Σχέδιο δράσης για επιτάχυνση της ανάπτυξης δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας ανακοινωσε η Ευρωπαικη Επιτροπή, παρουσιαζοντας τη λίστα με τα έργα κοινού και αμοιβαίου ενδιαφέροντος, μέσα στα οποία βρίσκονται και 7 μεγάλα ελληνικά πράσινα projects.
Στόχος είναι η επιτάχυνση των επενδύσεων ύψους 584 δισ. ευρώ έως το 2030 με σκοπό την πράσινη μετάβαση και του στόχου της για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, τη διασφάλιση των διασυνδέσεων, της ενεργειακής ασφάλειας, καθώς και την αξιοποίηση νέων πράσινων τεχνολογιών, όπως το υδρογόνο.
Στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης, η Κομισιόν ενεκρινε 166 Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) και Έργα Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PMI), τα οποία αποσκοπούν στην ενεργειακή ασφάλεια και τον περιορισμό των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή.
Επτά ελληνικά πράσινα projects βρίσκονται στον κατάλογο:
1. Ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ — Κύπρου — Ελλάδας (γνωστή ως EUROASIA Interconnector), που περιλαμβάνει τα ακόλουθα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος: Διασύνδεση μεταξύ Hadera (Ισραήλ) και Κοφίνου (Κύπρος) και Διασύνδεση μεταξύ Κοφίνου και Κορακιάς στην Κρήτη.
2. Αγωγός διασύνδεσης υδρογόνου Ελλάδας-Βουλγαρίας. Περιλαμβάνει την εσωτερική υποδομή υδρογόνου στην Ελλάδα, ως τα σύνορα με τη Βουλγαρία, και την εσωτερική υποδομή υδρογόνου στη Βουλγαρία, ως τα σύνορα με την Ελλάδα.
3. Αγωγός EastMed, με σταθμό μέτρησης και ρύθμισης στη Μεγαλόπολη.
4. Ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου – Ελλάδας (GREGY Interconnector)
5. Υποθαλάσσια αποθήκη CO2 στον Πρίνο. Αφορά τη μεταφορά εκπομπών αερίου από την Ελλάδα μέσω αγωγού και με πλοίο από Βουλγαρία, Ουγγαρία, Κύπρος, Ιταλία και Σλοβενία.
6. Αντλησιοταμιευτικό της Αμφιλοχίας
7. Μονάδα της Πτολεμαΐδας
Σύμφωνα με την Κομισιόν, από τα 166 επιλεγμένα ΕΚΕ και ΕΑΕ, πάνω από τα μισά (85) είναι έργα ηλεκτρικής ενέργειας, υπεράκτιων και έξυπνων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, πολλά από τα οποία αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία μεταξύ 2027 και 2030.
Για πρώτη φορά, περιλαμβάνονται έργα υδρογόνου και ηλεκτρολυτικών κυψελών (65), τα οποία θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της ενοποίησης του ενεργειακού συστήματος και της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας της ΕΕ.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει επίσης 14 έργα δικτύων CO2 σύμφωνα με τους στόχους που έχουμε θέσει όσον αφορά τη δημιουργία αγοράς για τη δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα.
Με την έγκριση του πρώτου καταλόγου έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ) και έργων αμοιβαίου ενδιαφέροντος (ΕΑΕ), ο οποίος συνάδει πλήρως με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η Επιτροπή πραγματοποιεί σήμερα ένα ακόμη βήμα για να καταστήσει το ενεργειακό σύστημα της ΕΕ ικανό να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του μέλλοντος, αναφέρει.
Αυτά τα βασικά διασυνοριακά έργα υποδομών θα βοηθήσουν την ΕΕ να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους της για την ενέργεια και το κλίμα. Τα έργα θα επωφεληθούν από απλουστευμένες διαδικασίες αδειοδότησης και κανονιστικές διαδικασίες, και θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF) της ΕΕ.
Ο κατάλογος αυτός εγκρίνεται στο πλαίσιο του αναθεωρημένου κανονισμού για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας (ΔΕΔ-Ε), ο οποίος θέτει τέλος στη στήριξη των υποδομών ορυκτών καυσίμων και επικεντρώνεται στις διασυνοριακές ενεργειακές υποδομές του μέλλοντος. Περιλαμβάνει ΕΚΕ, τα οποία είναι έργα εντός της επικράτειας της ΕΕ, και για πρώτη φορά ΕΑΕ, τα οποία συνδέουν την ΕΕ με άλλες χώρες. Η Επιτροπή θα μεριμνήσει ώστε τα έργα να ολοκληρωθούν γρήγορα και να μπορέσουν να συμβάλουν στον διπλασιασμό της δυναμικότητας δικτύου της ΕΕ έως το 2030 και στην επίτευξη του στόχου της να ανέλθει στο 42,5 % το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Το σχέδιο δράσης της Κομισιόν για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, το σχέδιο δράσης αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των κύριων προκλήσεων όσον αφορά την επέκταση, την ψηφιοποίηση και την καλύτερη χρήση των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, προσδιορίζει δε συγκεκριμένες και εξατομικευμένες δράσεις που θα συμβάλουν στην αποδέσμευση των αναγκαίων επενδύσεων για την αναβάθμιση των ευρωπαϊκών δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας.
Επίκεντρο των δράσεων είναι η υλοποίηση και η ταχεία τελεσφόρηση, με στόχο την έγκαιρη συμβολή στην επίτευξη των στόχων μας για το 2030:
- Επιτάχυνση της υλοποίησης έργων κοινού ενδιαφέροντος και ανάπτυξη νέων έργων με πολιτική καθοδήγηση, ενισχυμένη παρακολούθηση και περισσότερες προτάσεις
- Βελτίωση του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού των δικτύων για την υποδοχή περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ικανοποίηση μεγαλύτερης ζήτησης εξηλεκτρισμού, συμπεριλαμβανομένου του υδρογόνου, στο ενεργειακό σύστημα διά της καθοδήγησης του έργου των διαχειριστών συστημάτων, καθώς και των εθνικών ρυθμιστικών αρχών·
- Θέσπιση κανονιστικών κινήτρων μέσω καθοδήγησης σχετικά με τις προληπτικές, μελλοντοστραφείς επενδύσεις και τον διασυνοριακό επιμερισμό του κόστους για υπεράκτια έργα·
- Παροχή κινήτρων για καλύτερη χρήση των δικτύων με ενισχυμένη διαφάνεια και βελτιωμένα τιμολόγια δικτύου για ευφυέστερα δίκτυα, αποδοτικότητα και καινοτόμες τεχνολογίες και λύσεις διά της στήριξης της συνεργασίας μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων και των συστάσεων του Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER)·
- Βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για έργα δικτύων διά της αύξησης της προβολής των ευκαιριών για χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ, ειδικά για ευφυή δίκτυα και για τον εκσυγχρονισμό των δικτύων διανομής·
- Τόνωση της ταχύτερης αδειοδότησης για την ανάπτυξη δικτύων διά της παροχής τεχνικής υποστήριξης στις αρχές και κατευθύνσεων για περισσότερη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών και των κοινοτήτων·
- Βελτίωση και διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού δικτύου, μεταξύ άλλων διά της εναρμόνισης των απαιτήσεων βιομηχανικής παραγωγής με στόχο τη σύνδεση παραγωγής και ζήτησης.
