Του Απόστολου Σκουμπούρη
Στην περαιτέρω ενοποίηση των κεφαλαιαγορών της Ευρώπης, στο στοίχημα της μείωσης της τραπεζικής εξάρτησης για (επενδυτική) ρευστότητα κατά τα πρότυπα των ΗΠΑ και στις πολλαπλές κανονιστικές αλλαγές στις αγορές της Ευρώπης την προσεχή 5ετία, αναφέρθηκε χθες ο πρόεδρος του Χ.Α. και διευθύνων σύμβουλος της ΕΧΑΕ Χ.Α. Σωκ. Λαζαρίδης σε συνάντηση με δημοσιογράφους.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στο γεγονός ότι παρά την κρίση, η ελληνική κεφαλαιαγορά εξακολουθεί να μπορεί να ελκύει επενδυτικά κεφάλαια, καθώς από το 2012, οι εγχώριες εισηγμένες εταιρείες έχουν αντλήσει 52,8 δισ. ευρώ. Φυσικά, η (συντριπτική) μερίδα του λέοντος εξ αυτών των κεφαλαίων πήγαν στις τράπεζες, μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων, όμως αυτό δείχνει ότι όσα επενδυτικά κεφάλαια ζητούνται από την ελληνική αγορά, βρίσκονται.
Από εκεί και πέρα, αναφέρθηκε στο επόμενο στοίχημα για το ευρωπαϊκό επενδυτικό σύστημα που είναι να μπορέσει να απεξαρτηθεί -όσο γίνεται περισσότερο- από την τραπεζική ρευστότητα σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των εταιρειών, έτσι ώστε το ρόλο αυτό να τον αναλάβουν οι κεφαλαιαγορές.
Αυτό γίνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις ΗΠΑ, ενώ η Ευρώπη υστερεί σημαντικά και έχει ακόμη πολλά βήματα να κάνει έτσι ώστε να μειώσει την ιδιαίτερα μεγάλη τραπεζική εξάρτηση, με ότι κινδύνους συνεπάγεται αυτό.
Στις ΗΠΑ εδώ και πολλά χρόνια η κύρια μορφή χρηματοδότησης των επιχειρήσεων είναι «ευθύνη» της κεφαλαιαγοράς και όχι των τραπεζών. Αυτή ήταν μια... φυσική εξέλιξη του επενδυτικού συστήματος που στις ΗΠΑ είναι πιο προχωρημένο. Και τούτο διότι οι αγορές, οι αναλυτές, οι επενδυτικοί οίκοι και όλοι όσοι «σκανάρουν» τις επιχειρήσεις έχουν σαφώς καλύτερη άποψη για την πιστωτική φερεγγυότητα μιας εταιρείας σε σχέση με δύο – τρία τραπεζικά στελέχη που καλούνται να αποφασίσουν για την εκάστοτε χρηματοδότηση.
Η μείωση λοιπόν της τραπεζικής επιρροής των τραπεζών στο επενδυτικό γίγνεσθαι είναι ο ένας στόχος για την Ευρώπη, ενώ ο άλλος είναι η περαιτέρω ενοποίηση των χρηματιστηρίων, κάτω από κοινά αποθετήρια, κοινά συστήματα εκκαθάρισης και γενικώς κοινούς και ενιαίους κανόνες λειτουργίας.
Παράλληλα, ο κ. Λαζαρίδης τόνισε ότι η τάση και στην Ευρώπη είναι η μερική χαλάρωση στην υπερβολικά αυστηρή νομοθεσία για τις μικρότερες εταιρείες, ώστε να βοηθηθούν καινούριες και καινοτόμες επιχειρήσεις στην πρόσβασή τους σε επενδυτικά κεφάλαια. Η Ευρώπη βλέπει ότι – παρ'' όλους τους κινδύνους που αυτό μπορεί να εμπερικλείει – τα οφέλη θα είναι περισσότερα, έτσι το ρίσκο αξίζει. Τουτέστιν, η γενική κατεύθυνση για τα επόμενα χρόνια στην ευρωπαϊκή ήπειρο είναι να χαλαρώσει τα κριτήρια για την εισαγωγή μικρότερων εταιρειών στις διάφορες – επιμέρους – χρηματιστηριακές αγορές.
Στόχος να περιοριστεί η υπερμόχλευση των τραπεζών
Εξηγώντας στο liberal.gr το διττό στόχο των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών ο διευθυντής στρατηγικής επικοινωνίας & ανάλυσης αγορών του ομίλου ΕΧΑΕ Παντελής Λαμπρου τονίζει ότι τα στοιχήματα είναι δύο. Αφενός η περαιτέρω ενοποίηση, άρα και η καλύτερη «επικοινωνία» της διαθέσιμης ρευστότητας μεταξύ των αγορών και αφετέρου ο περιορισμός της υπερμόχλευσης των τραπεζών.
Η αλλαγή πλεύσης των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση των εταιρειών είναι να περιοριστεί η υπερμόχλευση των τραπεζών και να γίνει πιο δίκαιο το σύστημα χρηματοδότησης. H μείωση της μόχλευσης θα αυξήσει την ευστάθεια», τονίζει. Επισημαίνει ότι στην κρίση από το 2008 φτάσαμε λόγω του υπερβολικά δανεισμένου συστήματος, γενικότερα. Υπήρχε μια... ελευθεριότητα στον τρόπο που χρηματοδοτούσαν παλαιότερα οι τράπεζες. Δεν γίνονταν σωστά οι αξιολογήσεις, τα κριτήρια ήταν εύκολα και έφεραν την αστάθεια».
Ο κ. Λάμπρου τονίζει ότι το αμερικανικό μοντέλο όπου την «έγκριση» για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων τη δίνουν οι... αγορές, είναι πιο αξιόπιστο. Και τούτο διότι άλλο να αποφασίζουν δύο – τρία τραπεζικά στελέχη για το δανειακό project μιας επιχείρησης και άλλο να «σκανάρεται» η εταιρεία από 10 ή 20 οίκους, με τρεις αναλυτές ο καθένας, άρα από 30 ή 60 στελέχη! Τότε είναι σαφώς πιο αξιόπιστος ο δανεισμός. «Οι αγορές ξέρουν καλύτερα ποιες επιχειρήσεις αξίζουν να χρηματοδοτηθούν», επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Αποδόσεις εταιρικών ομολόγων & μερίσματα στην Ελλάδα
Κάνονας μια μίνι ανασκόπηση τόσο της «συγκομιδής» της ελληνικής κεφαλαιαγοράς των τελευταίων ετών, ο κ. Λαζαρίδης τόνισε ότι οι εισηγμένες στο Χ.Α. εταιρείες έχουν αντλήσει από το 2012 συνολικά 52,8 δισ. ευρώ, ενώ 10,2 δισ. ήταν τα νέα κεφάλαια που αντλήθηκαν από ιδιώτες επενδυτές κατά την πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Επιπλέον, την περίοδο 2010 – 2015 οι εισηγμένες εταιρείες έχουν διανείμει στους μετόχους συνολικά 5,8 δισ. ευρώ! Το 82% των χρηματικών διανομών αφορά μερίσματα και το υπόλοιπο επιστροφές κεφαλαίου. Παράλληλα, από το 2013 υπάρχει αύξηση τόσο του αριθμού των εταιρειών που προχωρούν σε διανομή κερδών στους μετόχους όσο και των διανεμόμενων ποσών.
Επίσης τόνισε ότι υπάρχει διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον για εξωστρεφείς ελληνικές εταιρείες με ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη, κάτι που αποτυπώνεται στις αποδόσεις των εταιρικών ομολόγων τους τα οποία έχουν εκδώσει και διαπραγματεύονται σε ευρωπαϊκές αγορές. Από το σύνολο των 22 ομολόγων που απαρτίζουν τη σύνθεση του Δείκτη «Ελληνικών Εταιρικών Ομολόγων» τα 14 είχαν θετικές αποδόσεις το 2015.
Επίσης επισήμανε ότι οι συνολικές θετικές ροές κεφαλαίων από διεθνείς επενδυτές την διετία 2013 – 2015 έφτασαν τα 4,3 δισ. ευρώ, ενώ για 3η συνεχή χρονιά είχαμε θετικές εισροές από διεθνείς επενδυτές, όπου το 2015 έφτασαν τα 606 εκατ. ευρώ.
Τα κεντρικά στοίχημα των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών
Τα κεντρικά στοιχήματα των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων για τα επόμενα χρόνια ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν στις ανάγκες των καιρών και συνάμα να εξελιχθούν σε καλύτεροι «μοχλοί» χρηματοδότησης είναι:
Αύξηση ανταγωνισμού και της ασφάλειας σε όλες τις Υποδομές, Μείωση των εμποδίων πρόσβασης εταιρειών στις αγορές – Χρηματοδότηση, Μείωση εξάρτησης από Τραπεζικό Τομέα στη χρηματοδότηση κατά το Αμερικανικό μοντέλο.
Με την MiFID II την νέα οδηγία για τους διαμεσολαβητές και οργανωμένες αγορές, αναθεωρείται συνολικά το θεσμικό πλαίσιο με στόχο τη βελτίωση της λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών και της προστασίας των επενδυτών υπό το πρίσμα της πρόσφατης χρηματοοικονομικής κρίσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει ενιαία αγορά για προϊόντα και υπηρεσίες όπως και βελτίωση του διακανονισμού αξιογράφων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κεντρικά αποθετήρια τίτλων (ΚΑΤ).
Μέσω εναρμονισμένης διαδικασίας αδειοδότησης δίνει τη δυνατότητα στα Αποθετήρια να παρέχουν διασυνοριακά υπηρεσίες εντός Ε.Ε. μέσω «passporting».
Θα δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης και «επικοινωνίας» μεταξύ Αποθετηρίων, δυνατότητα διασύνδεσης με άλλες Αγορές και Οίκους Εκκαθάρισης, αύξηση της ασφάλειας διακανονισμών και τήρησης τίτλων σε άυλη μορφή με κοινή διαδικασία κεφαλαιακής επάρκειας και προληπτικής εποπτείας.
Επίσης, αυξάνει την δυνατότητα επιλογής εκδοτών να τηρούν αξίες σε Αποθετήρια στην ΕΕ, με εναρμονισμένες διαδικασίες και προϋποθέσεις. Αυτές και άλλες διατάξεις, αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή από το 2017 και εντεύθεν.
