Η μάχη για την ψυχή των Ρεπουμπλικανών: πράξη 2η

Η αμερικανική δεξιά βρίσκεται σε πόλεμο με τον εαυτό της. Όχι έναν πόλεμο tweets και επιτροπών αλλά έναν ιδεολογικό εμφύλιο που θα κρίνει ποιο κόμμα θα αφήσει πίσω του ο Τραμπ όταν αποχωρήσει το 2028. Η πρώτη επίσημη πράξη του πολέμου ήταν η προσωρινή ρήξη στις σχέσεις του Τραμπ με τον Μασκ με αφορμή τη δημοσιονομική πολιτική. Σήμερα η εξωτερική πολιτική, από το Ισραήλ μέχρι το Ιράν, είναι το δεύτερο μεγάλο τεστ.

Οι απομονωτιστές –ένα κράμα παλαιοσυντηρητικών, ελευθεριακών και εναλλακτικών δεξιών– απαιτούν πλήρη απόσυρση της Αμερικής από τον κόσμο. Μιλούν για "America First", αλλά στην ουσία εννοούν "America Alone". Ο Τάκερ Κάρλσον, ο αντιπρόεδρος Βανς (έστω και διακριτικά), και μια σειρά από influencers και κυβερνητικά στελέχη, προωθούν την ιδέα πως κάθε στρατιωτική δράση είναι αυτοκαταστροφική, πως οι συμμαχίες είναι βάρος, και πως η Ρωσία ή η Κίνα δεν είναι πρόβλημα αν δεν τους… προκαλούμε.

Από την άλλη, το γερασμένο κατεστημένο της Ουάσινγκτον –οι νεοσυντηρητικοί που ποτέ δε συνήλθαν από το Ιράκ– συνεχίζουν να φαντασιώνονται ένα αμερικανικό imperium που θα «εκπολιτίζει» περιοχές με πυραύλους και «δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις». Το ίδιο δόγμα που γέννησε τις πιο αποτυχημένες περιπέτειες του 21ου αιώνα.

Και ανάμεσά τους, ο Τραμπ. Ούτε απομονωτιστής, ούτε επεμβατιστής. Επιλεκτικός, καχύποπτος, και –το πιο σημαντικό– απρόβλεπτος. Έστειλε drones να εξοντώσουν Ιρανούς τρομοκράτες, αλλά δεν έσυρε την Αμερική σε νέο πόλεμο. Στήριξε το Ισραήλ με κάθε τρόπο, αλλά δεν έστησε νέο "nation building" στη Μέση Ανατολή. Αποχώρησε από το Αφγανιστάν, αλλά έσφιξε τα λουριά στην Κίνα.

Η εξωτερική του πολιτική δεν είναι θεωρητική. Είναι πρακτική: να αποτρέψει, χωρίς να καθηλώσει. Να επιβάλει κόστος, χωρίς να μπλέξει σε αδιέξοδα. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι απλώς διαφορετική από τον Ομπάμα ή τον Μπους. Μοιάζει με την αρχή ενός νέου δόγματος.

Και τώρα που ο Τραμπ πλησιάζει προς το τέλος της πολιτικής του διαδρομής, ο εμφύλιος στο κόμμα του οξύνεται. Η στήριξή του στο Ισραήλ και η επιθετική στάση του απέναντι στο Ιράν δεν είναι απλώς γεωπολιτικές επιλογές. Είναι δηλώσεις ταυτότητας. Λένε: η Αμερική δεν μπορεί να αποσυρθεί από τον κόσμο. Όποιος το νομίζει, δεν καταλαβαίνει τον κόσμο.

Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί ο Τραμπ εξοργίζει και τις δύο φράξιες. Οι μεν τον κατηγορούν για "παγκοσμιοποίηση με άλλη μάσκα". Οι δε τον θεωρούν ανεπαρκώς επιθετικό και «επικίνδυνα ασταθή». Και οι δύο ξεχνούν πως οι εναλλακτικές τους είτε αποδείχθηκαν ουτοπικές είτε καταστροφικές.

Μέχρι το 2028, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θα πρέπει να διαλέξει ποια εξωτερική πολιτική θα το καθοδηγήσει στον 21ο αιώνα. Θα συνεχίσει στον δρόμο της ελεγχόμενης ισχύος, που ξεκίνησε ο Τραμπ; Ή θα επιστρέψει σε μια φαντασίωση αυτάρκειας ή παγκόσμιου ελέγχου;

Το διακύβευμα δεν είναι μόνο στρατηγικό. Είναι πολιτισμικό. Είναι η διαφορά ανάμεσα στην εθνική αυτοπεποίθηση και στην παραίτηση. Ανάμεσα σε μια Αμερική που λειτουργεί ως δύναμη σταθερότητας και σε μια Αμερική που κοιτάζει αμήχανα από τον καναπέ όσο αυταρχικά καθεστώτα ξαναχαράσσουν τον χάρτη.

Ο Τραμπ δεν άνοιξε μόνο τον δρόμο για μια νέα εσωτερική πολιτική. Άνοιξε και τη συζήτηση για το τι σημαίνει αληθινά "America First". Και όταν αποσυρθεί, θα έχει αφήσει πίσω του όχι μόνο οπαδούς, αλλά και ένα τεράστιο ερώτημα: ποιο GOP θα συνεχίσει μετά από αυτόν; Εκείνο της παραίτησης, εκείνο που ονειρεύεται αμερικανική αυτοκρατορία, ή εκείνο της αποφασιστικής ισχύος χωρίς αυταπάτες;