Η Ευρώπη που σιωπά μπροστά στον διωγμό των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής

Η Ευρώπη καυχιέται για τον ανθρωπισμό της. Προστάτευσε μειονότητες. Αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ. Όμως αδειάζει τον λόγο της όταν πρόκειται για τους Χριστιανούς στη Μέση Ανατολή. Το παράδοξο αυτό αποδεικνύει ότι ο ευρωπαϊκός «woke» ανθρωπισμός δεν στηρίζει την καθολική ελευθερία, αλλά μια επιλεκτική, ιδεολογική ατζέντα.

Οι Χριστιανοί στη Μέση Ανατολή βιώνουν μια ιστορική κρίση επιβίωσης. Από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα, το ποσοστό τους στον πληθυσμό της περιοχής έχει συρρικνωθεί δραματικά. Η βία, οι διώξεις, οι πόλεμοι, η άνοδος του ισλαμιστικού φανατισμού και η γενικευμένη πολιτική αστάθεια έχουν οδηγήσει εκατομμύρια Χριστιανούς να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες. Οι άλλοτε ακμάζουσες κοινότητες του Ιράκ, της Συρίας και της Παλαιστίνης βρίσκονται πλέον στα πρόθυρα αφανισμού, ενώ μόνο σε χώρες όπως ο Λίβανος και η Αίγυπτος διατηρούν αξιοσημείωτη παρουσία. Παρά τη μακραίωνη ιστορία τους στην περιοχή, οι Χριστιανοί της Μέσης Ανατολής αντιμετωπίζουν σήμερα ένα υπαρξιακό ερώτημα: αν θα μπορέσουν να επιβιώσουν ή αν θα γίνουν μια ακόμη υποσημείωση στην ιστορία του τόπου τους.

Την ίδια στιγμή οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αναλώνονται σε στόχους περιβαλλοντικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ενώ ταυτόχρονα πάνω από ένα εκατομμύριο χριστιανοί βιώνουν έναν σιωπηλό διωγμό σε Συρία, Ιράκ και Λίβανο. Πώς συμβιβάζεται αυτή η σιωπή με την αυτοπροβολή της Δύσης ως θεματοφύλακα των δικαιωμάτων; Η απάντηση βρίσκεται στον φανατισμό της πολιτικής ορθότητας. Όταν η πίστη μοιάζει «συστημική» ή δυτική, η αριστερή ευαισθησία βυθίζεται σε αμηχανία.

Από την πλευρά της Ελλάδας, η χώρα μας έχει κάθε λόγο να σηκώσει το λάβαρο υπέρ των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής. Η πατρίδα μας δεν είναι απλώς η χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία. Είναι και ο σύγχρονος προμαχώνας της Ορθοδοξίας. Είτε μας αρέσει είτε όχι, η Ελλάδα είναι η πιο ανεπτυγμένη φιλοδυτική ορθόδοξη χώρα, και η σχέση της ελληνορθόδοξης εκκλησίας με τους χριστιανούς της Μέσης Ανατολής σηματοδοτεί μια ευθύνη που οι ευρωπαϊκές ελίτ αδυνατούν να κατανοήσουν. Όπως επίσης αδυνατούν να κατονομάσουν το πραγματικό διακύβευμα: τον θρησκευτικό διωγμό εναντίον των χριστιανών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τα εργαλεία, αλλά όχι τη βούληση. Θεσμοποιημένα προγράμματα προστασίας θρησκευτικών ελευθεριών παραμένουν κενά γράμματα. Κανείς δεν τόλμησε να επιβάλλει σκληρές οικονομικές κυρώσεις σε καθεστώτα που απειλούν την ύπαρξη χριστιανικών πληθυσμών. Οι επίσημες δηλώσεις διαμαρτυρίας εξαντλούνται σε γενικόλογα, χωρίς στοχευμένα αιτήματα αναστήλωσης ναών ή εγγύησης ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων. Στο τέλος, ο διωγμός αντιμετωπίζεται ως «παράπλευρη απώλεια» των παράλληλων συγκρούσεων, και όχι ως διαρκής απόπειρα ξεριζωμού μνήμης και πολιτισμού που υπάρχουν στην περιοχή εδώ και δύο χιλιετίες.

Οι πολιτικοί της ευρωπαϊκής αριστεράς διακηρύσσουν πως ενδιαφέρονται για τον ανθρώπινο πόνο, αλλά αποστρέφονται τον πόνο που ξεφεύγει από τα δικά τους καλούπια. Ο παραδοσιακός χριστιανισμός, όπως αυτός που υπάρχει στην Ανατολή, θεωρείται ενδεχομένως αρκετά «συντηρητικός» για την προοδευτική ελίτ της Ευρώπης. Το αποτέλεσμα; Όσοι φωνάζουν δυνατά για κάθε άλλη αδικία, επιδεικνύουν αφοπλιστική σιωπή όταν απειλείται η ίδια τους η ιστορία. Η ηθική αγανάκτηση ωχριά, όταν η βία στρέφεται κατά θρησκευμάτων που σχετίζονται με τη Δύση.

Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να πάρει πρωτοβουλία. Ως χώρα με τεράστιους ιστορικούς δεσμούς με τη Μέση Ανατολή και ως χώρα Ορθοδόξων, είναι αδιανόητο να μην πρωταγωνιστούμε ως θεματοφύλακες των δικαιωμάτων των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής. Εξάλλου, είμαστε η μοναδική Ορθόδοξη χώρα που μετέχει και στην ΕΕ, και στην ευρωζώνη, και στο ΝΑΤΟ ταυτόχρονα. Η συμμετοχή μας στα κλαμπ των ισχυρών δεν γίνεται να μη δημιουργεί και αντίστοιχες ευκαιρίες για την υπεράσπιση του αυτονόητου δικαιώματος στην ύπαρξη των ομοθρήσκων μας.

Δεν είναι αρκετό να καταγγέλλουμε με διαγγέλματα· χρειάζεται στρατηγική ανάσχεσης του αφανισμού των χριστιανικών πληθυσμών. Χρειάζεται μια «ορθόδοξη διπλωματία» που θα λειτουργεί συμπληρωματικά στην ελληνική εξωτερική πολιτική. Διαφορετικά, οι μελλοντικοί ιστορικοί θα κρίνουν σκληρά όσους γνώριζαν και άφησαν τον χριστιανισμό της Μέσης Ανατολής να σβήσει.