Μα πότε έγιναν αυτά κι εμείς δεν τα μάθαμε;

Έμαθα με ικανοποίηση ότι στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ δημιουργήθηκαν προσφάτως δύο καινούριες ομάδες στελεχών. Πρόκειται για την ΡΕΝΕ (Ριζοσπαστική Εναλλακτική Ενότητα) και για την «Ομπρέλα». Άντε με το καλό. Τι δέκα ομάδες τι δώδεκα, όλοι οι καλοί χωράνε. Διάβασα και τα κείμενα τους. Ωραία κείμενα, ντιπ ακαταλαβίστικα, πάει να πει ταιριάζουν γάντι στο τσίρκο που έχει αρχηγό τον Αλέξη. Μου θύμισαν μάλιστα και δυο χαριτωμένες ιστοριούλες από τα κομματικά μου νιάτα.

Λίγους μήνες πριν την πρώτη μεγάλη νίκη του ΠΑΣΟΚ επί της ΝΔ, θα πρέπει να ήταν αρχές του 1981, εμφανίστηκε στο εσωτερικό του μεγάλου και κραταιού κόμματος του Ανδρέα Παπανδρέου μια ομάδα αριστερών στελεχών κυρίως από την νεολαία, που διακινούσε την ακόλουθη απίθανη θεωρία. Επειδή το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν έτοιμο να διαχειριστεί την επερχόμενη εξουσία με τρόπο μαρξιστικό, το καλύτερο που είχε να κάνει είναι …να μην την πάρει. Διότι ακόμα κι αν την έπαιρνε, θα ενσωματώνονταν στο σύστημα και θα κατέληγε μία από τα ίδια με τα άλλα αστικά κόμματα. 

Το τότε Παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ βέβαια, δεν είχε καμιά σχέση με τον σημερινό Τσιπρικό ΣΥΡΙΖΑ. Ο Ανδρέας που κάλπαζε προς το 48% και προς μια πολιτική κυριαρχία δύο δεκαετιών (ακριβώς επειδή δεν έλεγε τέτοια), παρόμοιους τύπους που διακινούσαν ασυναρτησίες δεν τους εκλάμβανε ως ‘’υγιείς εσωκομματικές τάσεις’’, αλλά τους μασούσε για μεσημεριανό κι έφτυνε τα κοκαλάκια τους. Όπερ και εγέννετο δηλαδή, με την ευγενική επιστράτευση και τις συνοπτικές διαδικασίες του γνωστού «χατζάρα» Δημήτρη Παγορόπουλου.  

Η δεύτερη ιστοριούλα που θυμάμαι, ήταν ξανά την πρώτη περίοδο του ΠΑΣΟΚ όταν το Κίνημα είχε στις τάξεις του πάνω από 200.000 μέλη και στελέχη. Λαϊκό κόμμα με πολλή φτωχολογιά στους καταλόγους του. Αποφασίζεται να κατέβει σε μεγαλοχώρι του Θεσσαλικού κάμπου ένα μέλος της Διαφώτισης της Χαριλάου Τρικούπη, για να εξηγήσει σε κομματική μάζωξη την πολιτική του κόμματος. Ήταν περίοδος που μάζευαν τα μπαμπάκια στον κάμπο, είχε δουλειά ο κόσμος, δεν άδειαζε για κομματικές διαδικασίες, αλλά τι να κάνουν, πήγαν ν’ ακούσουν.

Μαζεύτηκαν λοιπόν καμιά διακοσαριά τρακτέρ έξω από την αίθουσα, πλάκωσαν οι αγρότες-μέλη με τις φόρμες και τις αρβύλες, είχαν έρθει κατ’ ευθείαν απ’ τα χωράφια κι έκατσαν αδημονώντας (λόγω δουλειάς) ν’ ακούσουν στα γρήγορα το «στέλεχος από τα Κεντρικά». Και σηκώνεται που λέτε ένας αριστερούλης με στρογγυλά γυαλάκια κι αρχίζει να τους εξηγεί ποιες είναι οι βαθύτερες ιδεολογικές συνιστώσες και προεκτάσεις της πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Επειδή ήθελε να τους κάνει μια εισαγωγή για τις συνθήκες δημιουργίας του ελληνικού περιφερειακού καπιταλισμού (ώστε μετά να φθάσει στις σύγχρονες μεθόδους μετάλλαξης του σε ελληνικό τρίτο σοσιαλιστικό δρόμο) ξεκίνησε την ομιλία του με μακρά αναφορά στις επιπτώσεις που είχε η Ρωσοτουρκική συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή στην πρώτη συσσώρευση εμπορικού μεταπρατικού κεφαλαίου στον ελληνικό χώρο. Οι Λαρισαίοι αγρότες, σκοτωμένοι από την δουλειά στο χωράφι, άκουγαν εμβρόντητοι αυτά που έλεγε, μέχρι που κάποιος από κάτω σηκώθηκε, τον έκοψε και τον ρώτησε με ειλικρινή απορία: «Μα πότε, ρε σύντροφε, έγιναν όλα αυτά κι εμείς δεν μάθαμε τίποτα;»  

Κι όταν το στέλεχος του απάντησε χαμογελώντας ότι η συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή έγινε το 1774, ο σύντροφος από κάτω του ‘ριξε μια μούντζα, τον έβρισε σκαιώς και αγροτικότατα που «τον ξεσήκωσε από το χωράφι για ν’ ακούει μαλακίες» κι αποχώρησε βλαστημώντας. Πίσω του ακολούθησαν όλοι οι συγκεντρωμένοι, αφήνοντας το στέλεχος με τα στρογγυλά γυαλάκια μόνο του στο βήμα. Δεν ξέρω γιατί, θυμήθηκα αυτές τις δυο ιστοριούλες μόλις τέλειωσα την ανάγνωση των κειμένων της ΡΕΝΕ και της ‘Ομπρέλας του ΣΥΡΙΖΑ. Ένα μυστήριο πράγμα…