Τι συμβαίνει με τα Γλυπτά του Παρθενώνα;
Shutterstock
Shutterstock

Τι συμβαίνει με τα Γλυπτά του Παρθενώνα;

Πληθαίνουν τις τελευταίες ημέρες τα ξένα δημοσιεύματα που υποδηλώνουν «κινητικότητα» για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Το ερώτημα που προκύπτει από αυτά τα δημοσιεύματα δεν είναι «εάν» τα Γλυπτά θα επιστρέψουν, αλλά «πώς», με το μεγάλο «αγκάθι» να παραμένει η ιδιοκτησία τους.

Συζητήσεις μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης κατά πως φαίνεται υπάρχουν, χωρίς να είναι γνωστό πόσο έχουν προχωρήσει οι όποιες διεργασίες και διαβουλεύσεις επάνω σε ένα ούτως ή άλλως σύνθετο ζήτημα. Η ελληνική πλευρά τηρεί σιγή ιχθύος, διαψεύδοντας τα περί οποιασδήποτε συμφωνίας. Πάγια θέση της είναι ότι τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα.

Τη θέση της αυτή τονίζει το υπουργείο Πολιτισμού και στη χθεσινή του ανακοίνωση, στην οποία αφού επισημαίνει ότι εθνικός στόχος της κυβέρνησης από την αρχή της θητείας της είναι η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα και της επανένωσης τους στο Μουσείο της Ακρόπολης, διευκρινίζει ότι «κινείται με σοβαρότητα, υπευθυνότητα, ευαισθησία και αποτελεσματικότητα» για την επίτευξη αυτού του στόχου.

«Αυτό», συμπληρώνει το υπουργείο Πολιτισμού, «αναμφίβολα τεκμαίρεται από σειρά γεγονότων των τελευταίων δύο ετών: Από την απόφαση της ΟΥΝΕΣΚΟ, τον Σεπτέμβριο 2021, και την οριστική (sine die) επανένωση του θραύσματος Fagan, ως την μεταστροφή και τη στήριξη του ελληνικού αιτήματος από τη διεθνή κοινή γνώμη». Επαναλαμβάνοντας ότι «δεν αναγνωρίζει στο Βρετανικό Μουσείο νομή, κατοχή και κυριότητα των Γλυπτών, καθώς αποτελούν προϊόν κλοπής».

Τα ξένα δημοσιεύματα επιμένουν. Μιλούν για προχωρημένες συζητήσεις μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης, με διακύβευμα τον μακροχρόνιο δανεισμό των Γλυπτών στην Ελλάδα αλλά στο πλαίσιο πολιτιστικής ανταλλαγής. Διότι, το μεν Βρετανικό Μουσείο ισχυρίζεται ότι αποκτήθηκαν νόμιμα και η βρετανική νομοθεσία εμποδίζει την διάλυση της συλλογής του, όταν πάγια θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα και ως εκ τούτου δεν τίθεται θέμα δανεισμού τους.

Τις προηγούμενες ημέρες το υπουργείο Πολιτισμού είχε διαψεύσει δημοσίευμα του Bloomberg «ότι το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο Ακρόπολης βρίσκονται κοντά σε συμφωνία που θα ανοίξει τον δρόμο για τη σταδιακή επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα στο πλαίσιο μιας πολιτιστικής ανταλλαγής». 

Ενώ, τον προηγούμενο μήνα, ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, είχε επιβεβαιώσει στη βρετανική Guardian τις προκαταρκτικές συνομιλίες για τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου. «Αυτή τη στιγμή, είναι προκαταρκτικές συνομιλίες και, ναι, έχω συναντήσει τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν. Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα, αλλά θα συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας» είχε επισημάνει ο υπουργός.

Τα ξένα δημοσιεύματα

Δημοσιεύματα για επιστροφή των Γλυπτών στο πλαίσιο πολιτιστικής ανταλλαγής και επίτευξης συμφωνίας έχουν κάνει η Daily Telegraph, το Bloomberg, η La Repubblica, και τελευταίοι, χθες, οι Times του Λονδίνου. Σε κύριο άρθρο τους με τίτλο «Συμφωνία για τα Ελγίνεια Μάρμαρα: Κατευθύνονται προς το σπίτι», επικαλούνται επιβεβαίωση από την πλευρά του Βρετανικού Μουσείου για «εποικοδομητικές συζητήσεις» μεταξύ των δύο πλευρών, στο πλαίσιο πολιτιστικής ανταλλαγής. Τονίζοντας ότι υπάρχουν «ενδείξεις» ότι είναι «κοντά στην ανακοίνωση ενός συμβιβασμού» για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, τα οποία «μπορεί σύντομα, δικαίως, να επιστρέψουν στην Ελλάδα».

Ο εν λόγω συμβιβασμός, η εν λόγω πρόταση, όπως επισημαίνεται από το βρετανικό μέσο, φέρεται να παρακάμπτει το νομικό σκόπελο που ορίζει ότι ιδιοκτήτες των ζωφόρων είναι οι επίτροποι του Βρετανικού Μουσείου αλλά τους απαγορεύει να τις παραχωρήσουν.

Συμφωνία για μακροχρόνιο δανεισμό των Γλυπτών, τμηματικά και εκ περιτροπής, είχε επικαλεστεί και το Bloomberg, παραπέμποντας σε άτομα που ναι μεν γνωρίζουν το θέμα αλλά δεν είχαν θελήσει να κατονομαστούν, καθώς δεν έχει υπογραφεί η σχετική συμφωνία. 

Στο ίδιο μήκος κύματος, περί συμφωνίας και ανταλλαγής, και η Daily Telegraph, με την ακόλουθη ανακοίνωση του Βρετανικού Μουσείου: «Έχουμε δηλώσει δημόσια, επιδιώκουμε ενεργά μια νέα σύμπραξη για τον Παρθενώνα με τους φίλους μας στην Ελλάδα και, καθώς μπαίνουμε σε μια νέα χρονιά, οι εποικοδομητικές συζητήσεις συνεχίζονται». Αποκλείοντας, ωστόσο, μια μόνιμη επιστροφή των Γλυπτών, τονίζοντας ότι τα Γλυπτά αποκτήθηκαν νόμιμα και η βρετανική νομοθεσία εμποδίζει να διαλύσει τη συλλογή του. Εξάλλου, το Βρετανικό Μουσείο έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι «δεν πρόκειται να διαλύσουμε τη μεγάλη συλλογή μας καθώς αυτή αφηγείται μια μοναδική ιστορία της κοινής μας ιστορίας της ανθρωπότητας».

Με αναφορά στο δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας The Telegraph, η La Repubblica είχε σημειώσει ότι «Ελλάδα και Βρετανία δεν ήταν ποτέ τόσο κοντά σε συμφωνία για τα Γλυπτά του Παρθενώνα», υπογραμμίζοντας ότι «ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου και πρώην υπουργός Oικονομικών Τζορτζ Όσμπορν φέρεται να προσέφερε κλάδο ελαίας στην Αθήνα: δάνειο μακράς διαρκείας των Γλυπτών, εκ περιτροπής αποστολή τους στην Ελλάδα με αντάλλαγμα άλλες αρχαιότητες οι οποίες θα εκτίθενται στο Λονδίνο».

Επιστροφή θραυσμάτων του Παρθενώνα από το Βατικανό - Το «θραύσμα Fagan» στο Μουσείο Ακρόπολης

Υπενθυμίζεται ότι τον προηγούμενο μήνα έγινε γνωστή η απόφαση του πάπα Φραγκίσκου να επιστραφούν στην Ελλάδα τρία θραύσματα από την ζωοφόρο και τη μετόπη του Παρθενώνα -τα οποία φυλάσσονταν, από τον 19ο αιώνα, στις πολύτιμες συλλογές των Μουσείων του Βατικανού. 

Ενώ, από τον Ιούνιο του 2022 το «θραύσμα Fagan» από το μουσείο «Αντονίνο Σαλίνας» του Παλέρμο επανενώθηκε οριστικά στην ανατολική ζωφόρο του Παρθενώνα στο Μουσείο της Ακρόπολης. 

 

Διαβάστε επίσης:Telegraph για Γλυπτά Παρθενώνα: H μοίρα τους πρέπει να αποφασιστεί από το βρετανικό Κοινοβούλιο