«Λουκέτο» στη Μονή Σινά: Η προκλητική δικαστική απόφαση και το μήνυμα της Αθήνας στο Κάιρο
Shutterstock
Shutterstock

«Λουκέτο» στη Μονή Σινά: Η προκλητική δικαστική απόφαση και το μήνυμα της Αθήνας στο Κάιρο

Σε ένα πρωτοφανές διπλωματικό θρίλερ εξελίσσεται η ξαφνική απόφαση της αιγυπτιακής Δικαιοσύνης να αποβάλει τους μοναχούς της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά, υπό το πρόσχημα ότι δήθεν δεν διαθέτουν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας.

Η εν λόγω κίνηση προκάλεσε την άμεση αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών, ενώ ο Παύλος Μαρινάκης τόνισε ότι η Αθήνα παραμένουμε στη δέσμευση Σίσι για διατήρηση του λατρευτικού ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής.

Όλα ξεκίνησαν, όταν με μια πρωτοφανή κίνηση, η οποία χαρακτηρίζεται ως κατάφωρη καταπάτηση των θρησκευτικών ελευθεριών, η Αίγυπτος αποφάσισε το άμεσο κλείσιμο της Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο όρος Σινά, το αρχαιότερο σε λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι σε όλο τον κόσμο.

Η εξέλιξη αυτή καταγγέλλεται ως καταπάτηση των θρησκευτικών ελευθεριών, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει κάποια κατάσταση έκτακτης ανάγκης που να τη δικαιολογεί. Πρόκειται για ιστορική οπισθοδρόμηση, καθώς το μοναστήρι είχε αντέξει πολέμους, κατακλυσμούς και γεωπολιτικές αναταράξεις επί δεκαπέντε αιώνες.

Σύμφωνα με πληροφορίες του orthodoxia.info, το ιστορικό μοναστήρι που ιδρύθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό πριν από περίπου 1.500 χρόνια, οδηγείται σε αναστολή λειτουργίας, παρά την τεράστια θρησκευτική και πολιτισμική του σημασία. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση αποφάσισε να το μετατρέψει σε μουσείο, ενώ η ακίνητη περιουσία της Μονής εντός της Αιγύπτου περνά στο κράτος.

Την ίδια στιγμή, ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι, πέραν της δήμευσης, οι αρχές έχουν αποφασίσει και την απομάκρυνση των μοναχών, ώστε τα κτίρια να ανακαινιστούν και να λειτουργήσουν ως τουριστικό αξιοθέατο, στα πρότυπα των πυραμίδων. Η έξωση των μοναχών αναμένεται να προκαλέσει ευρύτερη κατακραυγή.

Η απόφαση αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις διαβεβαιώσεις του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι προς τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, όπου είχε διαβεβαιώσει για τη διαφύλαξη των χριστιανικών προσκυνημάτων στην Αίγυπτο.

Οι μοναχοί ήδη οργανώνουν διεθνή καμπάνια ενημέρωσης, απευθυνόμενοι τόσο στις χριστιανικές Εκκλησίες όσο και στις ηγεσίες των άλλων μονοθεϊστικών θρησκειών, με στόχο την ανατροπή της απόφασης που θεωρούν πλήγμα στη θρησκευτική ελευθερία και στη διαχρονική παρουσία της Ορθοδοξίας στο Σινά.

Μαρινάκης για Σινά: Παραμένουμε στη δέσμευση Σίσι για διατήρηση του λατρευτικού ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής

Την ίδια ώρα, τη θέση ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης παραμένει στη δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ' ιδίαν από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, για τη διατήρηση του λατρευτικού Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης στο όρος Σινά, υπογράμμισε με δήλωσή του, την Πέμπτη (29/05), ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, με αφορμή τις ραγδαίες εξελίξεις γύρω από το θέμα αυτό.

«Σχετικά με τη Μονή Αγίας Αικατερίνης της Μονής Σινά, ο Έλληνας Πρωθυπουργός παραμένει στη δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ' ιδίαν από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια του ανώτατου συμβουλίου συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα για τη διατήρηση του λατρευτικού Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών», σημείωσε ο Π. Μαρινάκης.

Κατέληξε δε: «Όταν γίνει γνωστό το επίσημο και συνολικό περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης και αξιολογηθεί σχετικά, θα υπάρξει επίσημη τοποθέτηση. Από ελληνικής πλευράς δεν αναμένουμε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα».

ΥΠΕΞ: Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών

Άμεση ήταν η αντίδραση της εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών, Λάνας Ζωχιού, η οποία ανέφερε: «Οι Κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου εργάστηκαν συστηματικά το τελευταίο διάστημα για μία συμφωνία, η οποία θα διασφαλίζει τον ιερό Ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της περιοχής. Είμαστε εν αναμονή της αποστολής της απόφασης του αιγυπτιακού δικαστηρίου που εξεδόθη χθες». 

Επίσης, υπογράμμισε: «Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε αμέσως με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου και κατέστησε σαφές ότι  δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε από τους ηγέτες των δύο χωρών στο πλαίσιο του πρόσφατου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αθήνα».

Αρχιμανδρίτης Πορφύριος για Μονή Σινά: Κεραυνός εν αιθρία, οι μοναχοί γίνονται φιλοξενούμενοι στο σπίτι τους

Ως «κεραυνό εν αιθρία» τόσο για τη Μονή Σινά όσο και για την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και για όσους ήξεραν για το θέμα, χαρακτήρισε τις εξελίξεις στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά, ο εκπρόσωπος Τύπους της, Αρχιμανδρίτης Πορφύριος Φραγκάκος.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στην ΕΡΤ: «Κεραυνός εν αιθρία και για τη Μονή Σινά και για την ελληνική κυβέρνηση και για όσους ήξεραν το θέμα. Δηλαδή η Ιερά Μονή σύρθηκε σε μία δικαστική διαμάχη, με την όποια φονταμενταλιστικοί κύκλοι των Αδελφών Μουσουλμάνων, μήνυσαν την Ιερά Μονή για 71 καταπατήσεις ακινήτων, τα οποία κατά τη γνώμη τους ήταν περιουσία κρατική της Αιγύπτου.

Η πρωτόδικη δίκη ατυχώς καταδίκασε το μοναστήρι, αλλά στην Εφετειακή δίκη το μοναστήρι, με τη βοήθεια της ελληνικής κυβερνήσεως προέβη σε μια συμφωνία ώστε το θέμα να λυθεί εξωδικαστικά, ώστε εξωδικαστικά δηλαδή να συμφωνήσουμε σε ένα κοινό κείμενο και να μην προχωρήσει η δίκη.

Και ενώ το Δεκέμβριο δυο επιτροπές, μια από την Αίγυπτο και μια από την Ελλάδα, ειδικά εξουσιοδοτημένες, η μια από το Μοναστήρι και η άλλη από την Αίγυπτο του μοναστηριού ήταν από την ελληνική κυβέρνηση, απαρτιζόταν από ανθρώπους της ελληνικής κυβέρνησης και επαΐοντες κατέληξαν σε ένα κείμενο τέλος πάντων, τον Δεκέμβριο, το οποίο από τον Δεκέμβριο μέχρι σήμερα μας έλεγαν ότι μας έλεγαν από την Αίγυπτο ότι προχωρούν στην υπογραφή του κειμένου αυτού και περιμέναμε μέχρι τον Μάιο.

Δέχτηκε τρεις αναβολές για να μη βγει η δίκη, τέσσερις και φτάσαμε στις 28 Μαΐου αναίτια, απρόκλητα και χωρίς λόγο να ακυρωθεί εν τοις πράγμασι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και τελικά να εκδοθεί μια δικαστική απόφαση λεόντειος για την Αίγυπτο, η οποία δικαστική απόφαση καταδικάζει με δικαστικό τρόπο, δημεύει την περιουσία της Μονής, τη μετατρέπει σε κρατική περιουσία και την υπαγάγει στην Αρχαιολογική Υπηρεσία της Αιγύπτου.

Οι δε μοναχοί από ιδιοκτήτες της Μονής από τον 5ο αιώνα, γιατί σημειωτέον, στις 71 αυτές δίκαιες περιλαμβάνεται και το κτίριο της Μονής, οι μοναχοί γίνονται φιλοξενούμενοι στο σπίτι τους και η πρώτη μονή σε διάρκεια, ιστορική διάρκεια και συνεχούς λειτουργίας από τον 5ο αιώνα, μετατρέπεται ξαφνικά σε ένα οιονεί μουσείο, διότι οι μοναχοί το μόνο που θα μπορούν να κάνουν είναι να λειτουργούν, τα υπόλοιπα ανήκουν στην αρχαιολογική υπηρεσία».

Ως προς τη δυνατότητα έφεσης, απάντησε πως: «Έχει τρίτο βαθμό παρόμοιο με αυτό που έχουμε εμείς στον Άρειο Πάγο, δηλαδή αναίρεση κατ’ ουσίαν για λόγους κακοδικίας.

Όταν βαδίζεις σε έναν δρόμο στον οποίο συμπορεύεσαι και με την ελληνική και με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, με μια βεβαιότητα ότι αφού συμφωνήσαμε θα πάνε προς τα εκεί τα πράγματα και ξαφνικά ανατρέπονται όλα, τα βάζεις όλα σε καινούργια προοπτική.

Δηλαδή θέλω να πω, οι μοναχοί εκεί είναι με βίζα, με άδεια παραμονής ενός έτους. Ποιος μας διαβεβαιώνει ότι αυτή θα ανανεώνεται; Είναι γύρω στους 20 πατέρες. Ύστερα από αυτό και ύστερα από αυτό θα μπορεί να ζει κάποιος με βεβαιότητες;

Σημειωτέον ότι το μοναστήρι είναι το σταυροδρόμι των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών. Είναι παγκόσμιας σημασίας και πολιτιστικής κληρονομιάς. Το μοναστήρι είναι κειμηλιοφυλακείο, όχι του Βυζαντίου, της ανθρωπότητας, γι’ αυτό και είναι και υιοθετημένο από την UNESCO.

Η προσπάθεια μετατροπής ενός ζωντανού χώρου σε μουσείο, είναι εγκληματική. Αν δηλαδή είναι άσχημο το ότι η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας έγιναν τζαμιά, εμείς έχουμε το αντίθετο. Μετατρέπουμε ένα ζωντανό χώρο λατρείας σε μουσείο.

Είναι καθήκον κάθε ανθρώπου, πρόκειται για καταπάτηση ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων. Διότι η δήμευση δεν είναι θρησκευτικό δικαίωμα, η ιδιοκτησία δεν είναι θρησκευτικό δικαίωμα. Είναι καταπάτηση ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων που πρέπει κάθε πολιτισμένος άνθρωπος να σταθεί απέναντι.

Είμαστε στην περίοδο της ενημέρωσης, περιμένουμε να δούμε τι αποτέλεσμα θα έχουν οι διαβουλεύσεις της κυβέρνησης, της ελληνικής κυβέρνησης και είναι όλα ανοιχτά».

Ιερώνυμος: Ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση»

Την καταδίκη για την απόφαση των αιγυπτιακών αρχών να βάλουν «λουκέτο» στην ιστορική Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, εξέφρασε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος που χωρίς να κρύβει την «απέραντη θλίψη του και την εύλογη οργή του», ζήτησε κινητοποίηση από κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή για το γεγονός ότι «η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης».

«Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”» τόνισε ο Αρχιεπίσκοπος σε δήλωσή του και διαμήνυσε ότι «αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».

Ο Αρχιεπίσκοπος κατηγόρησε την Αιγυπτιακή κυβέρνηση ότι αποφάσισε «παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό».

«Καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά», επισήμανε ο αρχιεπίσκοπος και πρόσθεσε: «Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή».

Αναλυτικά η δήλωση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου

«Ύστερα από την χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…

Ουσιαστικά, η ίδια η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.

Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.

Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.

Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή.

Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την Αδελφότητα και προς τον Καθηγούμενο Αυτής, Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Σινά και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους Έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.

Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω ,τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».

Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.»

Ύποπτη δικαστική απόφαση

Όπως αναφέρει το orthodoxia.info, η απόφαση που ελήφθη την Τετάρτη (28/05) από αιγυπτιακό δικαστήριο, δίνει τέλος με τον χειρότερο δυνατό τρόπο στην πολυετή νομική επίθεση που δέχονται οι μοναχοί της αγίας Αικατερίνης από το αιγυπτιακό κράτος, που μέσω δικαστικών πιέσεων και επιθέσεων από την εποχή που στα πράγματα ήταν οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι»  επιχειρεί να κλείσει το αρχαιότερο μοναστήρι του κόσμου.

Πλέον η ιδιοκτησία της Μονής και όλων των περιουσιακών στοιχείων της περνά στο αιγυπτιακό κράτος. Οι μοναχοί καλούνται να εγκαταλείψουν συγκεκριμένα ακίνητα όπου πλέον δεν τους επιτρέπεται πρόσβαση και παραμένουν στη Μονή για την επιτέλεση των θρησκευτικών τους αναγκών για όσο τους το επιτρέπει ο ιδιοκτήτης, δηλαδή το αιγυπτιακό κράτος.

Προκειμένου να ενισχυθεί ο αγώνας των μοναχών υπήρξε σημαντική υποστήριξη από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης, ενώ ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έφερε το θέμα στο ανώτατο επίπεδο, ζητώντας σε κάθε ευκαιρία από τον Πρόεδρο Σίσι να παρέμβει υπέρ των μοναχών.

Μάλιστα κατά την επίσημη επίσκεψη του Αιγύπτιου Προέδρου στην Αθήνα στις αρχές Μαΐου, το θέμα απασχόλησε τις δύο αντιπροσωπείες οι οποίες κατέληξαν σε συμφωνία παύσης των άδικων δικαστικών επιθέσεων στη Μονή ώστε να μπορέσει να συνεχίσει την πορεία της στο χρόνο, ανενόχλητη. Στις κοινές δηλώσεις που πραγματοποιήσαν οι κ.κ. Μητσοτάκης και Σίσι έγινε σαφής αναφορά στην ανάγκη διατήρησης του χαρακτήρα της Μονής.

Κι ενώ όλα έδειχναν πως η φίλη και σύμμαχος Αίγυπτος θα αποκαθιστούσε την αδικία, όπως άλλωστε δεσμεύθηκε δημόσια ο πρόεδρος της, η χθεσινή δικαστική απόφαση φέρνει τα πάνω κάτω δημιουργώντας εύλογα ερωτηματικά για το ποιες είναι τελικά οι πραγματικές προθέσεις των αιγυπτιακών αρχών που συνεχίζουν στα χνάρια των εξτρεμιστών «Αδελφών Μουσουλμάνων».