«Αόρατες» αναπηρίες, αόρατες προκλήσεις
Shutterstock
Shutterstock

«Αόρατες» αναπηρίες, αόρατες προκλήσεις

Η 3η Δεκέμβρη, θεσπίστηκε το 1992 από τα Ηνωμένα Έθνη (Η.Ε.) ως Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρίες με σκοπό την προώθηση της κατανόησης της κοινωνίας σε θέματα αναπηρίας και την κινητοποίηση υπέρ των δικαιωμάτων αξιοπρέπειας και ευημερίας των ανθρώπων με αναπηρία.

Σύμφωνα με το Τμήμα των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (United Nations, Human Rights and Disabled Persons)  ένας στους έξι πολίτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει κάποιο είδος αναπηρίας. 

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι είναι άτομα με αναπηρία, ενώ περίπου 190.000.000 αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή.

Μ΄ αυτή την αφορμή, την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, έγινε η σύλληψη της ιδέας του παρακάτω κειμένου από την κα. Βασιλική - Ραφαέλα Βακουφτσή, Πρόεδρο της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και Πρόεδρο του Συλλόγου Ατόμων με τη Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα Ελλάδας:

Σε έναν κόσμο όπου η εμφάνιση συχνά υπαγορεύει αντιλήψεις, οι μη ορατές αναπηρίες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό παρεξηγημένες και υποτιμημένες, αποτελώντας μια μοναδική πρόκληση. 

Οι «αόρατες» αναπηρίες περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένου του χρόνιου πόνου, αυτοάνοσα νοσήματα, ψυχικά νοσήματα κ.α.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με «αόρατες» αναπηρίες είναι η έλλειψη ορατότητας και υποστήριξης. 

Σε αντίθεση με αναπηρίες οι οποίες είναι εμφανείς, οι «αόρατες» αναπηρίες στερούνται ορατών βλαβών στα άτομα, γεγονός που καθιστά δύσκολο για τον περίγυρο να αναγνωρίσει τις δυσκολίες των ατόμων αυτών και να κατανοήσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αυτά τα άτομα καθημερινά. 

Τα άτομα με «αόρατες» αναπηρίες πολύ συχνά έρχονται αντιμέτωπα με την αμφισβήτηση, τη δυσπιστία και το στίγμα εξαιτίας της απουσίας ορατών ενδείξεων της αναπηρίας τους. 

Εάν και η αναπηρία τους μπορεί να μην είναι εμφανής, επηρεάζει σημαντική την καθημερινή ζωή, τη λειτουργικότητα, τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και τη συνολική ευημερία του ατόμου. 

Οι «αόρατες» αναπηρίες μπορούν να δημιουργήσουν ποικίλα εμπόδια που επηρεάζουν πολλές πτυχές της ζωής, όπως η εκπαίδευση, η εργασία και οι κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις. 

Ο αντίκτυπος που έχει σε συναισθηματικό επίπεδο μια «αόρατη» αναπηρία είναι τεράστιος. Η διαρκής ανάγκη να εξηγεί, να δικαιολογήσει ή να αποκρύπτει την κατάστασή του ένα άτομο λόγω του φόβου ότι θα δεχθεί κριτική ή δε θα λάβει κατανόηση, μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα άγχους και να δημιουργήσει αισθήματα απομόνωσης και απροθυμίας αναζήτησης υποστήριξης. 

Η δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς απαιτεί σπάσιμο της σιωπής γύρω από την αναπηρία. Η απόφαση να μένει κανείς σιωπηλός για την αναπηρία μπορεί να είναι επαχθής. 

Η αναγνώριση ότι δεν είναι ορατές όλες οι αναπηρίες είναι το πρώτο βήμα για την δημιουργία μιας περισσότερο συμπεριληπτικής κοινωνίας. Η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης περιλαμβάνει την ενθάρρυνση ενός ατόμου να εξετάσει προοπτικές πέρα από αυτό που συναντά το μάτι. Η ενσυναίσθηση είναι καταλύτης για μια κοινωνία που εκτιμά και υποστηρίζει κάθε μέλος της. 

Ξετυλίγοντας την πολυπλοκότητα της αναπηρίας, μπορούμε να οικοδομήσουμε μια κοινωνία που αναγνωρίζει και υποστηρίζει τα άτομα με αναπηρία, είτε αυτή είναι ορατή είτε όχι. 

Η ευαισθητοποίηση σχετικά με την αναπηρία είναι ζωτικής σημασίας εάν θέλουμε να καταρρίψουμε τους μύθους, να μειώσουμε το στίγμα και να συμβάλλουμε στη δημιουργία μιας κοινωνίας που δε θα αφήνει κανέναν και καμία πίσω ενθαρρύνοντας την κατανόηση και προωθώντας την ενδυνάμωση. 

Είναι μέσω του ανοιχτού διαλόγου και της δέσμευσης για συμπερίληψη που μπορούμε να φτιάξουμε έναν κόσμο όπου οι φωνές όλων όχι μονάχα ακούγονται, αλλά γίνονται σεβαστές και δεκτές με κατανόηση.