Γίνε και εσύ γκουρού της καταστροφής. Αρκεί να είσαι συνεπής
Shutterstock
Shutterstock

Γίνε και εσύ γκουρού της καταστροφής. Αρκεί να είσαι συνεπής

Ένας από του λόγους που η τιμή του ελαιόλαδου έχει αναρριχηθεί σε ιστορικά υψηλά είναι η παρατεταμένη ανομβρία στην Ισπανία. Υπάρχουν περιοχές μέσα στην ισπανική επικράτεια που δεν έχει πέσει ούτε μια σταγόνα βροχής για διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών!

Με αυτές τις κλιματολογικές συνθήκες οι καρποί της ελιάς είναι πολύ μικρότεροι σε μέγεθος και άρα λιγότερο πλούσιοι σε χυμό. Όμως στην Ισπανία δεν κάθονται με σταυρωμένα τα χέρια. Μάλιστα στο πλευρό των ελαιοπαραγωγών έχει συνταχθεί ενεργά και η Καθολική Εκκλησία. Όταν λέμε «ενεργά» εννοούμε την προσευχή προς τον Θεό και την επίκληση για τη βροχή. Μπορεί όμως η προσευχή να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα επηρεάζοντας τον καιρό; Η απάντηση είναι πως ναι!

Μια μελέτη του πανεπιστημίου του Yale αποδεικνύει ότι η συχνότητα των προσευχών τείνει να προκαλεί το επιθυμητό φαινόμενο για τους αγρότες της περιοχής Μούρθια της Ισπανίας, κάνοντας αναφορά σε δεδομένα από το 1600 έως το 1837. Από τα δεδομένα προκύπτει ότι από τη στιγμή που οι ιερείς ξεκινούν τις επικλήσεις, πράγματι σε διάστημα λίγων μηνών, οι βροχές ξεκινούν. Η μελέτη βέβαια πάει λίγο παραπέρα σε κοινωνίες που δεν είναι τόσο θρησκευόμενες όπου και εκεί αποδεικνύεται κάτι παρόμοιο: Όταν ξεκινούν οι προσευχές η βροχές έχουν 43% μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης. 

Όπως οι περισσότεροι καταλαβαίνουμε δεν είναι τόσο οι προσευχές που έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση της βροχής. Η Καθολική Εκκλησία της Μούρθια είχε μια εξαιρετική βάση δεδομένων όπου εκεί φυλάσσονταν αρχεία με τις συχνότητες βροχής κατά τη διάρκεια του έτους για πολλές δεκαετίες, πολύ πριν εμφανιστεί η επιστήμη της μετεωρολογίας.

Γνωρίζοντας λοιπόν πότε οι βροχές έχουν υψηλά ποσοστά εμφάνισης, οι ιερείς ξεκινούσαν τις προσευχές λίγες εβδομάδες πριν οι πιθανότητες γείρουν συντριπτικά με το μέρος τους. Η πιο κρίσιμη λεπτομέρεια ωστόσο ήταν η συνέπεια: Από τη στιγμή που οι προσευχές ξεκινούσαν δεν σταματούσαν μέχρι να πέσει η πρώτη ψιχάλα. Η απόδειξη μεταξύ αιτίας και αποτελέσματος οφείλει να έχει αδιάλειπτο χαρακτήρα. Έτσι ακόμα και ο πιο δύσπιστος θα έκανε τη σύνδεση μεταξύ της επιρροής των προσευχών και του αποτελέσματος της βροχής και άρα και της στενής σχέσης (επικοινωνίας;) της εκκλησίας με τα θεία. 

Κάπως έτσι η στρατηγική της συνέπειας είναι ίσως το πιο κρίσιμο στοιχείο για όσους προβλέπουν καταστροφές στις αγορές. Οι καταστροφές σαν γεγονότα έχουν σοβαρές συνέπειες όχι μόνο χρηματιστηριακές και άρα τραβάνε πάντα την προσοχή, έχουν ωστόσο ένα μεγάλο μειονέκτημα: Δεν έρχονται σχεδόν ποτέ την στιγμή που τις προβλέπεις. Το μεγαλύτερο λάθος για ένα καταστροφολόγο είναι να σταματήσει να υποστηρίζει το σενάριο: αμέσως το ακροατήριο αραιώνει αφού βλέπει την αδυναμία της επαλήθευσης της πρόβλεψης και της εγκατάλειψης του σεναρίου. Η καλύτερη αναδίπλωση για τους «ιερείς του τέλους του κόσμου» είναι να μεταθέσουν το σενάριό τους στο μέλλον εξαιτίας ενός άλλου εξίσου σημαντικού (για αυτούς) γεγονότος. Μια καθυστέρηση πάντα αγοράζει χρόνο και κρατάει ζωντανό το όνειρο της καταστροφής. Και που θα πάει… θα βρέξει!