Πίσω από μια καλά δομημένη επιχείρηση, που έχει ανοδική πορεία, κρύβεται πάντα αγάπη για το αντικείμενο, σκληρή δουλειά, προσήλωση αλλά και ενημέρωση στα δεδομένα της εποχής.
Η Άννα Μαρία Μαζαράκη μας μιλάει για το πώς ξεκίνησε, τις προκλήσεις που συνάντησε, τη σημασία του OPAP Forward στο επιχειρείν, τη βελτίωση στο επιχειρηματικό μοντέλο της χώρας σε σχέση με παλιά και την επέκταση στη Ρουμανία.
Συνέντευξη στην Μαρία Γεωργιάδου
Βρίσκομαι σε έναν υπέροχο χώρο που αποπνέει έντονα θηλυκή ενέργεια. Πείτε μας λίγα λόγια για τα γραφεία σας.
Εδώ στεγάζεται η καρδιά της εταιρείας μας τα τελευταία δύο χρόνια. Ήμασταν πολύ τυχερές – ήρθαμε όταν ο χώρος ήταν ακόμα “στα μπετά”, οπότε τον διαμορφώσαμε όπως ακριβώς θέλαμε. Το στιλ, όπως βλέπετε, έχει καθαρά γυναικείο χαρακτήρα – είμαστε, εξάλλου, μία κατεξοχήν γυναικεία εταιρεία. Από τα 180 άτομα που απασχολούμε, μόλις τρεις είναι άνδρες – οι οδηγοί μας – και φυσικά ο γιος μου.
Έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε μια ισχυρή γυναικεία ομάδα που λειτουργεί με κουλτούρα οικογένειας. Αυτό σημαίνει να κάνουμε balance τις καθημερινές ανάγκες της επιχείρησης με τις επείγουσες προσωπικές ανάγκες των ανθρώπων μας. Αυτή η ένδειξη ανθρωπιάς και καλή πίστη απέναντι στους ανθρώπους μας δίνει σιγουριά στις κοπέλες μας. Οπότε από μόνες τους μετά οργανώνουν με αγάπη και υπευθυνότητα ότι πρέπει να γίνει.
Το πρόσωπο της εταιρείας είναι τα μαγαζιά. Πώς γίνεται η επιλογή του προσωπικού εκεί;
Για εμάς, οι εργαζόμενες στα καταστήματα δεν είναι απλώς πωλήτριες, αλλά είναι οι πρέσβειρες της φιλοσοφίας μας. Διαχειρίζονται καταστάσεις, παίρνουν πρωτοβουλίες, δημιουργούν σχέση εμπιστοσύνης με τον πελάτη. Γι’ αυτό και θεωρώ πως η μεγαλύτερη επένδυση είναι το ανθρώπινο δυναμικό.
Είμαι περήφανη όχι για τα υλικά, αλλά για τους ανθρώπους μας. Δείχνουμε εμπιστοσύνη σε άτομα που λείπουν καιρό από την αγορά εργασίας και θέλουν να γυρίσουν, αξιοποιώντας την πολύχρονη εμπειρία τους. Αλλά επενδύουμε και σε προσωπικότητα, όχι μόνο σε εμπειρία. Μπορεί κάποιος να μην έχει εργαστεί ποτέ στον χώρο, αλλά αν δούμε ότι διαθέτει τις αξίες που αναζητούμε, όπως εντιμότητα, προσφορά, καθαρή πρόθεση, δοτικότητα, τότε επενδύουμε στον άνθρωπο και του δίνουμε την ευκαιρία να μάθει, να γίνει μέρος του ονείρου μας.
Μοιραστήκατε στο OPAP Forward την αρχή του επιχειρηματικού σας ταξιδιού. Θα θέλατε να τη διηγηθείτε και στους αναγνώστες μας;
Όλα ξεκίνησαν… με μια απόλυση (γέλια). Όταν έχασα τη δουλειά μου, αποφάσισα να ασχοληθώ με το κόσμημα. Στην αρχή μόνη μου, και έπειτα μπήκε και ο σύζυγός μου στο εγχείρημα. Ξεκινήσαμε με ένα κατάστημα της Folli Follie, όμως όταν η εταιρεία πήρε πίσω τα franchise καταστήματα, δημιουργήσαμε το δικό μας brand, ξεκινώντας από το Χαλάνδρι.
Ο σύζυγός μου είχε την ευθύνη του επιχειρηματικού σκέλους, εγώ του δημιουργικού. Δύο πολύ διαφορετικοί κόσμοι, αλλά αν δεν έχεις και τα δύο, δεν προχωράει τίποτα. Να φανταστείτε τότε στην Ελλάδα υπήρχαν περίπου 10.000 καταστήματα που πουλούσαν κοσμήματα.
Η δική μας ιδέα ήταν απλή αλλά ουσιαστική: να δημιουργήσουμε μια αλυσίδα που να προσφέρει το στιλ ενός παραδοσιακού κοσμηματοπωλείου, αλλά με κοσμήματα επίχρυσα, προσιτά, καλοσχεδιασμένα και ποιοτικά. Έτσι γεννήθηκε η φιλοσοφία μας: "Affordable Luxury", η μάρκα μας ταυτίστηκε με αυτές τις δύο έννοιες και είναι σημαντικό για εμάς να προσφέρουμε και τα δύο μαζί.
Ποιες ήταν οι πιο καθοριστικές στρατηγικές κινήσεις που σας βοήθησαν να αναπτυχθείτε;
Από την αρχή επενδύσαμε στην τεχνολογία, γιατί χωρίς τεχνολογική υποδομή δεν στέκεται σύγχρονη επιχείρηση. Στη συνέχεια ήρθε η οικονομική κρίση – τότε είχαμε ήδη επτά καταστήματα – και χάσαμε σχεδόν το 45% του τζίρου μας.
Όμως κάθε κρίση κρύβει ευκαιρίες και εμείς ανακαλύψαμε κάποιες. Καταφέραμε να αποκτήσουμε καλύτερα σημεία πώλησης, και να επενδύσουμε σε νέα, ήταν δύσκολα αλλά εργαστήκαμε με πάθος όπως πάντα. Το σημαντικότερο είναι να αντέχεις, να έχεις "γερό στομάχι". Λέω πάντα στους νέους επιχειρηματίες – και το λέω και μέσα από το mentoring – ότι επιτυχία χωρίς πτώσεις δεν υπάρχει. Το μυστικό είναι να μάθεις να σηκώνεσαι.
Σήμερα, ποιες συμβουλές θα δίνατε σε έναν νέο επιχειρηματία με βάση το σύγχρονο περιβάλλον;
Βλέπω πολλές ιδέες, μερικές εξαιρετικές, άλλες λιγότερο ρεαλιστικές. Το ζητούμενο είναι η προσαρμοστικότητα. Πώς παίρνεις μια καλή ιδέα και την ευθυγραμμίζεις με την πραγματικότητα; Πώς την εξελίσσεις όταν δεν αποδίδει όπως την φαντάστηκες;
Ευελιξία. Αυτή είναι η λέξη-κλειδί, ειδικά της εποχής μας. Αν δεν την έχεις, δεν μπορείς να συνεχίσεις. Το περιβάλλον αλλάζει διαρκώς, οι προκλήσεις και τα εμπόδια διαδέχονται το ένα το άλλο, ανάσα δεν παίρνουμε, COVID-19, πληθωρισμός, αύξηση των πρώτων υλών, πόλεμοι στην Ουκρανία ή στη Γάζα, είτε για τις προκλήσεις του διεθνούς εμπορίου. Κάθε εποχή έχει τα δικά της εμπόδια. Το θέμα είναι πώς ανταποκρίνεσαι, πως τα αντιλαμβάνεσαι, πόσο γρήγορα προσαρμόζεσαι.
Είναι τελικά πιο εύκολο να ξεκινήσει κανείς σήμερα μια επιχείρηση σε σχέση με παλαιότερα;
Σε τεχνικό επίπεδο, ναι. Η ψηφιακή εποχή έχει διευκολύνει σημαντικά τις διαδικασίες. Παλαιότερα στεκόσουν ώρες στην τράπεζα, έδινες πινάκια επιταγών για να μπορέσεις να δανειοδοτηθείς – δεν ήταν απλά δύσκολο, ήταν άγριο. Τώρα έχεις πρόσβαση σε εργαλεία, πλατφόρμες, υποστήριξη.
Αλλά, ταυτόχρονα, υπάρχει και πολλή γραφειοκρατία. Εμείς, παρότι έχουμε 180 εργαζόμενους και 12,5 εκατ. ευρώ τζίρο, διατηρούμε λογιστήριο με 9 άτομα και ενδέχεται να προσλάβουμε και δέκατο! Φανταστείτε έναν νέο που ξεκινά με εξωτερικό λογιστικό γραφείο. Είναι αποθαρρυντικό, επικίνδυνο και δύσκολο.
Παρ’ όλα αυτά, είμαι αισιόδοξη. Η Ελλάδα έχει αλλάξει. Η νοοτροπία, οι θεσμοί, η ψηφιοποίηση – όλα βελτιώνονται. Όποιος δεν το βλέπει, επιλέγει να μένει κολλημένος στο παρελθόν και να λειτουργεί με παροπίδες.
Η συμμετοχή σας στο OPAP Forward τι σημαίνει για εσάς;
Για εμένα, το OPAP Forward ήταν καθοριστικό. Ο ΟΠΑΠ αντί να διαθέσει χρήματα μόνο σε διαφήμιση, αποφάσισε να επενδύσει στην επιχειρηματικότητα. Δημιούργησε έναν «πυρήνα» επιχειρηματιών που μεγαλώνει κάθε χρόνο, με ένα δίκτυο υποστήριξης μοναδικό.
Πλέον, μπορώ να σηκώσω το τηλέφωνο και να ρωτήσω έναν άλλον επιχειρηματία πώς διαχειρίστηκε ένα πρόβλημα που τώρα αντιμετωπίζω εγώ. Αυτή η ανταλλαγή γνώσης και εμπειρίας είναι ανεκτίμητη. Το αποτύπωμα αυτής της προσπάθειας θα φανεί σε 20 χρόνια, σε μια πιο στέρεα, υγιή επιχειρηματική Ελλάδα.
Είστε και στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΛΠΕ. Πόσο ενεργό ρόλο έχει σήμερα ο Σύνδεσμος;
Ο Κώστας Γεράρδος κάνει εξαιρετική δουλειά, προσπαθεί να φέρει τη λιανική στο επίκεντρο της συζήτησης. Πρέπει να προλαβαίνουμε τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να συμμετέχουμε ενεργά πριν εφαρμοστούν κανονισμοί – όπως συνέβη με τις εκπτώσεις και τα υπέρογκα πρόστιμα.
Δεν είναι δυνατόν να πληρώνεις 300.000 ευρώ επειδή κάποιος ξέχασε να ενημερώσει το σύστημα και να εφαρμόζονται τόσο έντονα μέτρα για τέσσερα λεπτά (0,04€). Αυτά είναι ανθρώπινα λάθη – απαιτείται λογική, όχι τιμωρητισμός. Η λιανική απασχολεί περίπου 500.000 εργαζόμενους. Είναι επιτακτική ανάγκη να έχει φωνή και στήριξη.
Πώς σας έχει επηρεάσει η άνοδος της τιμής του χρυσού;
Φυσικά και μας επηρεάζει, αλλά έχουμε ευρύ φάσμα προϊόντων. Κάνουμε ότι μπορούμε ώστε να κρατάμε τις τιμές που είχαμε, ακόμα και όταν γίνεται δύσκολο. Το αντισταθμίζουμε με περισσότερες επιλογές στα υπόλοιπα υλικά. Έτσι κρατάμε πάντα επιλογές από 25 ευρώ και πάνω, ώστε να διατηρούμε την προσιτή πολυτέλεια ως βασικό μας χαρακτηριστικό.
Υπάρχει μεταβολή στην αγοραστική δύναμη του κοινού;
Η ζήτηση παραμένει δυναμική. Σήμερα λειτουργούμε 42 καταστήματα σε Ελλάδα και Κύπρο – στην Κύπρο, μάλιστα, καταγράφουμε εντυπωσιακή αύξηση πωλήσεων.
Αυτή την περίοδο προχωράμε με τέσσερα νέα καταστήματα: στα Ιωάννινα, τη Χαλκίδα και δύο ακόμη στην Κύπρο. Επιπλέον, το Φθινόπωρο κάνουμε ένα νέο βήμα: δύο καταστήματα στη Ρουμανία, μέσα σε εμπορικά κέντρα, με εγκαίνια την 1η Οκτωβρίου και την 1η Νοεμβρίου. Όσο αυξάνεις την παρουσία σου, τόσο αυξάνεις και την πιθανότητα να σε επιλέξει ο καταναλωτής.
Να κλείσουμε με ένα μήνυμα;
Η μεγαλύτερη τιμή είναι να έρχεται κάποιος ξανά και ξανά, έστω μία ή δύο φορές τον χρόνο, για να αγοράσει κάτι για τον εαυτό του ή για κάποιον που αγαπά. Αυτή η προτίμηση, να ανυπομονεί κάποιος να έρθει στο κατάστημά σου για τις ανάγκες δώρου του ή για να δει την νέα τάση της μόδας… Αυτό, για εμένα, σημαίνει ότι κάτι κάνεις σωστά, αυτό είναι η επιτυχία μας.
