Του Νίκου Μελέτη
Νέο πλαίσιο και κόκκινη γραμμή θέτει η Τουρκία στο Κυπριακό με τρόπο που πρακτικά αποτρέπει την επανέναρξη των συνομιλιών, δείχνοντας συγχρόνως ως εναλλακτική, την λύση των δυο κρατών μέσω διαπραγμάτευσης.
Σε άρθρο του που δημοσιεύεται στην αγγλόφωνη Χουριέτ (και είναι μέρος της εισήγησης του σε συνέδριο της περασμένης Άνοιξης) ο Πολιτικός Διευθυντής και ισχυρός άνδρας της γραφειοκρατίας του τουρκικού ΥΠΕΞ Τσαγαταϊ Ερτσιγιές με τίτλο «Η Λύση απαιτεί αλλαγή μοντέλου στην Κύπρο», ο Τούρκος αξιωματούχος διατυπώνει την θέση ότι πλέον απαιτείται η εξέταση και άλλων μορφών λύσης πέραν της ομοσπονδίας.
Η χρονική στιγμή που βλέπει το φως της δημοσιότητας το συγκεκριμένο άρθρο εκτιμάται ότι αποτελεί σαφές μήνυμα σε διπλωματικό επίπεδο για το που και πως θα κινηθεί στις συνομιλίες της Νέας Υόρκης η Τουρκία για το Κυπριακό, ενώ συγχρόνως συνεχίζονται οι ακραίες απειλητικές δηλώσεις από το σύνολο της τουρκικής ηγεσίας που συμπληρώνουν ένα πολύ δύσκολο σκηνικό.
Ήδη ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου συναντήθηκε την Παρασκευή με τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες και τις επόμενες ημέρες θα γίνουν οι συναντήσεις του κ. Γκουτιέρες ,με τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, τον πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μ. Ακιντζί, ενώ το Κυπριακό θα είναι στην ατζέντα και της κρίσιμης συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
Στο ίδιο άρθρο ο κ. Τσαγαταϊ Ερτσιγιές βάζει ως κόκκινη γραμμή την αποδοχή εκ των προτέρων από την ελληνοκυπριακή πλευρά της πολιτικής ισότητας (όπως την ερμηνεύει η Άγκυρα),διαφορετικά όπως λέει η άλλη επιλογή είναι η λύση των «δυο κρατών».
«Αυτή η σταθερή βάση μπορεί να βρεθεί μόνο εάν οι δύο πλευρές συμφωνήσουν σχετικά με τις παραμέτρους της πολιτικής ισότητας εκ των προτέρων πριν ξεκινήσουν έναν νέο γύρο διαπραγματεύσεων. Η πολιτική ισότητα είναι η εκ των ων ουκ άνευ απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε εταιρική σχέση, είτε με τη μορφή Ομοσπονδίας είτε με Συνομοσπονδία. Εάν αυτό δεν επιτευχθεί, τότε οι δύο πλευρές θα πρέπει να εργαστούν σε ένα μοντέλο συνεργασίας που θα βασίζεται στην κυρίαρχη ισότητα, δηλαδή ένα μοντέλο δύο κρατών με διαπραγμάτευση…» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο Τσαγαταϊ Ερτσιγιές υποστηρίζει ότι οι ελληνοκύπριοι δεν πρόκειται να δεχθούν τον διαμοιρασμό εξουσίας και του πλούτου στο πλαίσιο ενός νέου συνεταιριστικού κράτους (λέγοντας ότι η μόνη φορά που δέχθηκαν την πολιτική ισότητα ήταν με το σχέδιο Ανάν, επειδή τότε πιέζονταν από το χρονοδιάγραμμά ένταξης στην Ε.Ε.) και ότι οι Ελληνοκύπριοι αρνούνται τις πραγματικότητες στο έδαφος επί δεκαετίες και οι τελευταίες δηλώσεις της Ελληνοκυπριακής ηγεσίας δείχνουν ότι απέχουν κατά πολύ από αλλαγή αυτής της νοοτροπίας.
Η πραγματική λύση απαιτεί αλλαγή προτύπου και άλλες επιλογές Λύσης πέρα από εκείνη της Ομοσπονδίας, σημειώνει ο κ. Ερτσιγιές και επικαλείται για αυτό (παρερμηνεύοντας τες) και τις αναφορές του ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες στην έκθεση του ότι «απαιτούνται νέες ιδέες για την επίλυση του Κυπριακού».
Σε αυτό το πλαίσιο που περιέγραψε ο κ. Ερτσιγιές ,δηλώνει ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να συζητήσει κάθε νέα ιδέα εφόσον διασφαλίζει την πολιτική ισότητα των Τουρκοκυπρίων και την Ασφάλεια τους ώστε να μην επαναληφθεί η περίοδος 1960-1974...
Στο άρθρο του ο Πολιτικός διευθυντής του Τουρκικού ΥΠΕΞ κάνει αναδρομή από το 1960 για να αποδείξει ότι ο λόγος γένεσης του Κυπριακού προβλήματος αλλά και η αιτία μη επίλυσης του επί δεκαετίες ,που το καθιστούν μια από τις πιο μακροχρόνιες παγωμένες διαφορές σε διεθνές επίπεδο, είναι η... άρνηση των ελληνοκυπρίων να αποδεχθούν την πολιτική ισότητα και τον διαμοιρασμό εξουσίας με τους Τουρκοκύπριους.
Επαναλαμβάνει ακόμη τους γνωστούς ισχυρισμούς ότι από το 1963 δεν υφίσταται κράτος «Κυπριακή Δημοκρατία» και ότι οι Ελληνοκύπριοι έκλεψαν και σφετερίζονται τον τίτλο αυτό και υποστηρίζει ότι «όλες οι προσπάθειες για επίλυση και οι διαπραγματεύσεις από το 1968 έχουν διεξαχθεί κάτω από αυτή την ανωμαλία και η ανισότητα καθώς η μία πλευρά απολαμβάνει τον τίτλο και τα οφέλη της «Κυπριακής Δημοκρατίας», ενώ η άλλη πλευρά είναι απομονωμένη και στερείται των ίσων δικαιωμάτων της».
Μοναδική εξαίρεση κατά τον κ. Ερτσιγιές είναι η περιορισμένη ίση μεταχείριση που απολαμβάνουν μέχρι στιγμής οι Τουρκοκύπριοι είναι όταν στο τελετουργικό των διαπραγματεύσεων υπό τον ΟΗΕ αντιμετωπίζονται οι δυο πλευρές ως Ελληνοκυπριακή και Τουρκοκυπριακή κοινότητα και οι ηγέτες ως ελληνοκύπριος και Τουρκοκύπριος...
Είναι προφανές ότι η Άγκυρα επικαλείται την δήθεν άρνηση της Ελληνοκυπριακής κοινότητας να αποδεχθεί την Πολιτική ισότητα, προκειμένου να προωθήσει άλλες μορφές λύσης και η ευθύνη γι αυτό να επιρριφθεί στην Ελληνοκυπριακή πλευρά. Και με τον ίδιο τρόπο επιχειρεί να διαστρεβλώσει τις θέσεις που διατύπωσε ο ΓΓ του ΟΗΕ στην έκθεση του που αναφέρεται σαφώς σε νέες ιδέες εντός του δεδομένου πλαισίου της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και όχι εγκατάλειψη του ομοσπονδιακού μοντέλου.
ΥΓ. Το άρθρο είναι προδημοσίευση από το βιβλίο «Εναλλακτικά Μοντέλα Λύσης» που περιλαμβάνει τα πρακτικά του Συνεδρίου που έγινε 1-3 Απριλίου στο ψευδοκράτος από το Near East University.
