Οι στενές σχέσεις Τουρκίας - Κατάρ και ο κοινός σύμμαχος στο Αφγανιστάν

Οι στενές σχέσεις Τουρκίας - Κατάρ και ο κοινός σύμμαχος στο Αφγανιστάν

Η επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στο Κατάρ, εν μέσω οικονομικής κρίσης στη γειτονική χώρα, σχετίστηκε άμεσα με την πιθανότητα χρηματοδότησης της τουρκικής οικονομίας, παρά τις τουρκικές διαψεύσεις. Οι σχέσεις ωστόσο μεταξύ της Άγκυρας και της Ντόχα έχουν πολλές διαστάσεις, πέρα από την οικονομική.

Οι προσπάθειες του τουρκικού καθεστώτος να προβάλει την επίσκεψη Ερντογάν στο Κατάρ ως απόδειξη της διαφοροποιημένης και αναπτυσσόμενης οικονομίας της, που όλοι θέλουν να αξιοποιήσουν είχε σίγουρα στοιχεία τραγικής ειρωνείας. Την ίδια στιγμή δηλαδή που η τουρκική λίρα καταρρέει, ο πληθωρισμός καλπάζει και το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων στην Τουρκία επιδεινώνεται μέρα με την ημέρα. Βέβαια οι δημοσιογραφικές ερωτήσεις ανάγκασαν τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να διαψεύσει πως η Τουρκία ζητάει χρήματα από το Κατάρ για τη στήριξη της τουρκικής λίρας. Η σκηνή που εντόπισαν ελληνικά ΜΜΕ, όταν η τουρκική τηλεόραση διέκοψε τη μετάδοση της συνέντευξης τύπου τη στιγμή που ένας ξένος ανταποκριτής ρώτησε τον Τσαβούσογλου, αν βρίσκεται στο Κατάρ για να αντιμετωπιστεί το οικονομικό χάος που επικρατεί στην χώρα είναι χαρακτηριστική της αμηχανίας του καθεστώτος.

Άγνωστο παραμένει αν η Άγκυρα έθεσε το ζήτημα για τη συμμετοχή της Qatar Petroleum στην κοινοπραξία της Exxon, κάνουν έρευνα στο τεμάχιο 5 της κυπριακής υφαλοκρηπίδας. Η Ντόχα άλλωστε φαίνεται να έχει προετοιμάσει προσεκτικά την υποδοχή της τουρκικής αντιπροσωπείας. Βέβαια, η οικονομική ενίσχυση δεν είναι το μόνο που επιζητά η Άγκυρα στο Κατάρ.

Οι στρατιωτικές σχέσεις των δύο κρατών έχουν αναβαθμιστεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Μόλις πρόσφατα, είδε το φως της δημοσιότητας η συμφωνία της Τουρκίας με το Κατάρ για την παρουσία 36 μαχητικών αεροσκαφών σε τουρκικές αεροπορικές βάσεις μαχητικών αεροσκαφών. Οι 250 στρατιωτικοί από το Κατάρ που θα βρίσκονται μόνιμα στην Τουρκία εγείρουν άλλωστε το ζήτημα της συμμετοχής του σε στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Το ζήτημα του Αφγανιστάν ανέκυψε ως μία ευκαιρία συνεργασίας, τουλάχιστον από την πλευρά της Άγκυρας. Άλλωστε, Κατάρ και Τουρκία αποτελούν βασικούς συμμάχους των Ταλιμπάν, από τότε που σχεδόν το σύνολο της διεθνούς κοινότητας τους είχαν απομονώσει αλλά και σήμερα που ο διεθνής κλοιός σφίγγει. Η προοπτική της επαναλειτουργίας του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ αποτελεί βασική προτεραιότητα της Άγκυρας και πιστεύει πως πλέον η συνεργασία με τη Ντόχα αποτελεί μονόδρομο για την επίτευξη του στόχου της.

Βέβαια, η επίσκεψη της τουρκικής αντιπροσωπείας υπό την ηγεσία Ερντογάν στο Κατάρ πραγματοποιείται λίγο μετά από την υποδοχή του διάδοχου του θρόνου του Αμπού Ντάμπι Μοχάμεντ μπιν Ζάγεντ Αλ-Ναχιάν στην Άγκυρα. Η συμφιλίωση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ύστερα από τις δηλητηριώδεις ανταλλαγές προσβολών του παρελθόντος, με το θέλγητρο των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων επενδύσεων, έδωσε ένα σαφές σήμα. Παρά την ανυποχώρητη στάση στο εσωτερικό του, ο Ερντογάν δείχνει ένα διαλλακτικό πρόσωπο διεθνώς. Το ζήτημα βέβαια που τίθεται είναι εάν το τουρκικό καθεστώς έχει θέσει ως επόμενο μεγάλο στόχο τη συμφιλίωση και με τη Σαουδική Αραβία, η διαμάχη με την οποία έχει πλήξει την τουρκική οικονομία. Τα τόσο σημαντικά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το καθεστώς Ερντογάν ενδεχομένως να τον οδηγήσουν σε μία ακόμα τακτική ή και στρατηγική αναδίπλωση.