Το άρθρο για τις προσλήψεις 10.000 εκπαιδευτικών προκάλεσε διάλογο. Επειδή το θέμα «καίει». Τον κάθε έναν για διαφορετικούς λόγους. Αυτό όμως έχει στο τέλος αξία, να ακούς όλες τις πλευρές. Ο αναγνώστης μας είναι διευθυντής σε λύκειο της Αττικής. Διαβάστε προσεκτικά τι γράφει. Και κυρίως στο θέμα των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των εκπαιδευτικών. Από τη μία δεν μπορούμε να έχουμε δασκάλους με 800 ευρώ τον μήνα και από την άλλη να μην δέχονται την αξιολόγηση. Έχει ιδιαίτερη σημασία η τοποθέτηση από έναν άνθρωπο που ζει καθημερινά το σχολείο.
Η επιστολή
Είμαι Διευθυντής σε Λύκειο της Αττικής και θα ήθελα να μοιραστώ μερικές σκέψεις μου με αφορμή το πρόσφατο άρθρο σας.
Όταν ο μέσος όρος ηλικίας των εκπαιδευτικών σε ένα Λύκειο υπερβαίνει τα 50 έτη, τι πρέπει να γίνει; Να οδηγηθούν σε πρόωρη συνταξιοδότηση με 40 χρόνια ασφάλισης, όπως προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου, αντί για τα 30 χρόνια που ίσχυαν παλαιότερα; Να περιμένουν να φτάσουν στα 67 επειδή κάποιοι διορίστηκαν στα 40 και δεν «βγαίνουν» αριθμητικά;
Εγώ διορίστηκα στα 30, έχοντας ήδη 6 χρόνια προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα, άρα προβλέπεται να συνταξιοδοτηθώ στα 64, έχοντας συμπληρώσει 40 χρόνια αδιάλειπτης εργασίας. Για να είμαι ειλικρινής, δεν βιάζομαι να φύγω.
Ωστόσο, αν δεν γίνουν διορισμοί, τι θα γίνει με τα σχολεία; Θα περιμένουν τις φάσεις προσλήψεων αναπληρωτών – Α', Β', Γ', ακόμη και Δ' φάση, που φτάνει στον Ιανουάριο;
Και ας μην ξεχνάμε: Ο νεοδιόριστος εκπαιδευτικός θα λάβει περίπου 800 ευρώ τον πρώτο χρόνο, λόγω των αυξημένων κρατήσεων. Με αυτά θα κληθεί να βρει στέγη και να ζήσει. Αν φτάσει τα 27 χρόνια υπηρεσίας – όπως εγώ – θα λαμβάνει περίπου 1.300 ευρώ και θα μετράει τις μέρες μέχρι το δεκαπενθήμερο.
Όμως ας πάμε στα βασικά:
Ο εκπαιδευτικός:
- Μπορεί να λάβει έως 10 ημέρες κανονική άδεια εντός διδακτικού έτους.
- Δικαιούται 30 ημέρες αναρρωτική άδεια (με βεβαιώσεις), άδεια άνευ αποδοχών έως 4 μήνες (με τους 2 μήνες πληρωμένους).
- Δικαιούται και πληθώρα άλλων αδειών (ανατροφής τέκνου, ασθένειας, παρακολούθησης επίδοσης κ.λπ.).
- Μπορεί, εφόσον γνωρίζει τη «διαδικασία», να καθυστερήσει την τοποθέτησή του μέχρι και δύο σχολικά έτη εξαντλώντας άδειες.
- Αν έχει ειδικότητα που «πουλάει», μπορεί να κάνει ιδιαίτερα – συχνά χωρίς συνέπειες.
- Μπορεί να εκλεγεί σε σωματείο ή στην ΑΔΕΔΥ και να μην εμφανιστεί ξανά στο σχολείο.
Ιδανικά, το σύστημα θα έπρεπε να εξασφαλίζει ότι:
- Ο εκπαιδευτικός θα ζει αξιοπρεπώς από τη νόμιμη εργασία του.
- Τα ιδιαίτερα μαθήματα (χωρίς άδεια) θα επιφέρουν απόλυση, αλλά να επιτρέπονται με άδεια.
- Θα υπάρχει ανώνυμη αξιολόγηση με ελάχιστη βάση για παραμονή στη θέση.
- Θα αρθεί η μονιμότητα ή τουλάχιστον θα τεθεί υπό αξιολόγηση.
- Θα γίνεται ουσιαστικός έλεγχος στις άδειες.
- Αλλά και – το πιο σημαντικό – θα υπάρχει επιβράβευση και αναγνώριση της καλής δουλειάς.
Ειλικρινά, όταν έρχονται φοιτητές για πρακτική στο σχολείο μου, νιώθω αμήχανα. Πώς να καθοδηγήσεις νέους ανθρώπους, που με αγώνα έφτασαν σε μια καθηγητική σχολή, όταν βλέπεις τι τους περιμένει;
Την ίδια στιγμή, ένας απόφοιτος ΕΠΑΛ ή ΓΕΛ, που με μικρότερη προσπάθεια έγινε υδραυλικός, ψυκτικός, ηλεκτρολόγος, ζει από τη δουλειά του με αξιοπρέπεια και οι πολίτες κάνουν... μετάνοιες για να τον βρουν και να εξυπηρετηθούν. Όταν τελικά έρθει, το ποσό που θα ζητήσει συχνά αντιστοιχεί σε 10+ ημέρες εργασίας ενός εκπαιδευτικού και το πιο πιθανό να είναι χωρίς απόδειξη.
Μήπως τελικά το πρόβλημα είναι ο επαγγελματικός προσανατολισμός;
Μήπως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε ριζικά το σύστημα και τις προτεραιότητές μας;
Αναμένω με ενδιαφέρον τις απόψεις σας.
Σημείωμα του συντάκτη
Αν κάτι δεν έχει συμπεριλάβει ο αναγνώστης μας στον προβληματισμό του είναι η χρήση της νέας τεχνολογίας και οι επιπτώσεις της. Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μειώσει σταδιακά αισθητά την ανάγκη για νέους εκπαιδευτικούς. Και το ίδιο θα συμβεί και με άλλα επαγγέλματα. Οπότε εδώ έχουμε να κάνουμε με θέματα επαγγελματικού προσανατολισμού, αλλά και με την ανάγκη μιας άμεσης στροφής του ίδιου του εκπαιδευτικού συστήματος και κυρίως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Κατά τα λοιπά, ασφαλώς και υπάρχει θέμα αμοιβών. Όπως υπάρχει και θέμα αξιολόγησης, όπως σωστά το τοποθετεί ο αναγνώστης μας. Καλύτερα δεν θα μπορούσε να τα πει κάποιος. Θα θέλαμε όμως να σταθούμε στο θέμα που ο ίδιος θέτει για τον «ουσιαστικό έλεγχο στις άδειες». Θα μας πείτε ότι εδώ δεν λειτουργούν άλλα και άλλα στον δημόσιο τομέα και θα λειτουργήσει αυτό; Σωστό! Βλέπετε το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τον χώρο της εκπαίδευσης. Αφορά συνολικά τον δημόσιο τομέα. Σε μια χώρα που αργοπεθαίνει, θα ήταν εντελώς παράλογο να λειτουργεί τέλεια το κράτος.
Ναι, ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε ριζικά το σύστημα και τις προτεραιότητές μας. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Το θέμα είναι να βρεθεί και η κυβέρνηση που θα θελήσει να πατήσει το κουμπί. Για να είμαστε δίκαιοι, αυτή η κυβέρνηση έκανε αρκετά πράγματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά το κουμπί δεν το πάτησε…
Θανάσης Μαυρίδης
