Τα μεγαλύτερα βαρίδια απέναντι στις μεταρρυθμιστικές πολιτικές είναι τα παγιωμένα συμφέροντα. Συμφέροντα τα οποία αρνούνται να δουν πέρα από το δάκτυλο τους και να αντιληφθούν το γενικότερο καλό. Συμφέροντα τα οποία εκφράζονται κυρίως από τους συνδικαλιστές και τις συντεχνίες. Δηλαδή από ομάδες ανθρώπων, τους οποίους «ξεβολεύουν» οι μεταρρυθμίσεις.
Προ ημερών είχαμε αναφερθεί στις καταγγελίες και στο μποϊκοτάζ της «κατ’ οίκον» διανομής φαρμάκων υψηλού κόστους, που λαμβάνουν περίπου 120 χιλιάδες συμπολίτες μας, που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, από την πλευρά των συνδικαλιστών και των υπαλλήλων του ΕΟΠΥΥ.
Η μεταρρύθμιση της «κατ’ οίκον» διανομής φαρμάκων του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΠΥΥ, είναι πρωτοποριακή, όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά και για την Ευρώπη. Και ως τέτοια θα έπρεπε να την υποδεχθούμε. Διότι από την πρώτη κιόλας ημέρα 120 χιλιάδες ασθενείς οι οποίοι μέχρι πρότινος ελάμβαναν τα φάρμακα υψηλού κόστους (ΦΥΚ) από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, λαμβάνουν τα φάρμακα στο σπίτι τους, στο γραφείο τους ή ακόμα και στον χώρο των θεραπειών τους. Με ταχύτητα, με ασφάλεια, με άνεση, δίχως ταλαιπωρία και ανάγκη μετακίνησης. Δηλαδή οι ευπαθείς ομάδες ασθενών – συμπολιτών μας, παύουν να βασανίζονται, για να τους χορηγηθούν τα φάρμακα τους. Φάρμακα τα οποία τους είναι απαραίτητα, για να αντιμετωπίζουν τις χρόνιες παθήσεις τους.
Πέρα όμως από τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών που αναβαθμίζει το επίπεδο ζωής των ασθενών, υπάρχει και μια σημαντική εξοικονόμηση στο κόστος. Αφού με αυτόν τον τρόπο, αφενός μειώνονται οι ανθρωποώρες που δαπανώνται και αφετέρου υπάρχει κεντρικός έλεγχος των συνταγογραφήσεων, των φαρμάκων και των παραδόσεων. Με αποτέλεσμα οι πόροι αυτοί που εξοικονομούνται, να μεταφέρονται κάπου αλλού, καλύπτοντας μια διαφορετική ανάγκη.
Είχαν υπάρξει λοιπόν, συνδικαλιστικές καταγγελίες για δυσλειτουργίες, καταγγελίες για χιλιάδες ανεκτέλεστες ιατρικές συνταγές φαρμάκων ασθενών, καταγγελίες για μη εξυπηρέτηση των ασθενών, και για αναγκαστική επάνοδο στο παλαιό καθεστώς. Με δυο λόγια οι συνδικαλιστές κατήγγελλαν μπλοκάρισμα της «κατ’ οίκον» διανομής φαρμάκων. Δηλαδή στην ουσία, την αποτυχία της μεταρρύθμισης.
Ωστόσο, όπως αποδείχθηκε, τα προβλήματα των πρώτων ημερών οφείλονταν σε περίπου 7.600 ανέλεγκτες και ανεκτέλεστες συνταγές οι οποίες αποτελούσαν εκκρεμότητες του Φαρμακείου του ΕΟΠΥΥ στο Ρέντη.
Όπως είχε δηλώσει η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ, με βάση το χρόνο παραλαβής των συγκεκριμένων συνταγών, από 15 Μαΐου μέχρι 12 Ιουνίου, δεν είχε εκτελεστεί σχεδόν καμία από τις εν λόγω συνταγές. Οι υπάλληλοι στο Φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ στο Ρέντη είχαν «ξεχάσει» όχι μόνο να κάνουν τη δουλειά τους, αλλά και να ενημερώσουν ότι είχαν αφήσει ασθενείς που λαμβάνουν τα φάρμακά τους σε Σημεία Διανομής του ΕΟΠΥΥ χωρίς φαρμακευτική αγωγή για πάνω από δύο μήνες. Ως αποτέλεσμα η συντριπτική πλειοψηφία των συνταγών – περίπου 7.000 - είχα λήξει και οι ασθενείς αδυνατούσαν να λάβουν τα φαρμακευτικά σκευάσματα με βάση τις υφιστάμενες συνταγές τους. Το πρόβλημα ξεπεράστηκε με επιτυχία και η μεταρρύθμιση του ΕΟΠΥΥ προχωρά.
Βλέπουμε όμως ότι στη μάχη κατά της «κατ’ οίκον» διανομής φαρμάκων, μπήκε και η συντεχνία των φαρμακοποιών.
Θυμόμαστε όλοι από παλαιά, ήδη από την άνοιξη το 2014, τον πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής να δηλώνει στην τότε κυβέρνηση ότι «11.000 φαρμακεία θα γίνουν ο τάφος σας» για να προσθέτει εν συνεχεία ότι τα 11.000 αυτά φαρμακεία θα μετατραπούν σε «εκλογικά κέντρα». Αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα μετατραπούν σε εκλογικά κέντρα του ΣΥΡΙΖΑ. Καταλήγοντας μάλιστα στο «καληνύχτα σας, κύριοι υποστηρικτές ιδιωτικών συμφερόντων, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ». Και όλα αυτά για να κοντράρει τις μεταρρυθμίσεις που είχαν συμφωνηθεί στα Μνημόνια.
Ε, σήμερα, μετά τόσα χρόνια, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) παίρνει και πάλι τα όπλα του. Καταγγέλλοντας την διαδικασία διανομής ΦΥΚ «κατ’ οίκον», η οποία σύμφωνα με τους ίδιους είναι υπό κατάρρευση. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος έχει ήδη προσφύγει ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης.
Ο ΠΦΣ αναφέρει ότι σε εκτελέσεις συνταγών εμφανίζονται καθυστερήσεις 4–5 ημερών και ότι η παράδοση φαρμάκων στους ασθενείς φτάνει μετά την εκτέλεση των συνταγών ύστερα από 15–20 ημέρες. Αναφέρει ότι φάρμακα φτάνουν σε λανθασμένες διευθύνσεις ή, σύμφωνα με καταγγελίες, δηλώνονται σαν χώροι παράδοσης mini market, περίπτερα ή σε καφετέριες. Ή ακόμα και ότι για τη διανομή χρησιμοποιούνται απλά courier (ειδικά σε νησιά), χωρίς δηλαδή την πιστοποιημένη διασφάλιση των απαιτούμενων συνθηκών μεταφοράς αυτών των εξειδικευμένων φαρμάκων, που προβλέπει ο ΕΟΠΥΥ.
Φυσικά και τα φάρμακα παραδίδονται στα σημεία που ζητούν οι ίδιοι οι ασθενείς, με πιστοποιημένα από τον ΕΟΠΥΥ οχήματα και διαδικασίες, Στις κατοικίες τους, στα εξοχικά τους, στον χώρο εργασίας τους, ή ακόμα και στους χώρους και κάνουν τη θεραπεία τους. Τέλος, υπάρχουν και ασθενείς που ζητούν τα φάρμακα υψηλού κόστους να παραδοθούν σε σημεία διανομής ανά την Επικράτεια για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ασθενών, όπως π.χ. σε νησιά, εντός Κέντρων Υγείας κ.ά.). Οι περιπτώσεις που πιθανά αναφέρονται από τον ΠΦΣ, αφορούν ασθενείς οι οποίοι εκ παραδρομής δήλωσαν λανθασμένο ταχυδρομικό κώδικα της διεύθυνσής τους, ή λανθασμένο τηλεφωνικό αριθμό ή ακόμη και λανθασμένη διεύθυνση οι οποίες σε κάθε περίπτωση αποτελούν εξαίρεση του κανόνα και όχι τον κανόνα που προσπαθεί να μεταφέρει ο ΠΦΣ.
Παράλληλα, εκπρόσωποι του ΠΦΣ καλούν τους φαρμακοποιούς να μην εξυπηρετούν την ευπαθή ομάδα των ασθενών με χρόνια νοσήματα, και να μην τους παραδίδουν τα ΦΥΚ μέσω της «κατ’ οίκον» διανομής. Διότι όπως υποστηρίζουν, «δεν είναι ζήτημα διευκόλυνσης – είναι ζήτημα νομιμότητας, αξιοπρέπειας και θεσμικής τάξης». Ωστόσο, η διαδικασία της παραλαβής ΦΥΚ του ΕΟΠΠΥ μέσω των ιδιωτικών φαρμακείων έναντι αμοιβής 20 ευρώ πλέον ΦΠΑ, που έχει ψηφιστεί δεν έχει αρχίσει να εφαρμόζεται. Καθώς εκκρεμεί η σχετική υπουργική απόφαση.
Ισχύει όμως εδώ και χρόνια η διαδικασία της διάθεσης ΦΥΚ μέσω των ιδιωτικών φαρμακείων, όπου απαιτείται ουσιαστική εργασία από τους φαρμακοποιούς του ΕΟΠΠΥ οι οποίοι προβαίνουν σε προέλεγχο και έγκριση των συνταγών προς αποστολή προκειμένου τα ιδιωτικά φαρμακεία να είναι σε θέση να παραλάβουν και να παραδώσουν στους ασθενείς τα φαρμακευτικά παρασκευάσματα.
Ο ΕΟΠΠΥ σε ανακοίνωση του ανέφερε ότι μέσα στον πρώτο μήνα λειτουργίας της μεταρρύθμισης έχουν εκτελεστεί περισσότερες από 30 χιλιάδες συνταγές και ότι η απόκλιση όσον αφορά τους χρόνους παράδοσης βρίσκεται σήμερα στο 0,4%. Και ότι ο χρόνος παράδοσης ανέρχεται σε 6-10 ημέρες από την υποβολή του αιτήματος. Καθώς ακολουθούνται μια σειρά από πιστοποιημένες διαδικασίες που εγγυώνται την ασφαλή προετοιμασία και διανομή των ΦΥΚ. Δίχως οι ασθενείς να χρειάζεται να μετακινηθούν και να ταλαιπωρηθούν για να παραλάβουν τα φάρμακα τους.
Τουλάχιστον ο ίδιος χρόνος (ίσως και μεγαλύτερος) θα απαιτηθεί ακόμη και στην περίπτωση που οι ασθενείς θα μπορούν να λαμβάνουν τα σκευάσματά τους από τα ιδιωτικά φαρμακεία. Καθώς η διαδικασία που ακολουθείται για την διάθεση αυτών των συγκεκριμένων φαρμακευτικών σκευασμάτων, είναι αφενός προαπαιτούμενη, αφετέρου αναγκαία ώστε να διασφαλίζεται πάντα η Δημόσια Υγεία και το Δημόσιο Συμφέρον.
Άλλωστε όλη αυτή η διαδικασία, αφορά ιδιαίτερα φαρμακευτικά σκευάσματα και όχι ασπιρίνες ή παρόμοια φάρμακα, πολλώ δε μάλλον οποιοδήποτε άλλο καταναλωτικό αγαθό.
Ο ΕΟΠΠΥ ανέφερε στην ανακοίνωση του, ότι με βάση τα αποτελέσματα της μέχρι τώρα λειτουργίας του συστήματος, ουδόλως ευσταθούν τα περί κατάρρευσης της υπηρεσίας, τα οποία όχι μόνο παραπληροφορούν τους ασθενείς και τις οικογένειες τους, αλλά δυσφημούν τον οργανισμό και φυσικά τη συγκεκριμένη κορυφαία μεταρρύθμιση στον χώρο της υγείας.
Η μεταρρύθμιση της διανομής φαρμάκων για τις ευπαθείς ομάδες των συμπολιτών μας, προβλέπει ότι οι ασθενείς μπορούν να επιλέξουν να παραλάβουν τα φάρμακα τους, μέσω των φαρμακείων του ΕΟΠΠΥ, μέσω της διανομής «κατ’ οίκον» και μέσω των ιδιωτικών φαρμακείων.
Φαίνεται ότι σύμφωνα με την ανακοίνωση της Διοικήτριας του ΕΟΠΠΥ, οι φαρμακοποιοί επιχειρούν να ακυρώσουν την επιλογή της «αποστολής κατ’ οίκον», με βάση τα δικά τους οικονομικά κίνητρα. Ωστόσο, είναι απολύτως λογικό, η Πολιτεία να μην επιτρέψει την εργαλειοποίηση των ασθενών για την εξυπηρέτηση αυτών των στενών οικονομικών συμφερόντων.
Δεν γνωρίζουμε εάν στις επόμενες εκλογές τα 12 χιλιάδες φαρμακεία της χώρας μας, μετατραπούν σε προεκλογικά κέντρα του Σύριζα, της Κωνσταντοπούλου, του Βελόπουλου ή της Νέας Αριστεράς.
Είμαστε όμως σίγουροι ότι ακόμα και αν κερδηθεί η «μάχη των 20 ευρώ», ο κλάδος των φαρμακοποιών θα οδηγηθεί σε μια Πύρρειο νίκη, απέναντι στην κοινωνία. Αυτό αποδεικνύουν τα απλά μαθηματικά. Διότι ακόμα και εάν υποθέσουμε ότι η μεταρρύθμιση καταρρεύσει και τα έσοδα από το σύνολο των 170 χιλιάδων μηνιαίων συνταγών περάσουν αναγκαστικά στα φαρμακεία, τα επιπλέον έσοδα που θα φτάσουν στα μέλη του φαρμακευτικού συλλόγου θα είναι της τάξης 55 εκατ. ευρώ ετησίως, αντί των 16 εκ ευρώ περίπου, που είναι περίπου το ετήσιο κόστος του προγράμματος «κατ’ οίκον».
Κι αυτό, οι πολίτες το λαμβάνουν σοβαρότατα υπ’ όψιν τους. Η προσπάθεια υπερτριπλασιασμού του κόστους σε μια εποχή που το Δημόσιο προσπαθεί εξοικονομήσει πόρους από παντού, δεν καταπίνεται εύκολα.
