Ένα από τα κύρια σχέδια του προέδρου των ΗΠΑ είναι η δημιουργία ενός πολυεπίπεδου συστήματος πυραυλικής άμυνας, το επονομαζόμενο Golden Dome.
Πρόκειται για μια δαπανηρή ιδέα, ύψους 175 δισ. δολαρίων σύμφωνα με τον Ντόναλντ Τραμπ, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η χρήση drones στα πρότυπα του διαβόητου συστήματος πυραυλικής άμυνας Iron Dome του Ισραήλ, το οποίο επιτυχημένα έχει αποκρούσει ένα μπαράζ drones και πυραύλων τα τελευταία χρόνια.
Από την άλλη πλευρά, οι νομοθέτες αμφισβητούν τη βιωσιμότητα αλλά και το κόστος του «Χρυσού Θόλου», με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου να προειδοποιεί ότι το έργο θα μπορούσε να κοστίσει έως και 542 δισ. δολάρια.
Υπάρχει όμως ένα επιχειρηματικό οικοσύστημα εταιρειών του κλάδου Άμυνας και Διαστήματος, που φιλοδοξούν να συμμετέχουν στην υλοποίηση του μεγαλεπίβολου σχεδίου του προέδρου των ΗΠΑ.
Επίσης, ένα πλήθος αναλυτών πιστεύει ότι η απόδοση του πολυεπίπεδου συστήματος πυραυλικής άμυνας του Ισραήλ υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της πυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ, προκειμένου να υπερασπιστούν το έδαφος τους από βαλλιστικούς, υπερηχητικούς και πυραύλους κρουζ μέσω ενός δικτύου δορυφόρων, αισθητήρων και αναχαιτιστών. Πόσο μάλλον από τη στιγμή που τα γεωστρατηγικά μέτωπα ανά τον κόσμο αυξάνονται και πληθύνονται.
Δεν είναι η πρώτη φορά βέβαια που οι ΗΠΑ σκέφτονται κάτι τέτοιο.
Στις 23 Μαρτίου του 1983 ο Αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ σχεδίαζαν τη θωράκισή τους απέναντι σε πιθανή πυρηνική επίθεση από τη Σοβιετική Ένωση. Η Πρωτοβουλία Στρατηγικής Άμυνας –SDI- η οποία έγινε περισσότερη γνωστή ως «Πόλεμος των Άστρων», αφορούσε κυρίως ένα σύστημα άμυνας, το οποίο κατά τη χρήση του είχε τη δυνατότητα να ανιχνεύει μέσω ενός δικτύου δορυφόρων τους σοβιετικούς πυραύλους τη στιγμή της εκτόξευσής τους και να τους καταστρέφει κατά την άνοδό τους στη στρατόσφαιρα, προτού προλάβουν να πλήξουν το αμερικανικό έδαφος.
Απώτερος στόχος του φιλόδοξου και πολυδάπανου για την έρευνα και ανάπτυξή προγράμματος SDI, ήταν να καταστήσει το κόστος της κούρσας των εξοπλισμών απαγορευτικό για την παραπαίουσα σοβιετική οικονομία. Όμως μια σειρά διαφωνιών σχετικά με τεχνολογικά εμπόδια, τις υψηλές τιμές και την πιθανότητα να ξεκινήσει μια νέα κούρσα εξοπλισμών με τη Σοβιετική Ένωση είχαν σαν αποτέλεσμα όλα αυτά να παραμείνουν ασκήσεις επί χάρτου.
Δεδομένου ότι οι υψηλές τιμές και η πρόκληση μιας ανεξέλεγκτης κούρσας εξοπλισμών παραμένουν στο τραπέζι ως ανασταλτικοί παράγοντες, ένα ερώτημα είναι αν πράγματι οι ΗΠΑ καταφέρουν αυτή τη φορά να υλοποιήσουν τον «Χρυσό Θόλο».
Επιπλέον, η Ρωσία και η Κίνα είναι οι πιο έντονοι επικριτές του Χρυσού Θόλου. Και οι δύο υπερδυνάμεις διαμαρτύρονται υπερβολικά, ενώ την ίδια στιγμή η σημαντική συμφωνία ελέγχου των όπλων μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας, η συνθήκη New START, λήγει τον επόμενο χρόνο, ενώ οι συνομιλίες των ΗΠΑ για ένα παρόμοιο θέμα με το Πεκίνο ανεστάλησαν το 2024.
Πάντως, παρά τις αντιδράσεις, σύμφωνα με το CNBC, στις 10 Ιουνίου δύο Ρεπουμπλικάνοι μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο βουλευτής Dale W. Strong και ο βουλευτής Jeff Crank, ανακοίνωσαν τη δημιουργία μιας Κοινοβουλευτικής Ομάδας Golden Dome, η οποία θα συνεργαστεί στενά με την πρωτοβουλία της Γερουσίας, σε μια προσπάθεια να υποστηρίξει τα σχέδια του Τραμπ.
Εν τω μεταξύ, η Επιτροπή Πιστώσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων παρουσίασε το προσχέδιο του νομοσχεδίου για τις αμυντικές δαπάνες του οικονομικού έτους 2026, το οποίο περιλαμβάνει ένα κονδύλι ύψους 831,5 δισ. δολαρίων για τις αμυντικές δαπάνες και μια κατανομή 13 δισ. δολαρίων για «προγράμματα πυραυλικής άμυνας και διαστήματος με στόχο την ενίσχυση και την ενσωμάτωση στην υποστήριξη της προσπάθειας Golden Dome».
Αλλά και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, υπάρχουν ήδη σκέψεις για ένα oλοκληρωμένο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας. Μάλιστα ο Διευθύνων Σύμβουλος της σουηδικής αεροδιαστημικής και αμυντικής εταιρείας Saab, δήλωσε στο CNBC ότι υπάρχουν ήδη πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή και μεγάλη κινητικότητα από πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες που θα μπορούσαν να εμπλακούν σε ένα τέτοιο σχέδιο.
Το οικοσύστημα των εταιρειών και η διεύρυνση του
Το Golden Dome για τις εταιρείες άμυνας και διαστημικής τεχνολογίας είναι σαν «μάννα εξ’ουρανού» ειδικά για τις ιδιωτικές διαστημικές εταιρείες που αντιμετωπίζουν σοβαρές περικοπές από τον προϋπολογισμό της βασικής αμερικανικής διαστημικής εταιρείας, της NASA.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του CNBC, τους τελευταίους μήνες, τόσο οι αμυντικές όσο και οι διαστημικές επιχειρήσεις ανταγωνίζονται για ένα κομμάτι της πίτας, ειδικά μετά την πρόσφατη διαμάχη του Ίλον Μασκ με τον Τραμπ, που στην ουσία κατέστησε μετέωρο τον ρόλο της SpaceX στο σχέδιο του Χρυσού Θόλου. (σ.σ: Ήδη ο Λευκός Οίκος ζήτησε από το υπουργείο Άμυνας και τη NASA να λάβουν λεπτομέρειες σχετικά με τις ομοσπονδιακές συμβάσεις που κατέχει η SpaceX του Ίλον Μασκ).
Oι μνηστήρες είναι πολλοί. Στην Αεροπορική Έκθεση του Παρισιού για παράδειγμα, το 45% ήταν αφιερωμένο στην άμυνα και την ασφάλεια, και εταιρείες άμυνας και αεροδιαστημικής όπως η LockHeed Martin και η Boeing χρησιμοποίησαν την πλατφόρμα για να διαφημίσουν τα διαπιστευτήριά τους για το Golden Dome.
Όμως τόσο ο ρωσοουκρανικός πόλεμος όσο και ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν αποκαλύπτουν ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις έχουν περάσει πλέον σε τελείως διαφορετικό επίπεδο, με τις τεχνολογικές καινοτομίες να έχουν διευρύνει το πεδίο της αμυντικής και διαστημικής βιομηχανίας.
Οι δορυφόροι αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερο ειδικό βάρος, με πάρα πολλές εταιρείες να εισέρχονται στο επιχειρησιακό οικοσύστημα τους, δίπλα στις γνωστές για τους αναγνώστες της στήλης AST SpaceMobile, Rocket Lab, Kratos Defense & Security Solutions ή Μaxar Technologies. Για παράδειγμα, η κατασκευάστρια δορυφόρων Muon Space εξασφάλισε νέα κεφάλαια 89,5 εκατομμυρίων δολαρίων για να αυξήσει την παραγωγή και να αγοράσει τη νεοσύστατη εταιρεία πρόωσης Starlight Engines, ενώ η αμερικανική Redwire αναβάθμισε τη δημόσια προσφορά 15,525 εκατομμυρίων μετοχών της, συνολικής αξίας 260 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η τεχνολογία των drones από την άλλη, αφήνει το δικό της σημάδι στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε όχι μόνο τις μεταφορές και την εφοδιαστική, αλλά και την άμυνα.
Το deal μεταξύ του κολοσσού της γερμανικής αμυντικής βιομηχανίας, Rheinmetall, με την Anduril, τη μεγαλύτερη start-up drones παγκοσμίως, για την από κοινού ανάπτυξη και παραγωγή μη επανδρωμένων στρατιωτικών αεροσκαφών στην Ευρώπη, είναι ενδεικτικό της νέας τάσης.
Εφεξής, ολοένα και περισσότερες αμυντικές βιομηχανίες θα προσπαθούν να αξιοποιήσουν τις νέες δυνατότητες που προσφέρει η AI στην αυτόνομη πλοήγηση, με αποτέλεσμα τη διεύρυνση του κλάδου Άμυνας και Αεροδιαστημικής.
Μιας και τη Δευτέρα θα ασχοληθούμε με τις εισηγμένες εταιρείες του κλάδου, να αναφέρουμε λίγα πράγματα για την Αnduril, δεδομένου ότι είναι μια εταιρεία που θα μας απασχολήσει στο μέλλον, με την ΙPO να αναμένεται το 2026.
Η εταιρεία έχει αρχίσει να εξελίσσεται σε μια σημαντική δύναμη μετασχηματισμού στην αμυντική τεχνολογία, ιδιαίτερα μέσω των καινοτόμων συστημάτων της για drones και αυτόνομων συστημάτων.
Εξειδικεύεται σε λύσεις που βασίζονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη, συνδυάζοντας λογισμικό και υλικό αιχμής για την ενίσχυση της ασφάλειας, της επιτήρησης και των στρατηγικών επιχειρήσεων.
Σε απλά ελληνικά η εταιρεία αναπτύσσει αυτόνομα drones με ενσωματωμένη Τεχνητή Νοημοσύνη, ικανά για ανίχνευση απειλών σε πραγματικό χρόνο, παρακολούθηση και στρατηγική αντίδραση. Προϊόντα όπως τα drones Ghost και η πλατφόρμα λογισμικού Lattice AI αποτελούν μια μικρή ματιά στο πώς θα εξελιχθεί στο μέλλον αυτό που ονομάζουμε στρατιωτική επιτήρηση και τεχνολογία αυτόνομης άμυνας.
Η εταιρεία λόγω της τεχνογνωσίας της έχει επεκτείνει γρήγορα τις δραστηριότητές της, εξασφαλίζοντας σημαντικά συμβόλαια με το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, συμμαχικά έθνη και διάφορους αμυντικούς οργανισμούς παγκοσμίως.
Πέραν του deal με τη Rheinmetall, η Anduril είχε ανακοινώσει πρόσφατα την ίδρυση μιας μονάδας κατασκευής drones στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η ανάπτυξη της Anduril υποστηρίζεται έντονα από σημαντικές επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων, αντανακλώντας την εμπιστοσύνη της αγοράς στις τεχνολογικές της δυνατότητες. Η υψηλού προφίλ υποστήριξή της τοποθετεί την εταιρεία σε καλή θέση για μακροπρόθεσμη επιρροή στον κλάδο και ως εκ τούτου, παρά το γεγονός ότι επί του παρόντος είναι ιδιωτική, αξίζει την παρακολούθηση μας, πόσο μάλλον αν υλοποιηθεί η IPO το 2026.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.