Ένα από τα πιο σκληρά παζάρια γύρω από τη μεγαλύτερη παραγγελία εξελιγμένου αμυντικού υλικού αξίας 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων, είναι σε εξέλιξη καθώς τα ΗΑΕ διαμηνύουν ότι διακόπτουν τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ για την υλοποίηση της συμφωνίας πώλησης 50 F35, περισσότερων από 18 MQ-9B drones και προηγμένα πυρομαχικά.
Η Συμφωνία αυτή είχε συναφθεί στο τέλος της θητείας του Ντ. Τραμπ και αφού είχαν υπογραφεί οι Συμφωνίες Αβραάμ με τις οποίες Αραβικές χώρες μεταξύ των οποίων και τα ΗΑΕ προχώρησαν στην αποκατάσταση και εξομάλυνση των σχέσεων τους.
Όμως η υλοποίηση της συμφωνίας δεν προχώρησε με αποτέλεσμα αφού τα ΗΑΕ ανακοίνωσαν τη Συμφωνία με τη Γαλλία για την αγορά 80 Rafale στις αρχές Δεκεμβρίου, τώρα προχωρούν στο πάγωμα της συμφωνίας με την Ουάσιγκτον.
Οι Αμερικανοί δηλώνουν ότι θα συνεχισθούν οι συνομιλίες ενώ Εμιρατιανή πηγή μιλώντας στο Reuters δήλωσε ότι πιθανόν οι συνομιλίες να επαναληφθούν και ότι οι ΗΠΑ παραμένουν ο προτιμώμενος προμηθευτής προηγμένων αμυντικών συστημάτων και εξοπλισμών. Το μεγάλο παζάρι αναμένεται να γίνει τις επόμενες ημέρες καθώς υπάρχει προγραμματισμένη συνάντηση Εμιρατιανών αξιωματούχων στο αμερικανικό Πεντάγωνο.
Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την απόφαση είναι πολλοί και δεν είναι άσχετοι ούτε με την προσπάθεια των ΗΠΑ να προστατεύσουν την προηγμένη αμυντική τεχνολογία τους και την προσπάθεια ανάσχεσης της κινεζικής επιρροής, ούτε όμως και τη γενικότερη στρατηγική τους για την περιοχή.
Τα ΗΑΕ ως λόγο για την απόφαση τους επικαλέστηκαν τις «τεχνικές απαιτήσεις, εθνικούς επιχειρησιακούς περιορισμούς και την ανάλυση κόστους/οφέλους».
Ο Α.Μπλινκεν από την Κουαλα Λουμπούρ απέδωσε τις καθυστερήσεις και τον προβληματισμό των Αμερικανών για υλοποίηση της συμφωνίας στην ανάγκη να διασφαλισθεί η δέσμευση των ΗΠΑ για την ασφάλεια του Ισραήλ, το γνωστό δόγμα «qualitative military edge»(ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα). Σύμφωνα με το Δόγμα αυτό οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες να εφοδιάζουν το Ισραήλ με προηγμένο εξοπλισμό που θα του δίνει τη δυνατότητα να υπερέχει ποιοτικά των αντιπάλων του.
Βεβαίως, το ερώτημα που προκύπτει είναι ότι πλέον τα ΗΑΕ δε λογίζονται ως αντίπαλος του Ισραήλ πολύ περισσότερο μετά και τις τελευταίες ανταλλαγές επισκέψεων και την υπογραφή νέων συμφωνιών στο πλαίσιο των Συμφωνιών Αβραάμ. Και πάντως δεν είχε προκύψει τέτοιο ζήτημα όταν οι ΗΠΑ είχαν αποφασίσει να εντάξουν στο πρόγραμμα παραγωγής των F35 την Τουρκία η οποία είναι την τελευταία τουλάχιστον δεκαετία σε σταθερή τροχιά αντιπαράθεσης με το Ισραήλ.
Ένα από τα θέματα που απασχολούν τα ΗΑΕ είναι και η μεταφορά τεχνολογίας αλλά και η ανεξαρτησία στις επιλογές επιχειρησιακής χρήσης των F35,παρά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί δηλώνουν ότι οι περιορισμοί ισχύουν για όλους τους αγοραστές προηγμένων οπλικών συστημάτων.
Η στάση των Αμερικανών να επιβάλλουν αυτούς τους περιορισμούς και να καθυστερούν έτσι τις αποφάσεις για πώληση προηγμένου αμυντικού εξοπλισμού έχει επικριθεί στο παρελθόν καθώς σε αυτή τη στάση αποδίδεται η στροφή χωρών στην Κίνα και στη Ρωσία, και ως παραδείγματα προβάλλονται η Τουρκία με τους S400 αλλά και η Ινδία, ενώ πολλές χώρες προμηθεύονται πλέον Drones από την Κίνα.
Τα ΗΑΕ έχουν εξελιχθεί στον «αστακό» της Αραβικής Χερσονήσου και είναι η πιο ισχυρή στρατιωτικά χώρα, διεκδικώντας ρόλο και πέραν της περιοχής Ο υπερεξοπλισμός της ανησυχεί και άλλους περιφερειακούς παίκτες όπως το Κατάρ (παρά την πρόσφατη βελτίωση των σχέσεων τους), την Τουρκία και φυσικά το Ιράν, που θεωρούν ότι τα ΗΑΕ επιχειρούν να ανατρέψουν μια ισορροπία δυνάμεων που υπάρχει στην περιοχή.
Η νέα αμερικανική κυβέρνηση που έχει δείξει τη διάθεση της αν όχι για αποχώρηση τουλάχιστον για περιορισμό της εμπλοκής της στη Μέση Ανατολή, δεν είναι διατεθειμένη να χρίσει τοποτηρητή της μια χώρα στην περιοχή υπερεξοπλίζοντας την έναντι των άλλων συμμάχων της.
Το μεγάλο πρόβλημα φαίνεται πάντως να είναι η Κίνα η οποία έχει στενούς δεσμούς με τα ΗΑΕ και έχει επίσης πάρει με τη Huawei το δίκτυο 5G στα Εμιράτα, ενώ πρόσφατα αμερικανικά ΜΜΕ είχαν αποκαλύψει τη δημιουργία ύποπτων εγκαταστάσεων από την Κίνα στο λιμάνι Αλ Χαλιφα των ΗΑΕ.
Οι Αμερικανοί με τους περιορισμούς που θέτουν στην επιχειρησιακή λειτουργικότητα των F35 επιδιώκουν να κρατήσουν ασφαλή από επικίνδυνες διαρροές την προηγμένη αμυντική τεχνολογία τους, φτιάχνοντας έτσι μια ασπίδα προστασίας. Κάτι που δεν είναι ευχάριστο για πολλές από τις χώρες που ενδιαφέρονται για αμερικανικούς εξοπλισμούς, εφόσον δεν είναι διατεθειμένες να κάνουν «εκπτώσεις» προκειμένου να ενισχύσουν το οπλοστάσιο τους.
Πάντως, σύμφωνα με στοιχεία (της Jerusalem Post) σήμερα πετούν 705 F35 σε 9 χώρες, τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, την Ιταλία, την Αυστραλία, την Νορβηγία, την Ιαπωνία, τη Ν.Κορέα και την Ολλανδία, ενώ συμφωνίες προμήθειας του μαχητικού έχουν και η Σιγκαπούρη, το Βέλγιο και η Πολωνία.
Σε κάθε περίπτωση όμως το ενδεχόμενο ακύρωσης της παραγγελίας των ΗΑΕ θα πλήξει σοβαρά τη γραμμή παραγωγής των F35, μετά από το πάγωμα και της παραγγελίας της Τουρκίας λόγω της υπόθεσης των S400.
(Πηγή: Reuters και Jerusalem Post)
