Της Ξανθής Γούναρη
Το νέο μοίρασμα της «πίτας» στον κλάδο του λιανεμπορίου, που αναμένεται να επιταχυνθεί τους επόμενους μήνες κυρίως λόγω του ξεκαθαρίσματος των «κόκκινων» δανείων, η αμήχανη εκκίνηση του 2016 σε o,τι αφορά τους τζίρους και η αμείωτη πίεση για ολοένα και μεγαλύτερες προσφορές έχουν βάλει φωτιά στη βιομηχανία, τους εισαγωγείς και τους χονδρέμπορους, δημιουργώντας νέες εντάσεις στη σχέση τους με τις εταιρείες super market.
Παρ' ότι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα λιανεμπόριο και προμηθευτές είχαν θάψει τα… τσεκούρια του πολέμου, η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος από το περασμένο καλοκαίρι επανέφερε στο προσκήνιο τις αντιδικίες, καθώς οι βιομηχανίες, έχοντας υποστεί άμεσα τις συνέπειες από τα capital controls, ξεκίνησαν η μία μετά την άλλη να «κόβουν» όσους πελάτες δεν ήταν συνεπείς στις πληρωμές τους.
Η υιοθέτηση αυστηρής πολιτικής πιστώσεων από την πλευρά της βιομηχανίας, τουλάχιστον από ένα μεγάλο κομμάτι της, δεν φαίνεται όμως να θεραπεύει το πρόβλημα, ούτε βραχυπρόθεσμα, ούτε μακροπρόθεσμα. Ήδη το έλλειμμα σε πωλήσεις και όγκους εξαιτίας της διακοπής της τροφοδοσίας ορισμένων αλυσίδων έχει δημιουργήσει αρκετό άγχος στους εκπροσώπους της βιομηχανίας, ενώ η επικείμενη δημιουργία μεγαλύτερων και λιγότερων σχημάτων στον χώρο του λιανεμπορίου αυξάνει την πίεση και για την επόμενη μέρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη τα άδεια, ή τα μισοάδεια, ράφια κάποιων αλυσίδων έχουν επηρεάσει σημαντικά την κατανομή των μεριδίων στο λιανεμπόριο τους τελευταίους μήνες, αφού οι καταναλωτές αλλάζουν τις συνήθειές τους, επιλέγοντας να ψωνίσουν από αλλού.
Την ίδια ώρα, αρκετοί παραγωγοί - προμηθευτές, ξένοι και Έλληνες, επιλέγουν την τακτική του «μπες - βγες» στα ράφια και στα ψυγεία, ανάλογα με το πότε, πως και πόσα πληρώνονται από τις αλυσίδες, ενώ δεν είναι λίγοι και εκείνοι που λειτουργούν με πλαφόν.
Πτώση πωλήσεων το 2015
Τις δυσκολίες στις σχέσεις λιανεμπορίου - προμηθευτών επιδείνωσε και η κακή πορεία των πωλήσεων που κατέγραψε συνολικά ο κλάδος των αλυσίδων super market το 2015. Αν και η προηγούμενη χρονιά ξεκίνησε καλά για τον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, οι ανατροπές του δεύτερου εξαμήνου (capital controls, αύξηση του ΦΠΑ κλπ) οδήγησαν τελικά τον συνολικό τζίρο σε υποχώρηση πάνω από 2%.
Βέβαια δεν ήταν για όλες τις αλυσίδες το ίδιο κακό το 2015, καθώς ορισμένοι από τους ισχυρούς παίχτες «είδαν» τις πωλήσεις και τα μερίδιά τους να κινούνται ανοδικά.
Η μάχη των 10 δισ.
Τη μεγαλύτερη δοκιμασία πάντως στις σχέσεις λιανεμπορίου - προμηθευτών θα φέρει το 2016, καθώς η επικείμενη ολοκλήρωση της εξαγοράς της αλυσίδας Βερόπουλος από την Μετρό του Ομίλου Παντελιάδη αλλάζει τα σχέδια και των υπόλοιπων μεγάλων παικτών του κλάδου (Μαρινόπουλος, Σκλαβενίτης, ΑΒ Βασιλόπουλος, Lidl, Μασούτης, ΕΛΟΜΑΣ), οι οποίοι αναζητούν τρόπους να ενισχύσουν τα μερίδιά τους στην πίτα των 10 δισ. ευρώ του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, κάτι που σημαίνει πως θα ισχυροποιηθεί και το διαπραγματευτικό τους πλεονέκτημα έναντι της βιομηχανίας.
--- ΜΑΣΟΥΤΗΣ. Ήδη η διοίκηση της αλυσίδας, με δίκτυο 260 καταστημάτων, που απλώνεται από τον Έβρο μέχρι την Εύβοια και το Βόρειο Αιγαίο, δηλώνει ότι βρίσκεται σε αναζήτηση μίας καλής ευκαιρίας για την εξαγορά μίας μεσαίας αλυσίδας με τζίρο της τάξης των 50 εκατ. ευρώ που θα «βάλει» την αλυσίδα στην αγορά της Αθήνας.
--- ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΣ. Την ίδια ώρα η αλυσίδα του ομίλου Delhaize σχεδιάζει επιπλέον επενδύσεις 100 εκατ. ευρώ για το 2016, μεγάλο μέρος εκ των οποίων θα διατεθεί και για την ανακαίνιση των υφιστάμενων καταστημάτων της αλλά και το άνοιγμα 30 νέων.
--- ΕΛΟΜΑΣ. Επίσης, ο Ελληνικός Όμιλος Αλυσίδων Σούπερ Μάρκετ κινείται δυναμικά, εμφανίζοντας αύξηση πωλήσεων. Ας σημειωθεί ότι ο τζίρος του ΕΛΟΜΑΣ μαζί με εκείνον του ΑΣΤΕΡΑ, με τον οποίο έχει συμμαχήσει σε επίπεδο κεντρικών συμφωνιών με τις προμηθεύτριες εταιρείες, ξεπερνά το 1,7 δισ. ευρώ.
--- ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ. Αν και το deal μεταξύ Σκλαβενίτη και Βερόπουλου τελικά δεν καρποφόρησε, η αλυσίδα της οικογένειας Σκλαβενίτη πρωταγωνίστησε στις εξαγορές την περίοδο 2010-2015 και συνεχίζει την επεκτατική της πολιτική. Σύμφωνα με πληροφορίες, μετά το άνοιγμα του πρώτου καταστήματος της στο εμπορικό κέντρο Mare West της Βιοχάλκο στην Κόρινθο, σχεδιάζει και άλλα καταστήματα εκτός Αττικής, ενώ επιδιώκει να ενισχύσει την αλυσίδα MAKRO. Σε πρώτη φάση αλλάζει την επωνυμία της εξαγορασθείσας αλυσίδας χονδρικής. Ήδη οι πελάτες των MAKRO άρχισαν να λαμβάνουν στο κινητό τους ένα λιτό sms, απ' όπου ενημερώνονταν ότι το όνομα της εταιρείας θα είναι πλέον The MART.
