Αγώνας ταχύτητας για εμβόλιο και θεραπεία κατά του RSV
Shutterstock
Shutterstock
Τριπλή επιδημία

Αγώνας ταχύτητας για εμβόλιο και θεραπεία κατά του RSV

Σε αγώνα ταχύτητας επιδίδονται μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες για τα πρώτα εμβόλια και κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού RSV ο οποίος βρίσκεται σε μεγάλη έξαρση τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην Ευρώπη, με τις υγειονομικές αρχές να προειδοποιούν για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η ταυτόχρονη κυκλοφορία του ιού με τη γρίπη και τον κορονοϊό.

Οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού – κυρίως βρέφη και ηλικιωμένοι – κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν βαριά από RSV.

Οι εταιρείες Pfizer και GSK αγωνίζονται να λάβουν έγκριση για τα πρώτα εμβόλια κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού.

H Pfizer ανακοίνωσε ότι ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αναμένεται να αξιολογήσει κατά προτεραιότητα το υπό ανάπτυξη εμβόλιο κατά του RSV, το οποίο θα χορηγείται σε ενήλικες άνω των 60 ετών. Η εταιρεία έχει ανακοινώσει ενθαρρυντικά αποτελέσματα από τη μελέτη φάσης ΙΙΙ τόσο για την αποτελεσματικότητα όσο και  για την ασφάλεια του εμβολίου.

Μάλιστα, προτίθεται να ζητήσει αξιολόγηση και έγκριση για τη χορήγηση του εμβολίου και σε εγκύους, με στόχο να προκύπτει προστασία και για τα βρέφη μετά τη γέννησή τους. Στις δοκιμές, σύμφωνα με τη Pfizer, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου ξεπέρασε το 81% για διάστημα τριών μηνών από τη γέννηση.

Υπό αξιολόγηση αναμένεται να τεθεί και το εμβόλιο της GSK το οποίο επίσης προορίζεται για άτομα άνω των 60 ετών.

Σε κάθε περίπτωση, η έγκριση υπολογίζεται ότι μπορεί να οριστικοποιηθεί τον ερχόμενο Μάιο.

Οι προσπάθειες ανάπτυξης εμβολίου κατά του RSV δεν είναι σημερινή εξέλιξη. Είχαν αρχίσει από τη δεκαετία του 1960 αλλά όλες απέτυχαν και σταμάτησαν.

Μονοκλωνικά αντισώματα στη μάχη κατά του ιού

Το μονοκλωνικό αντίσωμα palivizumab, που αναπτύχθηκε από τη φαρμακευτική εταιρεία MedImmune, στο Maryland των Ηνωμένων Πολιτειών, μπορεί να χορηγείται μηνιαίως ως προφυλακτική αγωγή για την αποτροπή της σοβαρής νόσου σε βρέφη και πολύ μικρά παιδιά. Λόγω του υψηλού κόστους που συνεπάγεται η τακτική χορήγηση, στην κλινική πράξη, το αντίσωμα χορηγείται μόνο σε βρέφη και παιδιά υψηλού κινδύνου.

Ένα άλλο μονοκλωνικό αντίσωμα, που ονομάζεται nirsevimab είναι μονοδοσικό και αναπτύχθηκε από τις εταιρείες AstraZeneca στο Κέιμπριτζ του Ηνωμένου Βασιλείου και τη Sanofi στο Παρίσι, ολοκλήρωσε με επιτυχία τις δοκιμές φάσης ΙΙΙ. Σύμφωνα με τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν, μια δόση προσφέρει πέντε μήνες προστασίας στα βρέφη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το  nirsevimab επίσης ως προφυλακτική αγωγή και ο FDA είναι ακόμη σε διαδικασία αξιολόγησης.

Η κυκλοφορία του RSV στην Ευρώπη έχει ενταθεί, με αυξανόμενα ποσοστά μετάδοσης σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες και με αρκετά σοβαρά περιστατικά. Η σοβαρή νόσος από RSV επηρεάζει τα μικρά παιδιά κάτω των πέντε ετών και ιδιαίτερα τα βρέφη κάτω των έξι μηνών, τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω και τους ασθενείς με σοβαρά χρόνια νοσήματα.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νόσων (ECDC) εκτιμά ότι ο κίνδυνος από την RSV λοίμωξη είναι αυτή τη στιγμή υψηλός για τις παραπάνω κατηγορίες, αλλά για την ώρα δεν επηρεάζει σημαντικά το γενικό πληθυσμό.

Ο RSV είναι ένας κοινός αναπνευστικός ιός που συνήθως προκαλεί ήπια συμπτώματα. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε μία ή δύο εβδομάδες, ωστόσο ο ιός μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο σε βρέφη και ηλικιωμένους.

Ο ιός μεταδίδεται με τα σταγονίδια της αναπνοής (βήχα, φτέρνισμα), κατά την επαφή με τους ασθενείς αλλά και από μολυσμένες επιφάνειες, όπου ο ιός μπορεί να παραμείνει ζωντανός για αρκετές ώρες.

Τα συμπτώματα του RSV είναι όμοια με αυτά του κοινού κρυολογήματος και πολλών άλλων χειμερινών ιώσεων: Καταρροή, μειωμένη όρεξη, βήχας, φτέρνισμα, πυρετός, συριγμός (σφύριγμα στην αναπνοή). Σε πολύ μικρά βρέφη τα μόνα συμπτώματα μπορεί να είναι ευερεθιστότητα, μειωμένη δραστηριότητα και δυσκολία στην αναπνοή. Οι κυριότερες επιπλοκές του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού είναι η βρογχιολίτιδα και η πνευμονία.

Εάν η λοίμωξη από RSV είναι σοβαρή, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί εισαγωγή στο νοσοκομείο.