Τα «καλά χαρτιά» της αγοράς ακινήτων

Η πανδημία Covid 19 επιτάχυνε τις αλλαγές σε πολλούς τομείς της οικονομίας, αλλά και στην κτηματαγορά. Εν μέσω μεγάλης οικονομικής αβεβαιότητας και με δεδομένο ότι προτεραιότητα αποτελεί η ασφάλεια και η υγεία, η κτηματαγορά μετατοπίζει το βάρος από τον εμπορικό τομέα στην αγορά logistics και στις κατοικίες, ενώ παράλληλα ξεκινάει μια καινούργια αγορά στον τομέα των ακινήτων, η οποία συνδέεται με τη μεγάλη επένδυση της Microsoft και τη δημιουργία data center στην Ελλάδα.

Microsoft Data Center: Με την τεράστια επένδυση της Microsoft για τη δημιουργία data center στην Ελλάδα «ανοίγει» μια καινούργια αγορά στο real estate. Αν και δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα σε ποια περιοχή (ή περιοχές) θα εγκατασταθούν τα κέντρα δεδομένων της εταιρείας, σύμφωνα με τον δήμαρχο Λαυρεωτικής, Δημήτρη Λουκά, στο πλαίσιο του ψηφιακού συνεδρίου Smart cities-Digital citizens 2020, ανέφερε ότι έχει επιλεγεί το Λαύριο για την εγκατάσταση των κέντρων δεδομένων της Microsoft. Τα κέντρα δεδομένων και οι εγκαταστάσεις όπου αποθηκεύονται και διαχειρίζονται αυτά, αφορούν το σημείο όπου συναντώνται τα ακίνητα και η τεχνολογία. Τα data centers έχουν την «όψη» βιομηχανικών ή γραφειακών κτιρίων, όπου εσωτερικά βρίσκονται εγκατεστημένοι υπολογιστές-διακομιστές (server) που αποθηκεύουν δεδομένα.

Δεδομένου ότι οι υπολογιστές-διακομιστές λειτουργούν 24 ώρες την ημέρα και εκπέμπουν θερμότητα, το κόστος εξοπλισμού ψύξης των μηχανημάτων είναι αρκετά υψηλό. Λόγω του ότι το κόστος ενέργειας είναι πολύ υψηλό, τα τα data centers επικεντρώνονται και σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Το ρίσκο καταστροφής από τυχόν σεισμούς, τυφώνες ή πλημμύρες στις περιοχές λαμβάνεται σοβαρά υπόψη. Τα ακίνητα στα οποία στεγάζονται είναι συνήθως μεγάλες εκτάσεις, βιομηχανικά-αποθηκευτικά ή γραφειακά κτίρια, όχι απαραίτητα μέσα στον αστικό ιστό, αλλά με εύκολη πρόσβαση σε αυτόν (και μέσω ΜΜΜ). Στην κτηματαγορά, η δημιουργία data centers επηρεάζει την ήδη υπάρχουσα αγορά βιομηχανικών ακινήτων-κτιρίων, αλλά επιπλέον «ανοίγει» την αγορά και σε άλλους τομείς (εμπορικά, γραφεία, κατοικίες) γύρω από τα κέντρα δεδομένων. Με αυτή την επένδυση περιμένουμε να ενισχυθούν αρκετά οι περιοχές όπου θα χωροθετηθούν τα data centers της Microsoft.

Logistics: Ο κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας βγήκε νικητής εν μέσω πανδημίας, καθώς μεγάλες εταιρείες έχουν προβεί σε αγορές εκτάσεων, αλλά και αποθηκευτικών ακινήτων. Το ηλεκτρονικό εμπόριο ενδέχεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο αυτό τον χειμώνα και ενώ βρισκόμαστε στο δεύτερο κύμα της πανδημίας, συνεπώς η αγορά logistics δείχνει ότι έχει ακόμα μέλλον. Η πανδημία έχει επιταχύνει ακόμα περισσότερο τις αποφάσεις για συναλλαγές των ακινήτων καθώς και τεχνικά θέματα, όπως την ψηφιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας, τη διασύνδεση των clusters και των ενοποιημένων φορτίων προς όφελος του τελικού παραλήπτη. Εμπορευματικά κέντρα όπως το Θριάσιο Πεδίο θα αποτελέσουν το παράδειγμα για τη δημιουργία νέων κέντρων. Ηδη η ζήτηση για βιομηχανικά οικόπεδα-κτίρια είναι ιδιαίτερα αυξημένη και προβλέπεται σταθερή άνοδος για το επόμενο διάστημα. Ο κομβικός ρόλος που κατέχει το λιμάνι του Πειραιά, ως η κυριότερη πύλη εισόδου των εμπορευμάτων που προέρχονται από τις ασιατικές αγορές και κατευθύνονται στην Ευρώπη, ενισχύει ακόμα περισσότερο το πλεονέκτημα της ελληνικής κτηματαγοράς.

Κατοικίες: Η αγορά κατοικιών παγκοσμίως μετατοπίζεται από το κέντρο της πόλης και τα παλιά κτίρια στα προάστια. Παρόλο το πλήγμα της οικονομίας, όλα δείχνουν πως οι ιδιοκτήτες αλλά και οι επενδυτές θεωρούν την ποιοτική κατοικία ως το «καταφύγιο», στο οποίο πρέπει να στραφούν σε ταραχώδεις καιρούς και γι' αυτό οι τιμές είναι σταθερές. Η Ελλάδα, λόγω της καλής ποιότητας ζωής που προσφέρει, μπορεί να στηρίξει και να προωθήσει την αγορά πολυτελών κατοικιών σε ξένους επενδυτές, τόσο μέσω της «Χρυσής Βίζας» όσο και μέσω των «οικογενειακών γραφείων». Στην παρούσα στιγμή, το έργο στο Ελληνικό, ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευαστικά έργα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναβαθμίζει ακόμα περισσότερο την αγορά κατοικίας στην Ελλάδα και μπορεί να ανταγωνιστεί τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές κτηματαγορές.
Εξοχικές κατοικίες: Στο ίδιο επίπεδο κινούνται και οι εξοχικές κατοικίες. Ο τουρισμός έχει δεχτεί μεγάλο πλήγμα, παρ' όλα αυτά δεν πρόκειται να σταματήσει. Τα ξενοδοχεία και η εστίαση βιώνουν την πιο δύσκολη περίοδο και η τάση πλέον διεθνώς είναι η ζήτηση για την αγορά εξοχικής κατοικίας ή την εποχική μίσθωση πλήρως εξοπλισμένης εξοχικής κατοικίας. Το απόθεμα των εξοχικών κατοικιών της ελληνικής κτηματαγοράς είναι υψηλής ποιότητας και μπορεί να αποδώσει μεγάλες υπεραξίες.

Αγροτική παραγωγή: Αόρατη μέχρι πρότινος, η αγροτική γη είναι ένα από τα «καλά κρυμμένα» χαρτιά της ελληνικής κτηματαγοράς. Πλούσια σε φυσικούς πόρους η ελληνική γη, δεν έχει αξιοποιηθεί στο μέγιστο ώστε να αποδώσει τα βέλτιστα οφέλη. Ενδεχομένως η παρούσα συγκυρία εν μέσω πανδημίας, με την επιτάχυνση της τεχνολογίας και την προηγμένη τεχνογνωσία, να είναι η κατάλληλη στιγμή ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ανάπτυξης και αξιοποίησης.

Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, δεν τίθεται θέμα παύσης της ελληνικής κτηματαγοράς. Η μετατόπιση του κέντρου βάρους σε διαφορετικούς μέχρι πρότινος τομείς ακινήτων αποτελεί μια μεγάλη αλλαγή, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και μια ευκαιρία για την ανάδειξη και προώθηση άλλων κατηγοριών ακίνητης περιουσίας οι οποίες μέχρι πρότινος δεν βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος.