Του Γιάννη Μαντζίκου
«Νέο κοινωνικό συμβόλαιο», «Επανεκκίνηση», «Δεύτερη ευκαιρία». Αυτούς τους χαρακτηρισμούς χρησιμοποίησαν αρθρογράφοι στον γαλλικό Τύπο, από την Le Figaro ως την Liberation, λίγες ώρες πριν ο Εμμανουέλ Μακρόν σπάσει την σιωπή εβδομάδων και απευθυνθεί στον γαλλικό λαό. Η δε Le Parisien έγραφε χαρακτηριστικά στο κύριο άρθρο της «Εάν ο Μακρόν αποτύχει, η χώρα θα εισέλθει σε μία επικίνδυνη περίοδο πολιτικής αστάθειας».
Το διακύβευμα ήταν εξ'' αρχής δύσκολο για τον πρόεδρο της Γαλλίας: Αφενός, να παρθούν μέτρα με άμεση απήχηση στην καθημερινότητα των εξαγριωμένων διαδηλωτών και των οργισμένων πολιτών, η πλειοψηφία των οποίων στηρίζει τα «Κίτρινα Γιλέκα» και τα αιτήματά τους. Αφετέρου, να διασωθεί το μεταρρυθμιστικό σχέδιο χάρις στο οποίο βρέθηκε ο Μακρόν στο Μέγαρο των Ηλυσίων το καλοκαίρι του 2017. Και ταυτόχρονα, να κλείσει ξανά ο δρόμος της Λεπέν, η οποία έχει αρχίσει να κάνει ξανά φιλόδοξα σχέδια.
Αρκετοί αναλυτές «χρεώνουν» στα θετικά του Μακρόν ότι δείχνει να «συνέρχεται», αφού επέλεξε τελικά το άνοιγμα και τον διάλογο αντί της σκληρής καταστολής και της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης. Περισσότεροι, όμως, θεωρούν ότι άργησε πολύ και έτσι, τώρα η «αποδοτικότητα» των μέτρων που εξήγγειλε είναι αμφίβολη.
Με φόντο τα παραπάνω, λοιπόν, ο Γάλλος πρόεδρος χθες το πρωί ξεκίνησε τις συναντήσεις με εκπρόσωπους πέντε μεγάλων συνδικάτων και τρεις εργοδοτικές οργανώσεις. Και το βράδυ, κατά την διάρκεια του διαγγέλματός του, ανακοίνωσε ένα ευρύ σχέδιο παροχών, με την ελπίδα ότι θα κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη του λαού -από τον οποίο δεν δίστασε να ζητήσει και συγγνώμη.
Τα πλέον αξιοσημείωτα μέτρα ήταν η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 100 ευρώ από τις αρχές του 2019, η κατάργηση στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για τους συνταξιούχους που κερδίζουν λιγότερα από 2000 ευρώ τον μήνα, κάποια έκτακτα μπόνους και ορισμένες φοροελαφρύνσεις για εργαζομένους. Επισήμανε επίσης ότι δεν θα επαναφέρει τον φόρο περιουσίας, ενώ δεσμεύτηκε να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή. Tέλος υποσχέθηκε ότι θα προχωρήσει σε διαβουλεύσεις με κατοίκους σε περιοχές ανά την Γαλλία οι οποίοι νιώθουν «παραμελημένοι».
Το ερώτημα λοιπόν, όπως το έθεσε ο Τζέρεμι Κλιφ ένας από τους βασικότερους αρθρογράφους του Economist, είναι αν το διάγγελμα και τα μέτρα που περιλάμβανε θα αποδειχθούν αρκετά ώστε να «γυρίσει το παιχνίδι»: Να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, να σταματήσουν τα «Κίτρινα Γιλέκα» και παράλληλα να διατηρήσει τη δημοσιονομική πειθαρχία στη χώρα, μιας και το έλλειμμα είναι στο 2,8%, δηλαδή οριακά κάτω από το 3% που προβλέπει το Σύμφωνο της ΕΕ -έστω κι αν, όπως εκτιμά η επενδυτική τράπεζα Berenberg, η Γαλλία δεν θα αντιμετωπίσει χρηματοδοτικά προβλήματα αν το δημοσιονομικό έλλειμμα αυξηθεί λίγο πάνω από το 3% ξανά το 2019, κάτι πολύ πιθανό μετά και τις παροχές που εξήγγειλε χθες ο Μακρόν.
Πάντως, είναι γεγονός ότι ο Γάλλος πρόεδρος εξακολουθεί να έχει ισχυρή πλειοψηφία στη Βουλή, στηριζόμενος από ένα κόμμα που ίδρυσε ο ίδιος. Ακόμη κι αν το κόμμα του, το LREM, δεν τα πάει καλά στις ευρωεκλογές τον Μάιο, μπορεί να συνεχίσει να κυβερνά τουλάχιστον έως το τέλος της πενταετούς του θητείας το 2022. Όμως, οι πάντες γνωρίζουν ότι εάν «καεί» το χαρτί Μακρόν έως τότε, τα σχέδια της Μαρίν Λεπέν θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να υλοποιηθούν.
Υπάρχει δε και μια ακόμα σημαντική παράμετρος. Παρά τις διαδηλώσεις και την οργή των «Κίτρινων Γιλέκων», σε εξωτερικό τουλάχιστον επίπεδο, οι υπέρμετρα υπερήφανοι Γάλλοι αναγνωρίζουν ότι ο Μακρόν κατάφερε να ορθώσει ανάστημα κυρίως απέναντι στο bullying του Ντόναλντ Τραμπ αλλά να δώσει μια εναλλακτική απέναντι στην Γερμανία. Όμως, αυτό δεν αρκεί.
