Ποιες θεωρίες συνομωσίας πρέπει να πιστεύουμε;

Ποιες θεωρίες συνομωσίας πρέπει να πιστεύουμε;

Γράφει ο Scott Sumner

Η κινεζική κυβέρνηση εμπλέκεται σε κάθε είδους συνωμοσίες. Συνωμοτεί για να αρνηθεί την πραγματικότητα των στρατοπέδων συγκέντρωσης των Ουιγούρων. Συνωμοτεί για να αρνηθεί τα εγκλήματα του Μάο. Συνωμοτεί για να αμφισβητήσει το γεγονός ότι ο COVID πιθανότατα προήλθε από την Κίνα (πιθανώς σε μια αγορά ζώων, αλλά ίσως από μια διαρροή εργαστηρίου.) Η κυβέρνηση της Κίνας όμως δεν μπορεί να κρύψει την αλήθεια. Αυτές οι συνωμοσίες είναι σχεδόν γελοία αναποτελεσματικές ως προς τον επηρεασμό της παγκόσμιας κοινής γνώμης.

Να ένα ακόμη παράδειγμα κινεζικής συγκάλυψης:

«Στοιχεία για ένα κύμα θανάτων από τον Covid-19 αρχίζουν να εμφανίζονται στο Πεκίνο, παρά τους επίσημους απολογισμούς που δεν δείχνουν καθόλου θύματα από τότε που μια ανεξέλεγκτη επιδημία άρχισε να σαρώνει την πρωτεύουσα της Κίνας αυτή την εβδομάδα.

Το προσωπικό σε ένα αποτεφρωτήριο στο Πεκίνο είπε ότι αποτέφρωσε τα πτώματα τουλάχιστον 30 θυμάτων του Covid την Τετάρτη και δημοσιογράφοι των Financial Times είδαν δύο σακούλες πτωμάτων σε ένα ειδικό νοσοκομείο που προοριζόταν για ασθενείς με κορωνοϊό.

‘Αποτεφρώσαμε 150 πτώματα [την Τετάρτη], πολλές φορές περισσότερα από μια τυπική μέρα του προηγούμενου χειμώνα’, είπε ένας υπάλληλος στο κρατικό γραφείο τελετών του Πεκίνου Dongjiao που ζήτησε να μην κατονομαστεί. ‘Τριάντα ή σαράντα από αυτά είχαν Covid’».

Δεν χρειάστηκε να διαβάσω τους Financial Times για να μάθω αυτό το γεγονός, καθώς η σύζυγός μου συνομιλεί συχνά στο τηλέφωνο με ανθρώπους στο Πεκίνο και είναι ευρέως γνωστό ότι η πρωτεύουσα της Κίνας βρίσκεται στη μέση μιας μεγάλης επιδημίας COVID. Πρέπει λοιπόν μήπως να δεχθούμε όλες τις θεωρίες για τις κινεζικές συγκαλύψεις; Όχι, μόνο αυτές που υποστηρίζονται από τα δεδομένα.

Στα τέλη του 2020 και το 2021, η Κίνα ανέφερε έναν εξαιρετικά χαμηλό αριθμό κρουσμάτων COVID. ΔΕΝ πιστεύω ότι αυτές οι αναφορές ήταν απολύτως ακριβείς, αλλά πιστεύω ότι ήταν κατά προσέγγιση ακριβείς. Παραδόξως, ενώ το ρεπορτάζ των Financial Times δείχνει ότι η κινεζική κυβέρνηση δεν είναι αξιόπιστη, δείχνει επίσης ότι δεν μπορεί να συγκαλύψει επιτυχημένα μεγάλα ξεσπάσματα COVID. Είναι βέβαιο ότι οι πληροφορίες θα διαρρεύσουν.

Στα τέλη του 2020 και το 2021, η κινεζική κυβέρνηση αντέδρασε σε μικρές εστίες COVID με τις πιο δρακόντειες πολιτικές στον κόσμο. Τα συντηρητικά μέσα ενημέρωσης στην Αμερική υποστήριξαν ότι αυτή η πολιτική μηδενικού COVID δεν θα μπορούσε να πετύχει όπως σχεδιαζόταν. Πιστεύω όμως ότι όντως πέτυχε για σχεδόν δύο χρόνια (αν και είμαι σθεναρά αντίθετος ως προς αυτή την πολιτική σε κάθε περίπτωση).

Η αλήθεια είναι ότι οι μηδενικές πολιτικές COVID μπορούν να λειτουργήσουν αρκετά αποτελεσματικά σε ορισμένες περιπτώσεις. Η Αυστραλία ανέφερε έναν θάνατο από COVID το πρώτο εξάμηνο του 2021, μια περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ ανέφεραν 1/4 εκατομμύριο θανάτους από COVID. Πιστεύω επίσης ότι η αυστριαλιανή αναφορά είναι κατά προσέγγιση αληθινή. Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα επιτυχημένων πολιτικών μηδενικού COVID σε διάφορες χώρες κατά την περίοδο πριν ο ιός μεταλλαχθεί και γίνει τόσο μολυσματικός ώστε να καταστεί σχεδόν αδύνατο να ελεγχθεί. Αν και δεν πιστεύω ότι αυτές οι πολιτικές πέρασαν τη δοκιμή κόστους-οφέλους, ειδικά μετά τη διάθεση των εμβολίων, ωστόσο λειτούργησαν σε έναν περιορισμένο βαθμό. Τον Οκτώβριο του 2020, η σύζυγός μου επισκέφτηκε το Πεκίνο και είδε μια πόλη χωρίς COVID, όπου η ζωή κυλούσε κανονικά. Οι μεγάλες εστίες COVID δεν μπορούν να κρυφτούν.

Υπάρχει επίσης μια θεωρία συνωμοσίας ότι το ΑΕΠ της Κίνας είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό που δείχνουν τα επίσημα στοιχεία. Τείνω να αμφιβάλλω για αυτόν τον ισχυρισμό. Το αναφερόμενο κατά κεφαλή ΑΕΠ της Κίνας (12.970 $) είναι πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο των ΗΠΑ (75.180 $). Ακόμη και σε όρους προσαρμοσμένης αγοραστικής δύναμης, η Κίνα έχει ένα σχετικά χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, συγκρίσιμο με μια χώρα της Λατινικής Αμερικής. Έχω πάει στην Κίνα πολλές φορές (συμπεριλαμβανομένων των δυτικών και αγροτικών της περιοχών) και πάντα φαίνεται τουλάχιστον τόσο πλούσια όσο υποδηλώνουν τα επίσημα στοιχεία.

Οι θεωρίες συνωμοσίας θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές ή να απορρίπτονται βάσει των αποδεικτικών στοιχείων, όχι με βάση το εάν κάποιος έχει την προδιάθεση να συμπαθεί ή να αντιπαθήσει την οντότητα που κατηγορείται για συγκάλυψη.

Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι σαγηνευτικές για τον ίδιο λόγο που μας αρέσουν τα θρίλερ του Χόλιγουντ. Είναι συναρπαστικό να αναλογίζεται κανείς μια τεράστια κυβερνητική συνωμοσία για τη δολοφονία του JFK ή μια ψεύτικη προσγείωση στο φεγγάρι. Η πραγματικότητα είναι πιο βαρετή. Οι περισσότερες από τις θεωρίες συνωμοσίας που είναι αληθινές είναι αυτές που υπάρχουν σε κοινή θέα - όπως η συγκάλυψη των στρατοπέδων συγκέντρωσης από την κινεζική κυβέρνηση ή η τρέχουσα συγκάλυψη της επιδημίας COVID στο Πεκίνο. Να είστε δύσπιστοι όταν ακούται για συνωμοσίες τόσο τεράστιες που δεν είναι καν γνωστές στα μέσα ενημέρωσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνουν ποτέ, αλλά είναι πολύ λιγότερο πιθανό να είναι αληθινές.

--

Ο Scott Sumner είναι οικονομολόγος, διευθυντής του προγράμματος νομισματικής πολιτικής στο Mercatus Center at George Mason University, ερευνητής στο Independent Institute και καθηγητής του Bentley University στο Waltham της Μασαχουσέτης.


Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 16 Δεκεμβρίου 2022 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια της Library of Economics and Liberty και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.