Η Ελλάδα είναι ίσως η μοναδική χώρα στον κόσμο που μπορεί να έχει θάλασσα παντού και να καταλήξει να τρέφεται με ψάρια εισαγωγής. Όχι επειδή δεν έχουμε τεχνογνωσία. Όχι επειδή λείπει το ανθρώπινο κεφάλαιο. Αλλά επειδή μας καταπίνει το ρυθμιστικό βάρος, η γραφειοκρατική ακινησία, και οι «πράσινοι ακτιβιστές».
Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια είναι ένας από τους λίγους εξαγωγικούς κλάδους με σταθερή παρουσία στις αγορές των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Απασχολεί πάνω από 3.500 άτομα άμεσα και 12.000 έμμεσα, με συνολική συνεισφορά 700 εκατ. ευρώ ετησίως στο ΑΕΠ. Και όμως, σήμερα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.
Την τελευταία δεκαετία, η Τουρκία υπερτριπλασίασε την παραγωγή της, από 100.000 τόνους το 2013 σε 310.000 το 2023. Η Ελλάδα, παρά τις διεθνείς πιστοποιήσεις και την ισχυρή φήμη, παραμένει στάσιμη περίπου στους 120.000 τόνους. Ο λόγος; Μια Ευρωπαϊκή Ένωση που νομοθετεί λες και δεν θέλει να υπάρχει πρωτογενής παραγωγή, ένα κράτος που, παρά τις καλές προθέσεις, διστάζει να ακούσει εκείνους που ρισκάρουν και επενδύουν, και μία οργανωμένη επικοινωνιακή εκστρατεία από την πλευρά ορισμένων περιβαλλοντικών οργανώσεων.
Η κατάσταση είναι πιο επικίνδυνη απ' όσο ακούγεται. Το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τις ιχθυοκαλλιέργειες λήγει το 2026. Αν δεν ανανεωθεί, οι επιχειρήσεις χάνουν τις άδειες λειτουργίας τους. Δηλαδή κλείνουν. Κι όλα αυτά σε έναν κλάδο που ήδη δεν μπορεί να επεκταθεί λόγω ρυθμιστικών αγκυλώσεων και οικολογικών εμμονών.
Την ίδια στιγμή, μια καλά ενορχηστρωμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης διαβάλλει την ελληνική παραγωγή, αμφισβητώντας την ποιότητά και τη βιωσιμότητά της. Κι όμως, η ελληνική τσιπούρα και το λαβράκι κυριαρχούν εδώ και χρόνια στα τραπέζια της Αμερικής και της Ευρώπης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ιχθυοκαλλιεργητές δεν ζητούν κάποιου είδους νόμιμης ασυδοσίας. Το ζητούμενο είναι η κοινή λογική. Δεν μπορεί η Τουρκία να εξάγει χωρίς ελέγχους, με κρατικές ενισχύσεις και χωρίς χωροταξικά εμπόδια, και εμείς να ζητάμε από τον Έλληνα επιχειρηματία να χτίσει πλωτή μονάδα με όρους οικοδομικής άδειας. Δεν είναι μόνο άδικο. Είναι αυτοκαταστροφικό.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει την ευκαιρία —και την υποχρέωση— να προστατεύσει έναν κλάδο στρατηγικής σημασίας. Όχι με επιδοτήσεις ή άλλου είδους "ειδικές χάρες". Με απλές αποφάσεις για την παράταση και ανανέωση του χωροταξικού σχεδιασμού, με ένα σαφές πλαίσιο για επενδύσεις, και αυστηρούς ελέγχους στα τουρκικά εισαγόμενα προϊόντα.
Αν δεν δράσουμε σήμερα, αύριο θα αναρωτιόμαστε πώς καταφέραμε να χάσουμε μια μάχη που είχαμε ήδη κερδίσει. Και θα τρώμε τουρκικά ψάρια, για να μας θυμίζουν ότι η παραγωγή θέλει ελευθερία και όχι εξοντωτικές ρυθμίσεις.
