Του Απόστολου Σκουμπούρη - αποστολή σε Ξάνθη και Κομοτηνή
Μπορεί μια χώρα που λάτρεψε το δημόσιο και τη «θεσούλα», μια χώρα που έχει την... αντιπροσωπεία παραγωγής συνταξιούχων και δημοσίων υπαλλήλων, βλέποντας τις πολυεθνικές να φεύγουν, να έχει μια βιομηχανία στον πιο απαιτητικό κλάδο που «χτυπά» διαγωνισμούς παγκοσμίως με επιτυχία 70%;
Μπορεί η χώρα όπου η... ήσσονος προσπάθεια στον εργασιακό χώρο έγινε «θρησκεία» και το πολιτικό βύσμα κυρίαρχη «εξειδίκευση» και δίπλωμα καταξίωσης στη μεταπολίτευση, να έχει μία παραγωγική μονάδα που συνδυάζει υψηλή βιομηχανική γνώση, χειρωνακτική αλλά και ρομποτικά υποβοηθούμενη εργασία και υψηλές απαιτήσεις και standards υγιεινής και ασφάλειας;
Ευτυχώς, η απάντηση είναι, ναι, μπορεί. Ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα με το ολοκαύτωμα αποβιομηχάνισης, υπάρχουν επιχειρήσεις και μονάδες που τιμούν το brand Made in Greece στα παγκόσμια επιχειρηματικά «γκαλά».
Σε περίοπτη – αν όχι στην κορυφαία - θέση αυτής της κατηγορίας, είναι η εταιρεία Συστήματα Sunlight, με έδρα την Ξάνθη, μια εταιρεία που ίδρυσε πριν πολλά χρόνια ο... γκουρού της μπαταρίας στην Ελλάδα, Πάνος Γερμανός, 100% θυγατρική σήμερα του Ομίλου Olympia.
Η μονάδα ξεκίνησε με 28 άτομα προσωπικό και πλέον έχει φτάσει στα 650 σε Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ συνολικά στον όμιλο Sunlight (μαζί με Sunlight Recycling) και το διοικητικό προσωπικό στην Αθήνα, απασχολούνται στον όμιλο πάνω από 800 άτομα.
Έχει παρουσία σε όλες τις ηπείρους και σε περισσότερες από 100 χώρες, εξάγοντας άνω του 90% της παραγωγής της!
Και η παρουσία της συγκεκριμένης εταιρείας έγκειται σε προϊόντα στον ιδιαίτερα απαιτητικό και δύσκολο κλάδο της διαχείρισης μολύβδου, κατασκευάζοντας μπαταρίες με σημαντικότερες μεταξύ άλλων εφαρμογές στα logistics (περονοφόρα - κλαρκ), τις τηλεπικοινωνίες, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα συστήματα σήμανσης, τις τορπίλες και υποβρύχια.
Η Συστήματα Sunlight έχει πλέον δύο βιομηχανικές μονάδες στη Βόρεια Ελλάδα, μία της παρασκευής μπαταριών στην Ξάνθη και αυτήν της ανακύκλωσης μπαταριών στην Κομοτηνή.
Πρόκειται για μονάδες πρότυπα, καθώς η Συστήματα Sunlight είναι μέσα στην «τριάδα» στην Ευρώπη και στις πιο αξιόλογες παγκοσμίως, ενώ η Sunlight Recycling είναι η πιο σύγχρονη και εξελιγμένη μονάδα ανακύκλωσης στην Ευρώπη.
Η πρώτη δυσπιστία και η δικαίωση
«Πηγαίναμε σε διεθνείς εκθέσεις και μας αντιμετώπιζαν με... και δυσπιστία, δεν το πίστευαν ότι μπορεί μια ελληνική εταιρεία να φτιάχνει μπαταρίες για υποβρύχια, κλαρκ, κ.α. και να ανταγωνίζεται επί ίσοις όροις εταιρίες-μεγαθήρια στην Ευρώπη. Δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι μπορεί στην Ελλάδα να υπάρχει τέτοια εταιρεία, που να είναι ανταγωνιστική σ'' έναν τόσο απαιτητικό τομέα. Αυτό βεβαίως ήταν και λίγο καλό αρχικά, γιατί ο ανταγωνισμός διεθνώς μας υποτίμησε».
Τα λόγια ανήκουν στον διευθυντή παραγωγής του εργοστασίου της Συστήματα Sunlight στην Ξάνθη κ. Στέφανου Κανίδη, που ξενάγησε το Liberal σ'' όλες τις εγκαταστάσεις της βιομηχανίας.
Τα υποβρύχια έφεραν την υψηλή τεχνολογία, τα κλαρκ όμως τους τζίρους!
Όπως λέει ο κ. Κανίδης, οι δουλειές για υποβρύχια μπορεί να δίνουν κύρος και προστιθέμενη αξία, ανεβάζουν δηλαδή το διεθνές εκτόπισμα του ομίλου, όμως είναι πολύ μικρής σημασίας στον τζίρο της εταιρίας. Από την άλλη αν είσαι παραγωγός μπαταρίας και έχεις την πιστοποίηση και την τεχνογνωσία να φτιάχνεις μπαταρίες για υποβρύχια σημαίνει ότι μπορείς να κατασκευάσεις οποιαδήποτε μπαταρία στον κόσμο
Το 80% των πωλήσεών της αφορά βιομηχανικές μπαταρίες (έλξης για περονοφόρα οχήματα, κλαρκ, υβριδικές μπαταρίες και συσσωρευτές για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας). Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ακόμα και σε δύσκολες Ευρωπαϊκές αγορές η Sunlight έχει σημαντικά μερίδια στη βιομηχανική μπαταρία.
Ενέργεια από τα προϊόντα της παίρνουν το αεροδρόμιο του Ντουμπάι, η πίστα της Φόρμουλα 1 στο Αμπου Νταμπι, ορυχεία στη Χιλή, το σιδηροδρομικό δίκτυο στη Ρωσία, ακόμη και το Μουσείο της Ακρόπολης. Μπαταρίες της Sunlight «φορούν» υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού χωρών όπως Γερμανία, Ιταλίας, Πορτογαλίας, Ολλανδίας, Πολωνία, Ουκρανία, Αίγυπτος, Πακιστάν, Νότια Αφρική, Κορέα, Περού, Εκουαδόρ, Χιλή κ.α. Ο κ. Κανίδης, μας θύμισε τα εγκαίνια του εργοστασίου της Sunlight που έγιναν το Νοέμβριο του 2000. Τότε ξεκίνησαν και οι πρώτες εφαρμογές μπαταριών σε υποβρύχια! Σήμερα η εταιρία έχει μπαταρίες της σε κάθε θάλασσα του πλανήτη.
Σύμφωνα με τον κ. Κανίδη, η Sunlight έχει δυνατό εμπορικό τμήμα σε όλο τον κόσμο, που δίνει το παρόν σε όλα τα μεγάλα ραντεβού και τις εκθέσεις σ'' όλες τις ηπείρους. Ευρώπη, Ασία, Αμερική και Νότιος Αμερική είναι οι κύριες αγορές για την εταιρεία.
Το ξεκίνημα, το πρώτο... φιτίλι και η διεθνής καταξίωση
Το πρώτο... φιτίλι μπήκε το 1991 όταν ο Πάνος Γερμανός εξαγόρασε έναντι 300 εκατ. δραχμών τα πάγια του συγκροτήματος της Sunlight στο Νέο Όλβιο της Ξάνθης. Η εταιρεία μετά την κατάρρευση του συγκροτήματος Σκαλιστήρη στις αρχές της δεκαετίας του 1980 είχε περάσει στον έλεγχο του Οργανισμού Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων.
Ο Π. Γερμανός έχοντας ιδιαίτερη τριβή και κουλτούρα στο χώρο της μπαταρίας λόγω του ότι είχε την αντιπροσωπεία της Toshiba, ξεκίνησε με 28 εργαζομένους λίγο μετά. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία, δύσκολη ιστορία, όπως κάθε ιστορία και εργασία που έχει να κάνει με τη βιομηχανία, τις... μουτζούρες, τις υψηλές θερμοκρασίες και το μόλυβδο. Για πολλά χρόνια, κέρδη δεν έβγαιναν, καθώς όλα «ρίχνονταν» ξανά στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό της βιομηχανικής μονάδας.
Την τελευταία τριετία, η Συστήματα Sunlight είναι μια κερδοφόρος βιομηχανία, απολύτως ανταγωνιστική διεθνώς.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 2012 το περιοδικό Spiegel, στο portal του, αφιέρωσε ειδικό άρθρο στη Sunlight χαρακτηρίζοντάς την ως «σταρ εξαγωγών» και τονίζοντας ότι «η ιδέα ότι μια ελληνική εταιρεία που κατασκευάζει μπαταρίες κατακτά την γερμανική αγορά φαίνεται τόσο παράξενη όσο αν ένας Γερμανός παραγωγός ελαιόλαδου πανηγύριζε τις μεγάλες του επιτυχίες στην Ελλάδα. Ωστόσο, υπάρχει όντως μια τέτοια εταιρεία: Η Συστήματα Sunlight ΑΒΕΕ».
Sunlight Recycling – Η πιο σύγχρονη μονάδα ανακύκλωσης στην Ευρώπη
Τον Οκτώβριο του 2014 έβαλε μπροστά το εργοστάσιο ανακύκλωσης μπαταριών στην Κομοτηνή, το Sunlight Recycling, η πιο σύγχρονη -τεχνολογικά και περιβαλλοντικά- μονάδα ανακύκλωσης μπαταριών μολύβδου στην Ευρώπη, ολοκληρώνοντας μια επένδυση 31 εκατ. ευρώ.
Η νέα εργοστασιακή μονάδα βρίσκεται σε έκταση 42 στρεμμάτων, στην περιοχή της Κομοτηνής (ΒΙΠΕ Κομοτηνής, Νομού Ροδόπης) και ήταν μια... φυσική εξέλιξη για τη Sunlight στη δέσμευσή της για έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία.
Το Liberal ξεναγήθηκε σε όλους τους χώρους του εργοστασίου από το διευθυντή κ. Χρήστο Δημητριάδη. Στον τεχνολογικό «εγκέφαλο», όπου μέσω υπολογιστών παρακολουθούνται τα πάντα σε on line βάση όλο το 24ωρο, στο «σπαστήριο», δηλαδή στο μηχάνημα που «αλέθονται» οι πάσης φύσεως μπαταρίες και ξεδιαλύνονται τα υλικά, στο χυτήριο, αλλά και στο... ιατρείο, εκεί που με σύγχρονες μεθόδους μετρώνται οι προσμίξεις, οι βαθμοί τοξικότητας τόσο στο περιβάλλον όσο και στα υλικά που παράγονται...
Ένα εργοστάσιο πιστοποιημένο από τους πιο εξειδικευμένους παγκόσμιους φορείς, ενώ όπως αποκάλυψε ο κ. Δημητριάδης, “τον περασμένο Σεπτέμβριο επιθεωρηθήκαμε για την περιβαλλοντική ποιότητα».
Η μονάδα αυτή τη στιγμή απασχολεί 58 άτομα, ενώ με το νέο έτος οι εργαζόμενοι θα γίνουν 70. Το χυτήριο δουλεύει 24 ώρες, 7 ημέρες την εβδομάδα και κάθε χρόνο υπάρχει σημαντική βελτίωσης στους παραγωγικούς δείκτες.
Όπως τονίζει ο ίδιος, το 2016, πρώτο έτος πλήρους λειτουργίας, το εργοστάσιο παρήγαγε 16.500 τόνους μολύβδου, το 2017 στο σύνολο θα έχει 20.000 τόνους και το 2018 υπολογίζεται να υπερβεί τους 24.000 τόνους.
Mέσω της ανακύκλωσης ο όμιλος Sunlight καλύπτει μόνο το 50% των αναγκών του σε πρώτες ύλες, ενώ για το 2017 αναμένεται το ποσοστό αυτό να αυξηθεί στο 55%.
Πριν γίνει το εργοστάσιο, η Sunlight αγόραζε μόλυβδο από το εξωτερικό. Ο μόλυβδος είναι ένα χρηματιστηριακό προϊόν, με διακυμάνσεις στην τιμή του. Μέσω αυτής της επένδυσης, η Sunlight σταμάτησε εκροή συναλλάγματος περίπου 40 εκατ. ευρώ ετησίως (με τρέχουσες τιμές μολύβδου) για την προμήθεια της πρώτης ύλης κατασκευής των μπαταριών.
Σύμφωνα με τον κ. Δημητριάδη, το σοβαρότερο πρόβλημα στην Ελλάδα σ'' αυτό το χώρο είναι ότι υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της συγκεκριμένης αγοράς που δεν καταγράφεται επισήμως.
Η «μαύρη» οικονομία στον τομέα της ανακύκλωσης μπαταριών μολύβδου οξέως, συνιστά ένα σοβαρό πρόβλημα και υπάρχει ανάγκη να ενισχυθούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί αλλά και να αυστηροποιηθούν οι ποινές για τους παρανομούντες.
Πολλές πρόχειρες μονάδες λειτουργούν χωρίς πιστοποιήσεις, με ότι συνεπάγεται αυτό για το περιβάλλον και την υγεία των εργαζομένων. Κανονικά, όπως τονίζει, «στο σύστημα θα έπρεπε να μπαίνουν χιλιάδες τόνοι ! Όμως, ούτε οι μισοί μισό δεν έρχονται στο σύστημα. «Είμαστε η χώρα με το χαμηλότερο δείκτη ανακύκλωσης στη μπαταρία», επισημαίνει.
Η Sunlight λειτουργεί με τέτοιες προδιαγραφές που δε φεύγει τίποτα στο περιβάλλον, δεν υπάρχουν απόβλητα, τονίζει ο κ. Δημητριάδης, καθώς οτιδήποτε παράγεται, αξιοποιείται είτε από τον όμιλο, είτε δίνεται σε τρίτους. Η εταιρεία εφαρμόζει στην πράξη επιχειρηματικό μοντέλο κυκλικής οικονομίας, καθώς θεωρεί ότι αποτελεί μονόδρομο στην αειφόρο επιχειρηματική ανάπτυξη.
Αν ενισχυθεί η ανακύκλωση μπαταριών μολύβδου οξέως και η χώρα μας φτάσει στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου τότε μπορεί να δημιουργηθεί μια αγορά με εκτιμώμενο τζίρο της τάξης των 70 έως και 100 εκατ. ευρώ, με υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία της χώρας.
