Σε αυξημένη επιφυλακή βρίσκεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μπροστά στο ενδεχόμενο αυξημένης γεωπολιτικής κρίσης στον Περσικό Κόλπο. Οι απειλές για αποκλεισμό των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν έχουν σημάνει συναγερμό στις διεθνείς αγορές, με άμεσες επιπτώσεις στις τιμές πετρελαίου, φυσικού αερίου και βασικών εμπορευμάτων.
Τα στενά, απ’ όπου διέρχεται σχεδόν το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου, θεωρούνται κομβικό σημείο της παγκόσμιας ενεργειακής τροφοδοσίας και ένα πιθανό κλείσιμό τους θα προκαλούσε τεράστια οικονομική αναστάτωση.
Τα σενάρια που έχουν καταρτίσει αναλυτές από τη Deutsche Bank και τη JP Morgan ανεβάζουν την τιμή του πετρελαίου ακόμα και στα 120 ή 130 δολάρια ανά βαρέλι. Παρότι αυτή τη στιγμή δεν έχει ληφθεί καμία επίσημη απόφαση για παρεμβάσεις, η κυβέρνηση βρίσκεται ήδη σε φάση προετοιμασίας. Παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τις διακυμάνσεις στις τιμές του Brent και του φυσικού αερίου, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις εγχώριες συνέπειες.
Επέκταση μέτρων στήριξης και σενάρια επιδοτήσεων
Στο τραπέζι βρίσκεται το ενδεχόμενο παράτασης του υφιστάμενου πλαφόν στα καύσιμα – ένα μέτρο που κανονικά λήγει στις 30 Ιουνίου. Παράλληλα, εξετάζεται το ενδεχόμενο να επανέλθει μια μορφή επιδότησης τύπου «Fuel Pass», όπως αυτή που εφαρμόστηκε το 2022 όταν η τιμή της βενζίνης είχε ξεπεράσει τα 2 ευρώ ανά λίτρο. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, το όριο για να ενεργοποιηθεί ξανά ένα τέτοιο μέτρο ορίζεται άτυπα στα 2 ευρώ το λίτρο.
Ταυτόχρονα, αυξημένη προσοχή δίνεται και στις τιμές του φυσικού αερίου, οι οποίες έχουν ανέβει από τα 39 ευρώ στα 41 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σύμφωνα με τις τελευταίες τιμές στο χρηματιστήριο ενέργειας. Σε περίπτωση που παρατηρηθεί μεγαλύτερη άνοδος, το οικονομικό επιτελείο είναι έτοιμο να επαναφέρει την επιδότηση ηλεκτρικού ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ώστε να περιοριστούν οι ανατιμήσεις στους λογαριασμούς.
Ανησυχία για τον τουρισμό – Στο επίκεντρο οι Ισραηλινοί επισκέπτες
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και η πιθανή επίδραση των εξελίξεων στον τουρισμό, ειδικά όσον αφορά τη ροή επισκεπτών από το Ισραήλ. Περίπου 1 εκατομμύριο τουρίστες από τη συγκεκριμένη χώρα αναμένονται φέτος στην Ελλάδα, και μια σύρραξη στη Μέση Ανατολή ενδέχεται να οδηγήσει σε ακυρώσεις κρατήσεων και ταξιδιών. Περιοχές όπως η Σαντορίνη, η Κρήτη και η Ρόδος –δημοφιλείς προορισμοί των Ισραηλινών – θα μπορούσαν να υποστούν σοβαρό οικονομικό πλήγμα.
Για αυτόν τον λόγο εξετάζεται και η πιθανότητα εφαρμογής ενός στοχευμένου μοντέλου στήριξης τύπου «Σαντορίνης», που θα περιλαμβάνει επιδότηση εργαζομένων σε τουριστικά καταλύματα και εστιατόρια σε περιοχές που θα επηρεαστούν έντονα.
Αν και όλα τα μέτρα βρίσκονται ακόμα στο επίπεδο της προετοιμασίας και όχι της άμεσης εφαρμογής, η κυβέρνηση έχει πλέον ξεκάθαρα περάσει στη φάση σχεδιασμού ενός εναλλακτικού πλάνου δράσης, προκειμένου να προφυλάξει οικονομικά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από τις αλυσιδωτές συνέπειες μιας νέας παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης.
