Παρά το κλίμα που είχε καλλιεργηθεί για επικράτηση των «γερακιών» στη χθεσινή συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τα «περιστέρια», που θέλουν διατήρηση των επιτοκίων στο 0%, ήταν τελικά αυτά που κέρδισαν την πρώτη μάχη, από τις αρκετές που αναμένεται να διεξαχθούν μέσα στο 2022, με φόντο την άνοδο του πληθωρισμού στο υψηλότερο επίπεδο από καταβολής ευρώ.
Τον… πόλεμο, ωστόσο, δεν αποκλείεται να τον κερδίσουν τα «γεράκια», γιατί όλα δείχνουν ότι στη συνεδρίαση του Μαρτίου η Κριστίν Λαγκάρντ θα αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο η πρώτη αύξηση θα λάβει χώρα φέτος. Τουλάχιστον αυτή την ερμηνεία έδωσαν οι αγορές, με το ευρώ να ενισχύεται έως και άνω του 1% στον απόηχο των δηλώσεων της επικεφαλής της ΕΚΤ. Προς το παρόν, το μήνυμά της είναι ότι η ΕΚΤ ανησυχεί για τον πληθωρισμό αλλά δεν πανικοβάλλεται και δεν προχωρά σε βιαστικές αποφάσεις.
Το παρασκήνιο από τη χθεσινή συνεδρίαση έχει το δικό του ενδιαφέρον. Και αυτό γιατί η νέα άνοδος του πληθωρισμού τον Ιανουάριο στο 5,1%, έχει αλλάξει τις ισορροπίες στο εσωτερικό της ΕΚΤ. Η Λαγκάρντ δήλωσε ότι εκφράστηκαν από όλα τα μέλη του δ.σ. ανησυχίες για τον πληθωρισμό, όμως οι κύριοι εκφραστές των ανησυχιών είναι ο Ολλανδός Κλας Νοτ, ο Αυστριακός Ρόμπερτ Χόλτσμαν και ο νέος διοικητής της Bundesbank, Γιόακιμ Νάγκελ, που ηγούνται των «γερακιών».
Από την πλευρά τους, κεντρικοί τραπεζίτες που δεν είχαν ξεκάθαρα επιλέξει «στρατόπεδο», είναι πλέον πιο πρόθυμοι να ακούσουν τα επιχειρήματα του λόμπι του Βερολίνου. Διότι βλέπουν ότι τόσο το ενεργειακό κόστος, όσο και το κόστος στέγασης βρίσκονται στα ύψη και φοβούνται τη μετάδοση του πληθωριστικού «ιού» σε τρόφιμα και υπηρεσίες, μία εξέλιξη που θα έχει σοβαρές κοινωνικές αλλά και πολιτικές επιπτώσεις. Στους… αναποφάσιστους που κλίνουν προς τα γεράκια συγκαταλέγονται οι κεντρικοί τραπεζίτες της Μάλτας (Έντουαρντ Σικλούνα), του Λουξεμβούργου (Γκαστόν Ράινες), της Σλοβενίας (Μπόστιαν Βασλ) και της Σλοβακίας (Πέτερ Κάζιμιρ).
Στην αντίπερα όχθη είναι τα «περιστέρια» όπου κυριαρχούν οι χώρες του Νότου και η Ιρλανδία. Ο Φάμπιο Πανέτα, ο Ιταλός που αν και δεν είναι κεντρικός τραπεζίτης διαδέχθηκε ουσιαστικά τον Ντράγκι στο διοικητικό συμβούλιο, ο Ισπανός Ερνάντες ντε Κος, ο Ιρλανδός Φίλιπ Λέιν, ο Γιάννης Στουρνάρας και ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης Ινιάτσιο Βίσκο, υποστηρίζουν ότι η Ευρωζώνη δεν πρέπει να βιαστεί και να αυξήσει τα επιτόκια για να μην κινδυνεύσει η ανάκαμψη της οικονομίας. Από κοντά, ο Ιρλανδός Γκάμπριελ Μακλούφ, ο Πορτογάλος Μάριο Σεντένο και ο Κύπριος Κωνσταντίνος Ηροδότου.
Στηρίζουν την άποψή τους στο γεγονός ότι ο πληθωρισμός σήμερα οφείλεται κατά 50% στην αύξηση των ενεργειακών τιμών, που συνεπάγεται ότι ακόμη και αν αλλάξει ρότα η ΕΚΤ και επιταχύνει την αύξηση των επιτοκίων, δεν μπορεί να προκαλέσει τη μείωση των τιμών στην ενέργεια. Επίσης, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για τους μισθούς δε δικαιολογούν την αναθεώρηση των προβλέψεων για τις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις του πληθωρισμού.
Όμως τα «γεράκια» επιμένουν. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, η κρισιμότερη συνεδρίαση θα είναι του Μαρτίου. Στην ουσία, η Λαγκάρντ κέρδισε χρόνο γιατί οι τρέχουσες προβλέψεις θέλουν τον πληθωρισμό να υποχωρεί προς το τέλος του 2022. Θα δούμε τα νέα οικονομικά στοιχεία τις επόμενες εβδομάδες και όλα είναι ανοιχτά για τη συνεδρίαση του Μαρτίου, ήταν το μήνυμά της.
Το μόνο σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι ότι τα «γεράκια» θα συνεχίσουν να ασκούν πιέσεις προς την Λαγκάρντ να… στρίψει το τιμόνι και να κλείσει τις στρόφιγγες της ρευστότητας, πριν ο πληθωρισμός λάβει απρόβλεπτες διαστάσεις. Οι Νοτ, Χόλτσμαν και Νάγκελ προσπαθούν να πείσουν τους υπόλοιπους ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (APP) πρέπει να ολοκληρωθεί στο δ’ τρίμηνο του 2022 και αμέσως μετά να γίνει η πρώτη αύξηση επιτοκίων.
Πιέσεις η Λαγκάρντ δέχεται και από τις κινήσεις άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών. Χθες, η Τράπεζα της Αγγλίας προχώρησε σε δεύτερη αύξηση των επιτοκίων μέσα σε διάστημα τριών μηνών, στο 0,5%, ενώ η Fed προσανατολίζεται σε τέσσερις αυξήσεις επιτοκίων μέσα στο 2022, αρχής γενομένης από τον ερχόμενο Μάρτιο. Όσοι συγκρίνουν την οικονομία των ΗΠΑ με την οικονομία της Ευρώπης και τις αποφάσεις της Fed με της ΕΚΤ, καλύτερα να είναι πολύ προσεχτικοί, τόνισε η Λαγκάρντ, προσθέτοντας ότι πρόκειται για διαφορετικές οικονομίες με διαφορετικά δεδομένα.
Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της Capital Economics, η πρώτη αύξηση επιτοκίων θα γίνει στις αρχές του 2023, όμως η πιθανότητα επίσπευσης της σύσφιξης με μία αύξηση φέτος κερδίζει συνεχώς έδαφος.
