Το λάθος του Μάλθους
Shutterstock
Shutterstock

Το λάθος του Μάλθους

«Κάτι που φαίνεται προφανές αν το σκεφτεί κανείς για λίγο, είναι ότι ένας αυξανόμενος πληθυσμός που πιέζει τις αντοχές ενός πεπερασμένου πλανήτη, σημαίνει ότι οι πόροι θα γίνουν ακριβότεροι και οι άνθρωποι θα γίνονται, κατά μέσο όρο, φτωχότεροι».

Το 2019, ο Bill Maher, για παράδειγμα, που οι περισσότεροι άνθρωποι, εμού συμπεριλαμβανομένου, πιστεύουν ότι είναι ένα έξυπνο άτομο, δήλωσε:

«Το 1900, υπήρχαν λιγότεροι από δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι στη Γη, τώρα πλησιάζουμε τα οκτώ. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι. Ο κόσμος είναι απλώς υπερβολικά συνωστισμένος. Συνέχισε προτείνοντας "να μην κάνουμε παιδιά, να πεθάνουμε και να παραμείνουμε νεκροί"».

Ο Μάχερ είναι ένας Μαλθουσιανός του 21ου αιώνα. Θυμηθείτε, ο Thomas Robert Malthus ήταν εκείνος που έγραψε το 1798 το περίφημο Δοκίμιο για την Αρχή του Πληθυσμού (Essay on the Principle of Population), όπου υποστήριξε ότι η παραγωγή τροφίμων αυξάνεται αριθμητικά ενώ ο πληθυσμός τείνει να αυξάνεται γεωμετρικά. Παρεμπιπτόντως, ο Μάλθους σκεφτόταν περισσότερο από τον Μάχερ.

Το γεγονός ότι η Βρετανία δεν γνώρισε εκτεταμένη πείνα, οδήγησε τον Μάλθους να εξετάσει τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι έλεγχαν την τάση τους να πολλαπλασιάζονται. Αλλά ο Μάλθους δεν προέβλεψε τι συνέβη στην πραγματικότητα: τεράστιες βελτιώσεις του βιοτικού επιπέδου για έναν πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό.

Ευτυχώς, μπορούμε να σκεφτόμαστε αυτό το θέμα για πολύ περισσότερο από ένα λεπτό. Και στη σκέψη μας μπορούμε να λάβουμε υπόψη όχι μόνο τα ανακλαστικά μας συναισθήματα αλλά και τα βασικά οικονομικά πορίσματα για την πρόοδο και την τεράστια οικονομική ιστορία.

Μπορούμε επίσης να λάβουμε υπόψη ένα διάσημο στοίχημα, που αφορούσε τους πόρους. Και η ουσία όλης αυτής της σκέψης και της οικονομικής ιστορίας είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των πόρων, ειδικά εκείνων που πωλούνται σε σχετικά ελεύθερες αγορές, έχουν γίνει πιο άφθονοι σε σχέση με τον πληθυσμό».

Αυτές είναι οι εναρκτήριες παράγραφοι του τελευταίου μου άρθρου για το Hoover Institute, How Maltuhs Got It Wrong (Το λάθος του Μάλθους), Defining Ideas, 11 Ιανουαρίου 2024.

Άλλο ένα απόσπασμα:

«Στο άρθρο τους, οι Blackman και Baumol δίνουν εντυπωσιακά στοιχεία για πέντε ορυκτά: τον κασσίτερο, τον χαλκό, το σιδηρομετάλλευμα, τον μόλυβδο και τον ψευδάργυρο. Παρουσιάζουν τα παγκόσμια αποθέματα το 1950, την παγκόσμια παραγωγή μεταξύ 1950 και 2000 και τα αποθέματα το 2000. Αν όντως εξαντλούμε τους πόρους, τότε όλα τα αποθέματα θα έπρεπε να ήταν μικρότερα το 2000 από ό,τι το 1950. Στην πραγματικότητα, όλα ήταν μεγαλύτερα.

Η περίπτωση του σιδηρομεταλλεύματος είναι η πιο εντυπωσιακή. Το 1950 υπήρχαν 19 δισ. μετρικοί τόνοι. Μεταξύ 1950 και 2000, παρήχθησαν 37,6 δισεκατομμύρια μετρικοί τόνοι σιδηρομεταλλεύματος, που ήταν περισσότεροι από τον αριθμό των τόνων στην αρχή. Μέχρι το 2000, τα παγκόσμια αποθέματα ήταν 140 δισεκατομμύρια μετρικοί τόνοι, επτά φορές περισσότερα από το 1950!».

Κλείνοντας, προτείνω ένα στοίχημα με τον πρώην συν-μπλόγκερ μου Arnold Kling κατά το πρότυπο του στοιχήματος του Simon με τους Ehrlich et al.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ.


* Ο David Henderson είναι ερευνητής στο Hoover Institution και καθηγητής οικονομικών στη μεταπτυχιακή σχολή διοίκησης επιχειρήσεων και δημόσιας διοίκησης του Naval Postgraduate School στο Monterey της Καλιφόρνιας

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 11 Ιανουαρίου 2024 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια της Library of Economics and Liberty και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.