Υπάρχει ελπίδα στην Τουρκία για τις γυναίκες;

Υπάρχει ελπίδα στην Τουρκία για τις γυναίκες;

Το δράμα της νεαρής μητέρας που γλύτωσε από ένα βίαιο θάνατο στην Αττάλεια προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον και παγκόσμια συγκίνηση. Η λύτρωση της Μελέκ Ιπέκ συνδέθηκε άμεσα με τη μονομερή απόσυρση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας.

Η Τουρκία εγκατέλειψε μονομερώς τη Συνθήκη, με τον ισχυρισμό ότι στην Τουρκία υπάρχει επαρκής θέληση και νομικό πλαίσιο για την προστασία των γυναικών, ενώ το διεθνές πλαίσιο «προάγει την ομοφυλοφιλία ως κανονικότητα». Η ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας μάλιστα αναφερόταν στο αντιπαράδειγμα της Πολωνίας, μεταξύ άλλων στην Ευρώπη.

Η λύτρωση της Μελέκ Ιπέκ από το Ποινικό Δικαστήριο της Αττάλειας δείχνει ότι υπάρχει ελπίδα στην Τουρκία. Οι σχεδόν 4 μήνες παραμονής της Ιπέκ στη φυλακή ωστόσο αποκαλύπτει την καταπάτηση βασικών ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για ποιο λόγο να περάσει μία αθώα γυναίκα τόσο χρόνο στη φυλακή, αντί να της δοθεί ιατρική βοήθεια;

Το πιο σημαντικό βέβαια είναι η επιδείνωση της κατάστασης των γυναικών από τη στιγμή της ανόδου του Ερντογάν στην κυβέρνηση. Τα στοιχεία είναι σοκαριστικά. Εκατοντάδες γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω ενδοοικογενειακής βίας. 266 γυναίκες ήταν τα θύματα πέρσι με βάση τα στοιχεία της τουρκικής κυβέρνησης, πολύ περισσότερα σύμφωνα με μη κυβερνητικές οργανώσεις, ενώ οι αυτοκτονίες των γυναικών δεν προσμετρώνται, ούτε ερευνώνται. Τουλάχιστον 38% έχουν υποστεί βία από τον σύντροφο τους μία φορά στη ζωή τους, σύμφωνα με το ανησυχητικό στατιστικό στοιχείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που κάνει τον γύρο του κόσμου. Το ζήτημα πάντως για τον Ταγίπ Ερντογάν είναι η διατήρηση της παραδοσιακής εικόνας των δύο φύλων.

Για τον Τούρκο πρόεδρο, η μονομερής αποχώρηση δεν ήταν ένα απλό ζήτημα. Άλλωστε, η απόφαση του καθυστέρησε πολύ, λόγω των αντιδράσεων των γυναικών στο δικό του στρατόπεδο. Η Τουρκία άλλωστε ήταν το πρώτο κράτος που υπέγραψε τη συνθήκη. Ωστόσο, η συγκυρία άλλαξε. Ενδεχομένως όμως, να μην είναι η δημοσκοπική πτώση, τα οικονομικά προβλήματα, η πίεση από το συντηρητικό κομματικό ακροατήριο και η αναζήτηση νέων συμμάχων στον ισλαμικό κόσμο. Ο λόγος μπορεί να είναι απλώς οι αντιλήψεις του Τούρκου προέδρου. Για εκείνον άλλωστε η γυναίκα, θα πρέπει να παραμείνει στον ρόλο της μητέρας, ενδεχομένως ούτε καν να εργάζεται. Σύμφωνα με έναν πρώην αναπληρωτή πρωθυπουργό του, οι γυναίκες δεν θα έπρεπε καν να γελάνε δυνατά ή να μιλάνε στο κινητό στον δρόμο.

Η Μελέκ Ιπέκ δεν ταιριάζει ωστόσο στην παραδοσιακή εικόνα της γυναίκας των ισλαμιστών του Ερντογάν στην Τουρκία. Αν ταίριαζε, ίσως ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος να τη συναντούσε για να την εκμεταλλευτεί στην κυβερνητική προπαγάνδα.

Αμέσως μετά από την αποφυλάκιση της, η νεαρή μητέρα δήλωσε πως σκοπεύει να κάνει μία προσπάθεια να περάσει στο πανεπιστήμιο, να σπουδάσει έστω κι αν είναι αργά. Η ιατρική είναι ο στόχος της και να εργαστεί για να μεγαλώσει τις δυο της κόρες. Εκείνες να μπορούν να χαμογελάσουν.