Πώς κινήθηκε η ελληνική αγορά τέχνης την τελευταία δεκαετία
ΕΛΣΤΑΤ

Πώς κινήθηκε η ελληνική αγορά τέχνης την τελευταία δεκαετία

Την ακτινογραφία της εγχώριας εικαστικής κίνησης στις αίθουσες έργων τέχνης παρουσιάζει στην ιστοσελίδα της η Ελληνική Στατιστική Αρχή με πίνακες και γραφήματα. Πρόκειται για ετήσια απογραφική έρευνα η οποία καταγράφει τις ατομικές και ομαδικές εκθέσεις που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας, καθώς και τις τεχνοτροπικές τάσεις που υιοθέτησαν οι γκαλερί, ανάλογα με το είδος της έκθεσης. Η άνοδος και η πτώση της αγοράς στην ελληνική τέχνη – λίγο πριν το ξέσπασμα της πανδημίας και κατά την περίοδο της καραντίνας – δείχνεται για πρώτη φορά με νούμερα. Στο Liberal Markets σταχυολογήσαμε ενδιαφέροντα δεδομένα της έρευνας και τα παρουσιάζουμε.

Σε αριθμούς: για τις ατομικές εκθέσεις που πραγματοποιήθηκαν από το 2012 έως το 2021, η χρονιά με τον μεγαλύτερο αριθμό εκθέσεων και τα περισσότερα έργα ήταν το 2018, οπότε έδειξαν δουλειά τους 522 καλλιτέχνες. Ο αριθμός σημειώνει βουτιά το 2020 με 135 ατομικές εκθέσεις, όταν τον Φεβρουάριο εξαπλώνεται στην Ελλάδα ο κορονοϊός. Το 2021 η εικαστική κοινότητα αρχίζει να εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης με την παρουσίαση 168 δημιουργών. Σε καμιά περίπτωση, όμως, δε μιλάμε για επιστροφή στην «κανονικότητα», καθώς πριν από 10 χρόνια σε συνθήκες μεγάλης οικονομικής ύφεσης είχαμε διπλάσιο αριθμό ατομικών εκθέσεων (248).

Η ζωγραφική ήταν πάντα η κυρίαρχη μορφή τέχνης με τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση κι ακολουθούν εκθέσεις μικτής τεχνικής και φωτογραφίας. Αξιοσημείωτο είναι πως παρουσιάσεις χαρακτικής οι οποίες με διαφορά είναι πιο οικονομικές από τις αντίστοιχες της ζωγραφικής και της γλυπτικής καθώς απευθύνονται στο πλατύ κοινό (ειδικά αυτές με έργα σε μεγάλο τιράζ), την περίοδο 2020-21 καταγράφηκαν μόλις τέσσερις! Νέους μάστορες της χαρακτικής και με φρέσκο βλέμμα διαθέτουμε, παρόλα αυτά οι γκαλερίστες προτιμούν να διαθέτουν τις αίθουσες σε ζωγράφους ή φωτογράφους. Είναι χαρακτηριστικό ότι πιο κάτω από τη χαρακτική βρίσκεται μόνο η Διακοσμητική και το Γραμματόσημο.

Σε βάθος εικοσαετίας, το 2007 φαίνεται πως ήταν μια λαμπρή χρονιά για τις ατομικές εκθέσεις, καθώς διοργανώθηκαν συνολικά 640. Κάτι που απουσιάζει από την έρευνα και παρουσιάζει Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η έμφυλη διάσταση των εκθέσεων καθώς οι συμμετοχές καλλιτεχνίδων συνιστούν δείκτη της αποδοχής των γυναικών στο πεδίο της τέχνης.

Για τις ομαδικές εκθέσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τα έτη 2012-2021, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν πως η περσινή χρονιά ήταν η χειρότερη της δεκαετίας (145), όταν το 2014 παρουσιάστηκαν 404 εκθέσεις. Συνολικά, 4.440 εικαστικοί κατάφεραν να δείξουν τη δουλειά τους το 2021 σε μια γκαλερί. Παρόλο που δεν διευκρινίζεται η εθνικότητα των δημιουργών, μιλάμε για «κατόρθωμα» που αφορά τους μισούς σχεδόν από την εικαστική κοινότητα, καθώς το 2019 ο αριθμός τους ανέρχεται σε 7.951.

Αναλυτικά η έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ εδώ