Του Απόστολου Σκουμπούρη
Στη δίνη του διεθνούς κυκλώνα που με επίκεντρο την Ιταλία έπληξε όλη την Ευρώπη και πρωτίστως τις οικονομίες και τις αγορές του νότου βρέθηκε την Τρίτη η Ελλάδα, βλέποντας ομόλογα και μετοχές να δέχονται ισχυρό πλήγμα, καθρεφτίζοντας την κατακόρυφη αύξηση του country risk.
Η πολιτική κρίση στην Ιταλία έχει ξανα(ανοιξει) τον Ασκό του Αιόλου για την Ευρωζώνη, με ολοένα και περισσότερες φωνές να κάνουν λόγο για σημαντικό κίνδυνο διάσπασης, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση, μιλάμε για την 3η σε εκτόπισμα οικονομία της Ευρώπης!
Δεν είναι τυχαίο ότι τα ομόλογα της ιταλικής οικονομίας δέχτηκαν το ισχυρότερο πλήγμα της τελευταίας 25ετίας και αυτό τα λέει όλα! Όλα τα ιταλικά assets βρέθηκαν στο επίκεντρο των ρευστοποιήσεων, με τις τραπεζικές μετοχές να δέχονται – εύλογα – το ισχυρότερο πλήγμα, ενώ μέσα σ'' αυτό το σκηνικό, το ευρώ κατήλθε σε χαμηλά περίπου 11 μηνών!
Τα spreads εκτοξεύτηκαν σε απρόσμενα υψηλά επίπεδα, αντανακλώντας την τεράστια ανησυχία σε όλο το επενδυτικό σύστημα, πρωτίστως στον ευρωπαϊκό νότο.
Μέσα σ'' αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα που έτσι κι αλλιώς αποτελεί τον πιο αδύναμο κρίκο της Ευρωζώνης ταρακουνήθηκε πάρα πολύ, καθώς – εκτός των άλλων – βιώνει και τους κλυδωνισμούς από την περίπτωση της Folli Follie, την αναδιάταξη των διαχειριστών ενόψει MSCI, αλλά και την ανησυχία των επενδυτών για το πως (και αν) θα γίνει η απεξάρτηση από τα προγράμματα στήριξης.
Και αν η περίπτωση της Ιταλίας φέρνει ανησυχία για την επόμενη ημέρα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η 3η οικονομία της Ευρώπης έχει τεράστια βιομηχανία, εν ενεργεία μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες με παγκόσμιες φίρμες και γενικώς πολύ ισχυρή παραγωγική βάση.
Αντιθέτως, το πρόβλημα της Ελλάδας ήταν και παραμένει ότι δεν έχει ισχυρή παραγωγική βάση, το μοντέλο της οικονομίας εδώ και χρόνια έχει προσαρμοστεί στην παροχή υπηρεσιών, ενώ όλα τα τελευταία χρόνια έχει μάθει να λειτουργεί στη... γυάλα των μνημονίων και της επιτήρησης. Με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για την επόμενη ημέρα της πιθανής απεξάρτησης από τα μνημόνια.
Έχουν περάσει οκτώ και πλέον χρόνια μέσα στην κρίση, στην επιτήρηση, στα πακέτα στήριξης και τα μνημόνια και – ακόμη – η χώρα δεν έχει απαντήσει (πρωτίστως στον εαυτό της) αν τα μνημόνια έγιναν για... καλό, αν είναι κάτι επιβαρυντικό, ή αν είναι κάτι ωφέλιμο και λίαν απαραίτητο για την ομαλή ανόρθωση.
Τουτέστιν, η χώρα ακόμη δεν έχει απαντήσει συλλογικά, ενωμένα και αμετάκλητα, αν τα μνημόνια έφεραν την κρίση ή αν η κρίση έφερε τα μνημόνια. Γιατί, αν είχε απαντηθεί πλήρως και ολιστικά αυτό το ερώτημα, τότε η επιτήρηση, η στήριξη των ξένων, η τεχνική συνδρομή αλλά και ο... δανεισμός με 1,5% επιτόκιο θα έπρεπε να είναι το ζητούμενο και για τα επόμενα χρόνια, μακριά από (κούφιες) κορώνες «καθαρής» εξόδου.
Μεγάλη πίεση στα ομόλογα και συντριβή στο Χ.Α. με ισχυρό τζίρο
Μέσα σ'' αυτό το περιβάλλον, η απόδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου εκτινάχτηκε στο 4,94% σήμερα, καταγράφοντας άνοδο 50 μονάδων βάσης έναντι της περασμένης Παρασκευής, ενώ πάνω από το 4% κινήθηκαν τόσο το 7ετές, όσο και το 5ετές!
Με τις ευρωπαϊκές αγορές να είναι εγκλωβισμένες στο σπιράλ της ιταλικής κρίσης, η οποία οδηγεί όλο το επενδυτικό σύστημα σε γενικευμένο περιορισμό ρίσκου και περιφρούρηση κεκτημένων, το ελληνικό χρηματιστήριο δε θα μπορούσε παρά να ακολουθήσει τις ισχυρές πιέσεις των ξένων αγορών.
Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε στις 738,08 μονάδες με νέα ισχυρή πτώση 2,32% σε μια συνεδρίαση που έφτασε έως το χαμηλό των 735,66 μονάδων, ενώ το υψηλό ημέρας ήταν στις 753,32 μονάδες στο άνοιγμα. Πρόκειται για το χαμηλότερο κλείσιμο στο Χ.Α. από τις 12 Δεκεμβρίου του 2017, που σημαίνει ότι πλέον η αγορά βρίσκεται σε νέα χαμηλά πεντέμισι και πλέον μηνών...
Κύριο χαρακτηριστικό της σημερινής συνεδρίασης ήταν ο αυξημένος τζίρος που έφτασε στα 88,32 εκατ. ευρώ, πιστοποιώντας ότι υπήρξαν μαζικές πωλήσεις, τόσο στις τράπεζες όσο και στα blue chips. Και αν οι τράπεζες – εύλογα – δέχονται τα «πυρά» των πωλητών σε τέτοιες περιπτώσεις καθώς αυτές αντανακλούν την πορεία των ομολόγων και το ρίσκο χώρας, οι μεγάλες πιέσεις σε μη τραπεζικά blue chips, ίσως οφείλονται στις αναταράξεις λόγω MSCI...
Την Παρασκευή θα έχουμε τη νέα σύνθεση του MISCI, οπότε πολλά διεθνή χαρτοφυλάκια αναπροσαρμόζουν τις θέσεις τους. Λόγω του ότι έχουν εγκλωβιστεί στη Folli Follie λόγω της αναστολής διαπραγμάτευσης, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, πιθανότατα κάνουν... διασπορά των «ταγμένων» πωλήσεών τους και σε άλλα blue chips. Είτε συμμετέχουν στον MSCI, είτε όχι.
Έτσι είδαμε σήμερα μετοχές να κατακρημνίζονται μάλλον... αφύσικα. Η μετοχή του ΟΤΕ υποχώρησε κατά 5,52%, η Viohalco κατά 5,75%, η Jumbo κατά 5,30%, η Motor Oil -4,78%, η Aegean Airlines -3,28%, η ΔΕΗ -2,91%, η Σαράντης -2,68%, η Lamda Development -2,64% κ.ο.κ.
Είναι χαρακτηριστικό πως καμιά μετοχή του FTSE 25 δεν έκλεισε με άνοδο, ενδεικτικό του κλίματος που επικράτησε. Στις τράπεζες, η Πειραιώς υποχώρησε κατά 4,17%, η Eurobank κατά 3,05%, η Εθνική -1,51%, η Alpha Bank αμετάβλητη ενώ η Attica Bank υποχώρησε κατά 2,17%.
Μεγάλες οι πιέσεις και στο χώρο του Mid Cap όπου η J&P Άβαξ υποχώρησε κατά 6,74%, η Ικτίνος -6,17%, Cenergy Holdings -4,75%, Intracom Κατασκευές -4,33%, MLS -3,38%, Ελλάκτωρ -3,08%, Πλαστικά Θράκης -2,51%, Νηρέας -2,44% και MIG -2,01%. Αντιθέτως, με άνοδο 2,19% έκλεισε η ΕΛ.ΤΕΧ. Άνεμος στον Mid Cap λόγω εξαιρετικών αποτελεσμάτων.
Στην ευρύτερη αγορά ισχυρές πιέσεις δέχτηκαν τίτλοι όπως Pasal, Γ.Ε. Δημητρίου, Ευρωσύμβουλοι, Centric, Ελγέκα, ΑΝΕΚ, Frigoglass, AS Company, Profile, Μύλοι Λούλοι, Προοδευτική και Unibios. Στο σύνολο της αγοράς, μόλις 21 μετοχές ενισχύθηκαν έναντι 91 που υποχώρησαν.