Η Νέα Δημοκρατία είναι κόμμα του συντηρητικού και του φιλελεύθερου χώρου ή να το θέσω διαφορετικά, είναι μια παράταξη της Δεξιάς και του Κέντρου. Ως εκ τούτου δε λειτουργεί με δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, όπως λειτουργούν τα μαρξιστικά κόμματα.
Τι είναι ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός; Θεωρητικά είναι η πρακτική της «πλατιάς» εσωκομματικής συζήτησης πριν ληφθεί μια απόφαση, αλλά αφού ληφθεί η απόφαση όλοι πειθαρχούν σε αυτή χωρίς διαφωνίες και διαφοροποιήσεις στην υλοποίησή της. Στην πράξη βέβαια, έμεινε ο συγκεντρωτισμός και η δημοκρατία πήγε περίπατο.
Στη Νέα Δημοκρατία ο κάθε βουλευτής, το κάθε στέλεχος, πολύ δε περισσότερο ο κάθε πρώην αρχηγός ή πρωθυπουργός δύνανται να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους είτε είναι σύμφωνες με την επίσημη κομματική γραμμή είτε κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Μάλιστα, η δημοσιοποίηση της διαφωνίας βοηθά τους φίλους του κόμματος, αλλά και την κοινή γνώμη γενικότερα, να έχει μια σφαιρικότερη εικόνα του θέματος. Με αυτόν τον τρόπο οι πολίτες γίνονται πιο συνειδητοί υπό την έννοια πως κρίνουν, αφού έχουν μπροστά τους όλα τα δεδομένα και όλες τις απόψεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που μια επίσημη κομματική θέση άλλαξε ή βελτιώθηκε - όπως το βλέπει ο καθένας - μετά από έναν δημόσιο διάλογο, μετά από την κατάθεση μιας δημόσιας διαφωνίας.
Ερώτηση: αυτή η πολυφωνία δεν επηρεάζει την αποτελεσματικότητα της παράταξης; Απάντηση: ναι, την επηρεάζει, αλλά η εσωκομματική δημοκρατία και η δημόσια έκφραση της διαφορετικής άποψης είναι καταστατική θέση των σύγχρονων συντηρητικών - φιλελεύθερων κομμάτων. Η αποτελεσματικότητα είναι πολύ πιο ισχυρή αν μια πρόταση υιοθετηθεί από το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, αφού πρώτα ακουστούν όλες οι εντός των τειχών απόψεις.
Απόψεις που επιβάλλονται με την εσωκομματική πειθαρχία απλώς αιωρούνται και έχουν περιορισμένο κύρος, αν σε αυτές προηγουμένως υπήρξε ισχυρή εσωκομματική αντίδραση. Αν δηλαδή δεν έπεισαν όλους όσοι καλούνται να τις προωθήσουν στο κοινωνικό σώμα και σε αυτό που λέμε βάση της παράταξης.
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο τα μεγάλα, μαζικά και ιστορικά κόμματα συζητούν διεξοδικά και με δημόσιο λόγο όλες τις παρεμβάσεις για τα φλέγοντα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες. Δυστυχώς, στην πατρίδα μας η διαφωνία έχει προσημειωθεί με αρνητικό πρόσημο. Δεν την εκλαμβάνουμε ως αναπόσπαστο στοιχείο του διαλόγου και της πολιτικής πράξης, αλλά ως προοίμιο διασπάσεων, αποχωρήσεων και διαγραφών.
Τελικά, η νοσηρή λογική του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού έχει εισχωρήσει και σε ένα σημαντικό μέρος του Κέντρου και της Δεξιάς. Οι φιλελεύθεροι θέλουν να λειτουργούν όπως οι μαρξιστές. Αυτό είναι κάτι το παρά φύσιν.
Αυτές τις σκέψεις έκανα και τις καταγράφω, ευθύς ως πληροφορήθηκα τη δημόσια διαφωνία του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά με τις προτεινόμενες εργασιακές ρυθμίσεις για μια συγκεκριμένη κατηγορία μεταναστών που βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα. Μια διαφωνία που εκφράζει εύλογες ανησυχίες για ένα θέμα που απασχολεί αυτή τη στιγμή όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και θα επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.
Βρήκα όμως πειστική και την απάντηση που έδωσε ο Άδωνις Γεωργιάδης, κάτι που με βοήθησε να έχω μια πιο εποπτική εικόνα του προβλήματος. Με τον δημόσιο διάλογο και τη δημόσια κατάθεση μιας διαφωνίας οι πολίτες πάντα βγαίνουν πιο ενημερωμένοι, πιο σοφοί.
Ας το κρατήσουμε αυτό.
