Οι εμπορικοί δασμοί και ο αιφνιδιασμός ήταν ο πρώτος επενδυτικός κίνδυνος που περιγράψαμε για τον μήνα του Αυγούστου. (σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Η αναθεώρηση των δασμών απέναντι σε κάποιους εκ των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ, με τον Καναδά να βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που βρέθηκαν αντιμέτωπες με υψηλότερους δασμούς - 35% από 25% μέχρι πρότινος- και την Ελβετία να «ξυπνάει» το πρωί της Παρασκευής με δασμολογική επιβάρυνση της τάξης του 39%, πράγματι εκτόξευσε την επενδυτική ανησυχία στα ύψη.
Παράλληλα, σημάδια επιβράδυνσης έδειξε εκ νέου η αγορά εργασίας των ΗΠΑ τον Ιούλιο, με την ανεργία να ενισχύεται ελαφρώς στο 4,2% και τις νέες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα να είναι κατώτερες των προσδοκιών. Την ίδια στιγμή αναθεωρήθηκε δραστικά και ο αριθμός του Ιουνίου, στις 14.000 από 147.000.
Η απότομη πτώση της αγοράς εργασίας των ΗΠΑ πυροδότησε εκ νέου τα στοιχήματα για τα επιτόκια, δεδομένου ότι είναι αυξημένη πλέον η πιθανότητα ο Τραμπ να πιέσει περαιτέρω τον Πάουελ για μειώσεις επιτοκίων. Η πιθανότητα αυτή οδήγησε σε ισχυρή πτώση το δολάριο και σε δυναμική αποκλιμάκωση τις αποδόσεις στα ομόλογα.
Ο συνδυασμός της αναθεώρησης πολλών δασμών και της αγοράς εργασίας αποδείχθηκε εκρηκτικός για τις αγορές, με το δείκτη μεταβλητότητας να εκτοξεύεται έως και +28 % και με τους βασικότερους διεθνείς δείκτες να κλείνουν στο «βαθύ κόκκινο».
Τι είναι αυτό που «απασφάλισε» την αγορά
Θα αναρωτηθεί κανείς γιατί οι αγορές αντέδρασαν έτσι χθες από τη στιγμή που έχει επιτευχθεί εμπορική συμφωνία με τους περισσότερους σημαντικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και ως εκ τούτου, τουλάχιστον για τις μισές εισαγωγές των ΗΠΑ γνωρίζαμε ήδη τους δασμούς, οι οποίοι είναι πέριξ του 15%-20%. Επίπεδα όχι ιδανικά, αλλά τουλάχιστον πολύ καλύτερα από αυτά που είχαν ανακοινωθεί την «Ημέρα της Απελευθέρωσης.
Η συμφωνία με τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ, την ΕΕ, για παράδειγμα ήταν μια μεγάλη ανακούφιση παρά τους αστερίσκους- περισσότερα για τους αστερίσκους μπορείτε να διαβάσετε εδώ- ενώ οι συνομιλίες ΗΠΑ – Κίνας είναι σε πλήρη εξέλιξη μέχρι τις 12 Αυγούστου, με τον Μπέσεντ να δηλώνει ότι οι βάσεις για μια εμπορική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών έχουν ήδη μπει.
Επίσης, έχουν καταλήξει σε συμφωνία για δασμούς 20% οι μεγάλες οικονομίες του ASEAN, ενώ στο 15% κατέληξαν η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα. Το Λονδίνο είχε το «προνόμιο» δασμών πέριξ του 10%, ενώ το 25% για την Ινδία μπορεί να ήταν μια αρνητική έκπληξη, αλλά οι συνομιλίες συνεχίζονται.
Τι οδήγησε λοιπόν στην κατάρρευση της επενδυτικής ψυχολογίας;
Αυτό που οδήγησε τις αγορές σε sell off είναι ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αποκάλυψε για άλλη μια φορά το απρόβλεπτο των αποφάσεων του, ανακοινώνοντας όχι μόνο δασμούς 25% και 50% σε Ινδία και Βραζιλία, αλλά και 39% στην Ελβετία –από 10%- ενώ πριν δύο ημέρες είχε ρίξει και τη βόμβα των δασμών της τάξης του 50% στις εισαγωγές ορισμένων προϊόντων χαλκού.
Η αιφνίδια απόφαση για δασμούς 50% σε προϊόντα χαλκού προκάλεσε σοκ στην παγκόσμια αγορά χαλκού, με τα αμερικανικά futures για τον χαλκό να σημειώνουν την Τετάρτη τη μεγαλύτερη ενδοσυνεδριακή πτώση που έχει καταγραφεί ποτέ, συμπαρασύροντας και πολλά άλλα μέταλλα.
Ακόμα μεγαλύτερο ήταν το σοκ από την απόφαση για τους δασμούς στην Ελβετία, η οποία οδήγησε το φράγκο σε ισχυρή πτώση –το ελβετικό χρηματιστήριο ήταν χθες κλειστό λόγω εθνικής εορτής- και την ελβετική κυβέρνηση σε αδιέξοδο, δεδομένου ότι ο νέος δασμολογικός συντελεστής διαφέρει σημαντικά από το προσχέδιο της εμπορικής συμφωνίας που διαπραγματεύονταν οι δύο χώρες.
Υπόψιν ότι οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν περίπου το1/6 των συνολικών εξαγωγών της Ελβετίας με τις βασικές ελβετικές εξαγωγές να περιλαμβάνουν χημικά και φαρμακευτικά προϊόντα, ρολόγια και κοσμήματα, σοκολάτες, πολύτιμους λίθους και ηλεκτρονικά είδη.
Η αιφνίδια και πάνω από όλα αυθαίρετη κίνηση του Αμερικανού Προέδρου απέναντι στην Ελβετία στην ουσία δυναμιτίζει όλες τις εμπορικές συνομιλίες, καθώς με την απόφαση του ο Τραμπ διέγραψε μονομερώς όλο το μέχρι τώρα πλαίσιο των συνομιλιών με την Ελβετία, κόντρα στα ενθαρρυντικά μηνύματα αρκετών ανώτερων Αμερικανών αξιωματούχων προς τα μέλη της ελβετικής κυβέρνησης.
Εν ολίγοις, η κίνηση αυτή καθιστά τους Αμερικανούς διαπραγματευτές αφερέγγυους και αναξιόπιστους.
Αν και η Ελβετία σχεδιάζει να συνεχίσει τις συζητήσεις με τις ΗΠΑ προκειμένου να βρει μια «λύση μέσω διαπραγματεύσεων», πόσο εφικτό είναι αυτό από τη στιγμή που έχει πληγεί η εμπιστοσύνη;
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν χθες δεν βασίζονται σε καμία ορθολογική βάση, είναι αυθαίρετοι και προσφέρουν ένα απίστευτο σοκ για την ελβετική οικονομία, οι οποία αναμένεται με ένα δασμολογικό συντελεστή αυτού του ύψους να απωλέσει το 0,6% του ΑΕΠ της.
Το έχουμε ξαναπεί: Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η συμπεριφορά του Ντόναλτ Τραμπ απέναντι στους εταίρους του. Μεταξύ απειλών και αυθαίρετων αποφάσεων, πόσο αξιόπιστος συνομιλητής μπορεί να είσαι και πόσο αξιόπιστες είναι οι συμφωνίες που υπογράφεις;
Είναι τυχαίο ότι οι συμφωνίες - πλαίσια που έχουν επιτευχθεί μέχρι στιγμής με τις περισσότερες οικονομίες είναι εξαιρετικά ασαφείς ως προς τις λεπτομέρειες και σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ΗΠΑ δίνουν τελείως διαφορετική ερμηνεία από την άλλη πλευρά;
To είχαμε επισημάνει και στην εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ. Ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προλόγισε δασμό 15% «all inclusive», ο Τραμπ ανέφερε ότι οι δασμοί στον χάλυβα και το αλουμίνιο παραμένουν ως έχουν ενώ την ίδια στιγμή ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ δήλωσε ότι οι ημιαγωγοί και τα φάρμακα υπόκεινται σε έρευνα που ανοίγει την πόρτα σε ξεχωριστούς δασμούς.
Χαρακτηριστικό είναι και το παράδειγμα με τη συμφωνία της Ιαπωνίας, η οποία υπολογίζει στο «βασικό» 15% για τα περισσότερα αγαθά, αλλά το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ την Πέμπτη το βράδυ υποδηλώνει ότι το 15% για την Ιαπωνία εμπεριέχει «επιπλέον» όρους.
Το συμπέρασμα είναι λοιπόν ότι ουδείς ξέρει που βρίσκεται όσον αφορά τη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ.
Ακόμα και όσοι θεωρητικά έχουν καταλήξει σε μια εμπορική συμφωνία, η αμερικανική πλευρά ερμηνεύει κατά το δοκούν τις εμπορικές συμφωνίες που συνάπτει, ενώ δεν απουσιάζουν τα αιφνίδια ξεσπάσματα αυθαιρεσίας και καταστρατήγισης των συμφωνημένων πλαισίων.
Αυτός είναι ο λόγος που ενεργοποιήθηκε χθες τόσο μεγάλο κύμα πωλήσεων.
Τεταμένες δηλώσεις μεταξύ Τραμπ-Μεντβέντεφ
Οι χθεσινές δηλώσεις μεταξύ Τραμπ και Μεντβέντεφ κάθε άλλο παρά βοήθησαν στην εξομάλυνση του επενδυτικού κλίματος. Δεν αποκλείεται μάλιστα η άνοδος του χρυσού ως έναν βαθμό να οφείλεται σε αυτές τις δηλώσεις.
Πιο συγκεκριμένα, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε στο Τruth Social ότι έχει αναπτύξει πυρηνικά υποβρύχια σε «κατάλληλες περιοχές» ως απάντηση σε απειλητικό tweet του τέως προέδρου της Ρωσίας, και νυν αναπληρωτή προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
«Σε περίπτωση που αυτές οι ανόητες και εμπρηστικές δηλώσεις δεν είναι απλώς λόγια. Οι λέξεις έχουν σημασία και συχνά οδηγούν σε απρόβλεπτες συνέπειες. Ελπίζω να μην είναι αυτή μία από αυτές τις περιπτώσεις», ήταν το μήνυμα του Τραμπ απέναντι στον Μεντβέντεφ, ο οποίος την εβδομάδα που μας πέρασε επιτέθηκε πολλάκις στον Αμερικανό Πρόεδρο για την επιτάχυνση του χρονικού ορίου από 50 σε 10 ημέρες προκειμένου η Ρωσία να σημειώσει πρόοδο με την ειρήνη στην Ουκρανία.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
