως οι μετανάστες είναι σημαντικοί για τη χώρα και ο ίδιος υπογραμμίζει την καταγωγή του από το Πουντζάμπ. Ο Χάμζα Γιούσαφ γεννήθηκε το 1985 στη Γλασκώβη. Ο πατέρας του κατάγεται από το Πακιστάν και έφτασε στη Σκωτία τη δεκαετία του 1960, ενώ η μητέρα του γεννήθηκε στην Κένυα και η οικογένειά της κατάγεται από τη νοτιοανατολική Ασία. 

Σε συνέντευξή του έχει δηλώσει ότι το γεγονός που τον σημάδεψε και τον οδήγησε στην πολιτική ήταν οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Ήταν 16 ετών όταν κατέρρευσαν οι Δίδυμοι Πύργοι στη Νέα Υόρκη, και την επομένη στο σχολείο οι φίλοι του τον ρωτούσαν «γιατί οι μουσουλμάνοι μισούν την Αμερική;»...

Διαβάστε επίσης

Χάμζα Γιούσαφ: Εξελέγη και επίσημα νέος πρωθυπουργός της Σκωτίας

Χάμζα Γιούσαφ: Ο πρώτος μουσουλμάνος ηγέτης της Σκωτίας και η πρόκληση της ανεξαρτησίας