Οι ευκαιρίες πιο πολλές για πόλεμο παρά για ειρήνη στην Μ. Ανατολή

Οι ευκαιρίες πιο πολλές για πόλεμο παρά για ειρήνη στην Μ. Ανατολή

Αντιμέτωπη με μια σύγκρουση που όλοι ανέμεναν εδώ και χρόνια αλλά κανείς δεν ήθελε να συμβεί, βρίσκεται εδώ και δύο εικοσιτετράωρα η διεθνής κοινότητα, καθώς η θερμή πλέον αντιπαράθεση Ισραήλ - Ιράν προκαλεί μείζονα αποσταθεροποίηση στην κρίσιμη περιοχή της Μέσης Ανατολής και απειλεί να εμπλέξει και άλλες δυνάμεις σε μια σύγκρουση που μπορεί να εξελιχθεί σε περιφερειακή.

Το Ισραήλ, τα ξημερώματα της 13ης Ιουνίου, αποφάσισε να πατήσει το «κουμπί» για ένα εγχείρημα που σχεδιαζόταν εδώ και χρόνια στο Τελ Αβίβ, καθώς οι πληροφορίες από τον αρμόδιο διεθνή οργανισμό ανέφεραν ότι το Ιράν είναι ολοένα και πιο κοντά στην απόκτηση πυρηνικού όπλου. Παράλληλα, η συνάντηση που επρόκειτο να έχουν αύριο στο Ομάν οι ΗΠΑ και το Ιράν θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν μεσοβέζικο συμβιβασμό, που θα έδινε παράταση ζωής, έστω και με περιορισμούς, στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Το Ισραήλ εκτέλεσε ένα σχέδιο μαζικών βομβαρδισμών με τη χρήση 200 αεροσκαφών, με στόχο τον αποκεφαλισμό της στρατιωτικής ηγεσίας του Ιράν, την εξόντωση του επιστημονικού προσωπικού που ηγείται του πυρηνικού προγράμματος, πλήγματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις, εξουδετέρωση της ιρανικής αεράμυνας, αλλά και χτυπήματα στις εγκαταστάσεις των βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.

Η επίθεση αυτή διέψευσε όσους υποστήριζαν ότι το Ισραήλ δεν είχε τη δυνατότητα από μόνο του να εκτελέσει μια τέτοιου μεγέθους επιχείρηση χωρίς τη σύμπραξη των Αμερικανών και έδειξε την αποφασιστικότητά του να «τελειώσει» το θέμα του πυρηνικού προγράμματος ανεξαρτήτως των όποιων διαπραγματεύσεων.

Στο Τελ Αβίβ γνώριζαν από την πρώτη στιγμή ότι αυτή η επιλογή θα είχε μεγάλο κόστος και ότι ολόκληρο το ισραηλινό έδαφος και τα αστικά του κέντρα θα ζήσουν ξανά τον εφιάλτη των Scud. Όμως για τον Νετανιάχου, το να χαθεί η ευκαιρία να είναι ο πρώτος Ισραηλινός ηγέτης που θα επιχειρήσει να δώσει τέλος στη μόνιμη απειλή για την ίδια την ύπαρξη του Ισραήλ αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση, δεδομένου ότι ο ίδιος προσωπικά είχε βρεθεί στο στόχαστρο και της ισραηλινής κοινής γνώμης για τις επιλογές του στον πόλεμο της Γάζας.

Η αντεπίθεση «Αυστηρή Τιμωρία» που εξαπέλυσε το βράδυ το Ιράν, με εκατοντάδες βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Τελ Αβίβ και άλλων περιοχών του Ισραήλ, αποτέλεσε μια μεγάλη δοκιμασία για τον ισραηλινό αντιπυραυλικό Θόλο. Ήρθε όμως και να επιβεβαιώσει το επιχείρημα για την ανάληψη της επιχείρησης «Αληθινή Υπόσχεση 3», δείχνοντας το μέγεθος της απειλής που συνιστά το Ιράν για την ύπαρξη του Ισραήλ.

Η χθεσινή μαζική πυραυλική επίθεση από το Ιράν, που επιχείρησε να προκαλέσει τον κορεσμό της ισραηλινής αεράμυνας, προσφέρει ένα ακόμη επιχείρημα στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) να συνεχίσουν και να εντείνουν τις αεροπορικές επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων στο Ιράν. Ίσως, όμως, βάλει στον πειρασμό την ισραηλινή ηγεσία να ακολουθήσει την τακτική που εφάρμοσε στη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ: την εξουδετέρωση δηλαδή της «κεφαλής» της ιρανικής απειλής. Και μετά τη στρατιωτική ηγεσία και τους πρωταγωνιστές του πυρηνικού προγράμματος, ο επόμενος στόχος να είναι ο ίδιος ο Χαμενεΐ, ο θρησκευτικός ηγέτης του ιρανικού καθεστώτος.

Στην ανάλυση των Ισραηλινών επιτελών, βασικό στοιχείο είναι η αποδυνάμωση των στρατιωτικών δυνατοτήτων του Ιράν, η πραγματοποίηση πληγμάτων υψηλού συμβολικού κόστους και η αποκάλυψη των αδυναμιών του καθεστώτος, ελπίζοντας έτσι ότι οι επιθέσεις τους θα έχουν και ως παράπλευρη συνέπεια την αποσταθεροποίηση του θεοκρατικού καθεστώτος, που ενδέχεται να οδηγήσει ακόμη και στην ανατροπή του.

Το ανταποδοτικό χτύπημα από το Ιράν ήταν αναμενόμενο, και το Ισραήλ, έχοντας μελετήσει την προηγούμενη πυραυλική επίθεση της Τεχεράνης, είχε εξαντλήσει τις δυνατότητες απόδοσης του αντιπυραυλικού Θόλου ώστε να περιορίσει στο ελάχιστο τις «τρύπες» που θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν οι ιρανικοί πύραυλοι για να πλήξουν στόχους στο έδαφος.

Στην προσπάθεια του IDF να αποκρούσει την πυραυλική επίθεση, συνέβαλαν , σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές, και οι Αμερικανοί, οι οποίοι τις τελευταίες ώρες είχαν κινητοποιήσει τις δυνάμεις τους και είχαν μεταφέρει σημαντική δύναμη πυρός στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το ερώτημα πλέον είναι εάν, μετά από αυτή την «οφειλόμενη» επίδειξη δύναμης από το Ιράν, το Ισραήλ θα επιλέξει να συνεχίσει το «πριόνισμα» της ιρανικής στρατιωτικής ισχύος με νέα πλήγματα σε στρατηγικούς στόχους, ώστε να ολοκληρώσει την «αποστολή» πριν τον λόγο αναλάβει η διπλωματία. Με κίνδυνο, φυσικά, τα ανταποδοτικά πλήγματα εκ μέρους του Ιράν να κλονίσουν ακόμη περισσότερο την ήδη διαβρωμένη από τον πόλεμο της Γάζας κοινωνική συνοχή και ενότητα στο εσωτερικό του Ισραήλ, και η δική του ανένδοτη επιθετική πολιτική έναντι της Τεχεράνης να επιδεινώσει περαιτέρω τη διεθνή απομόνωσή του.

Αυτή η ώρα της Διπλωματίας, βεβαίως, πιθανότατα δεν έχει έρθει ακόμη, καθώς υπό τις δεδομένες συνθήκες και για το Ιράν είναι δύσκολο να προσέλθει σε νέο γύρο συνομιλιών, όπως αυτές που είχαν προγραμματιστεί για αύριο στη Μουσκάτ με τις ΗΠΑ. Ακόμη δεν έχουν σβήσει οι καπνοί στις στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις που δέχθηκαν τα ισραηλινά πλήγματα και δεν έχει ακόμη ταφεί η στρατιωτική ηγεσία και επιστημονική ηγεσία του πυρηνικού προγράμματος, η οποία βρήκε τον θάνατο από τις χειρουργικές πυραυλικές επιθέσεις του Ισραήλ.

Σε ένα περιβάλλον όπου κανείς άλλος δεν επιθυμεί μια κλιμάκωση της στρατιωτικής σύγκρουσης, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη θέση. Δεν θα αφήσουν το Ισραήλ να λυγίσει από τις βαλλιστικές επιθέσεις του Ιράν, θέλουν όμως να αποφύγουν άμεση εμπλοκή τους στη σύγκρουση, την οποία θα προκαλούσε ένα πιθανό χτύπημα στις αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στην περιοχή ή μια δυσάρεστη για το Ισραήλ τροπή της αντιπαράθεσης.

Ταυτόχρονα, ο Ντόναλντ Τραμπ, που εμφανίζεται στη δεύτερη θητεία του ως «ειρηνοποιός», δεν θα ήθελε να δει το σχέδιό του για ανασχεδιασμό της Μέσης Ανατολής, για συμφιλίωση του Ισραήλ με τους Άραβες και για υλοποίηση μεγάλων επιχειρηματικών και επενδυτικών σχεδίων, να καταρρέει εξαιτίας μιας γενικευμένης σύγκρουσης στην περιοχή.

Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να στηρίζουν το Ισραήλ, επιχειρώντας συγχρόνως κινήσεις για αποκλιμάκωση μόλις καταλαγιάσει η «σκόνη» από την πρώτη ανταλλαγή πυρών μεταξύ των δύο πλευρών. Εκτός και αν δημιουργηθεί μια εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση, ακόμη και για την ύπαρξη του Ισραήλ, η Ουάσιγκτον δεν θα διακινδυνεύσει μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, την κατάρρευση της ειρηνευτικής διαδικασίας υπό την ηγεσία του Κόλπου, την αποσταθεροποίηση των παγκόσμιων αγορών ενέργειας και την περαιτέρω διακοπή των βασικών οδών ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα.

Οι ευκαιρίες για πόλεμο είναι πάντοτε πιο πολλές και πιο προσιτές από εκείνες για την ειρήνη. Και αυτό το έχει αποδείξει πολλές φορές η Μέση Ανατολή…