Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης της εταιρείας Marc για το ελληνικό δημόσιο, ακούστηκαν σαν πρωταπριλιάτικο ψέμα:
- 88% του πληθυσμού είναι υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων & 85% υπέρ της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών
- 79% του πληθυσμού συμφωνεί με την κατάργηση της μονιμότητας στο δημόσιο
- 74% του πληθυσμού συμφωνεί να υπάρχουν κάμερες στα πανεπιστήμια
Δεν ξέρω τι είναι αυτό που ξαφνικά κάνει τον ελληνικό λαό να αφήσει στην άκρη τον παραλογισμό και συνταχθεί βιαίως με την κοινή λογική και με την ορθή σκέψη!
Αν όμως τα παραπάνω ποσοστά επαληθευθούν και ισχύουν, η κυβέρνηση οφείλει να επιδιώξει άμεσα τις δύο θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν εντελώς τη χώρα:
- Κατάργηση της μονιμότητας παντού
- Αξιολόγηση παντού, με επιβραβεύσεις & με κυρώσεις
Όπως έχουμε γράψει πολλές φορές, ένα θεμελιώδες ελληνικό πρόβλημα είναι πως τα νέα παιδιά στην πλειοψηφία τους δεν έχουν όνειρα, φιλοδοξίες και όρεξη για δημιουργία. Δεν οραματίζονται μια συναρπαστική ζωή γεμάτη αλλαγές και προκλήσεις - αλλά μια τακτοποιημένη και ασφαλή επιβίωση, χαμηλών προσδοκιών. Βασικός παράγοντας για αυτή την έλλειψη επιχειρηματικού πνεύματος και επιθυμίας ανάληψης ρίσκου είναι οπωσδήποτε και η δυνατότητα για μόνιμο «διορισμό» στο ελληνικό δημόσιο. Όμως, οι χαμηλές προσδοκίες και η έλλειψη μεγάλων οραμάτων δε βοηθούν μια κοινωνία να εξελιχθεί.
Πρόσφατα, προσκεκλημένος σε κοινωνική εκδήλωση, έγινα αυτήκοος μάρτυρας του παρακάτω διαλόγου δυο άγνωστων σε εμένα γυναικών:
«Τι κάνεις;»
«Μια χαρά, διορίστηκα!»
«Συγχαρητήρια! Πού;»
«Στην τάδε υπηρεσία! Μωρέ δεν έχει σημασία που, δουλεύω λίγες ώρες πλέον και είμαι και με τα παιδιά, αυτό είναι το σημαντικό. Είχα δώσει ΑΣΕΠ και με πήρανε».
Το εντυπωσιακό στον παραπάνω διάλογο είναι πως η συμπαθέστατη κοπέλα που διορίστηκε σε οργανισμό με ιδιαιτέρως τεχνικό αντικείμενο, δεν έδειξε να έχει το παραμικρό ενδιαφέρον για την ουσία της δουλειάς της! Ο διορισμός στο δημόσιο ήταν το ζητούμενο και αυτό επετεύχθη. Είμαι βέβαιος πως αν τη ρωτούσα θα αγνοούσε τον επιχειρησιακό στόχο του φορέα στον οποίο εργάζεται - θα ήξερε τα πάντα όμως για τις μισθολογικές κλίμακες του δημοσίου, τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και το εφάπαξ που θα λάβει σε 25-30 χρόνια.
Και που υπάρχει μέσα σε όλο αυτό η δίψα για δημιουργική ζωή, για ατομική εξέλιξη και για συνεισφορά στο γενικό καλό; Πώς γίνεται μια ζωή να αποκτήσει νόημα, όταν σε μια επαγγελματική πορεία δεκαετιών μόνη προσδοκία είναι η στιγμή της σύνταξης;
Για το καλό της χώρας λοιπόν και του συλλογικού μας μέλλοντος, η άρση μονιμότητας στο ελληνικό δημόσιο και η αξιολόγηση είναι επιβεβλημένα μέτρα. Και απ' ότι φαίνεται, είναι μεταρρυθμίσεις που και η κοινωνία είναι έτοιμη να αποδεχθεί.
Κλείνοντας, να επαναλάβουμε μια πρόταση για εύκολη & απλή διαδικασία αξιολόγησης στο δημόσιο: σε κάθε υπηρεσία, σε κάθε σχολείο, σε κάθε νοσοκομείο μπορεί να υπάρχει αναρτημένο ένα QR code, σκανάροντας το οποίο κάθε Έλληνας πολίτης θα αξιολογεί τις υπηρεσίες που έλαβε.
Οπωσδήποτε επωνύμως και μέσα από τον προσωπικό του λογαριασμό στο gov.gr. Και αυτό θα είναι ακόμη ευκολότερο, αν κάθε δημόσιος λειτουργός που εξυπηρετεί πολίτες έχει εμφανώς αναρτημένο το όνομα και την ιδιότητα του. Ώστε οι καλοί δημόσιοι υπάλληλοι που νοιάζονται να λαμβάνουν τα εύσημα και οι αδιάφοροι, αυτοί που απλώς περιμένουν να περάσουν τα χρόνια για να πάρουν σύνταξη, να εντοπίζονται.
Όχι απαραιτήτως για να απολύονται - αλλά για να αξιολογούνται με τρόπο που θα επιτρέπει να καταλάβουμε ποια έλλειψη κινήτρου τους κάνει μέτριους ή ανεπαρκείς.
Όπως άλλωστε αρέσκεται να λέει και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, ότι δεν το μετράς δεν μπορείς και να το βελτιώσεις!
* O Γιάννης Γιαννούδης είναι συνιδρυτής στο σχολείο Dorothy Snot και στη διαδικτυακή πλατφόρμα έμπνευσης thewhycommunity.com.