Η συζήτηση για την αύξηση της προσφοράς στέγης προκειμένου να αντιμετωπιστεί το… τσουνάμι των ανατιμήσεων δεν γίνεται μόνο στην Ελλάδα. Στη Γαλλία μελετούν φορολογικά κίνητρα για την κατασκευή νέων κατοικιών. Αντί για το δικό μας «ανακαινίζω – νοικιάζω» σπρώχνουν το «χτίζω – κερδίζω».
Στην Πορτογαλία πάλι, προωθείται πρόγραμμα ανέγερσης κατοικιών ακόμη και σε αγροτικές εκτάσεις. Πρόγραμμα αύξησης της προσφοράς κατοικίας «τρέχει» και η Ιρλανδία.
Τι συνδέει τις τρεις χώρες; Οι εκρηκτικές ανατιμήσεις των ακινήτων οι οποίες κυμαίνονται από 50 έως 100%. Εδώ στην Ελλάδα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα +70% στις τιμές των ακινήτων από τα χαμηλά του 2017 και προφανώς συζητούμε και εδώ μέτρα αύξησης της προσφοράς. Το ποια θα είναι αυτά, είναι το ένα βασικό ερώτημα. Και το «που» όμως έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία.
Η κυβέρνηση αναζητά δημόσια κτήρια για να προωθήσει το μέτρο της κοινωνικής αντιπαροχής. Μέτρο που θα τονώσει την προσφορά αλλά θα χρειαστεί χρόνο για να υλοποιηθεί. Επίσης, τα περισσότερα οικόπεδα που μπαίνουν στον κατάλογο για αξιοποίηση, βρίσκονται στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Με μια διαφορά: είναι λίγα για να καλύψουν τη ζήτηση που υπάρχει. Η μεγάλη δεξαμενή των κενών ακινήτων - αντίστοιχη συζήτηση γίνεται και στην Πορτογαλία - έχει πολλές εγγραφές εκτός λεκανοπεδίου και λίγες εντός.
Αλλά και αυτές που υπάρχουν στα όρια της πρωτεύουσας, είναι αμφίβολο αν και πώς μπορούν να αξιοποιηθούν. Το μπλεγμένο ιδιοκτησιακό καθεστώς, τα χρέη, η παλαιότητα, η διάθεση των ιδιοκτητών αυτών των ακινήτων να πουλήσουν αντί να νοικιάσουν κλπ, δημιουργούν ένα μεγάλο ερώτημα: τελικώς πόσα ακίνητα μπορούν να εξασφαλιστούν τώρα που η ζήτηση είναι μεγάλη;
H επίλυση του στεγαστικού γίνεται δυσκολότερη στην Ελλάδα εξαιτίας άλλων δομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα. Η υπερσυγκέντρωση πληθυσμού και θέσεων εργασίας στο λεκανοπέδιο είναι ο βασικός λόγος ύπαρξης του στεγαστικού. Κάτι που σημαίνει ότι η συζήτηση για την επίλυσή του δεν μπορεί να περιορίζεται στα «στενά όρια» της αύξησης της προσφοράς ακινήτων.
Τη χώρα θα πρέπει να την απασχολήσει η περιφερειακή ανάπτυξη, η μεταφορά παραγωγικών εγκαταστάσεων εκτός Αττικής ώστε να δημιουργηθούν δουλειές και σε άλλες περιοχές, η γρήγορη ανάπτυξη των σταθερών μέσων τροχιάς ώστε να δημιουργηθεί προσφορά στέγης και από πόλεις «δορυφόρους» της πρωτεύουσας. Χωρίς τη χάραξη και την υλοποίηση σχετικής στρατηγικής οι τιμές των ακινήτων στην Αττική θα είναι… καταδικασμένες να ανεβαίνουν.
