Η πρώτη κατοικία και η δεύτερη ευκαιρία

Η πρώτη κατοικία και η δεύτερη ευκαιρία

Του Θανάση Παπαδή

Ένα από τα σημαντικότερα θέματα των ημερών είναι το νέο πτωχευτικό δίκαιο και η αντιμετώπιση της πρώτης κατοικίας μετά την 30η Απριλίου, όταν λήγει το υφιστάμενο προστατευτικό πλαίσιο. Οι πολίτες θέλουν δικαιολογημένα να γνωρίζουν αν θα δούμε φαινόμενα Ισπανίας με μαζικές εξώσεις, το πώς θα λειτουργήσουν τα ξένα funds που έχουν αγοράσει, θα αγοράσουν ή απλώς διαχειρίζονται τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια και αν θα υπάρξει δεύτερη ευκαιρία για όσους επιλέξουν να «πτωχεύσουν» και να τελειώνουν με τις οφειλές τους. 

Το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων δεν είναι καινούριο. Κορυφώθηκε το 2016, μετά τις καταστροφικές για την οικονομία εξελίξεις του 2015 και από τότε δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα για να αντιμετωπιστεί. Όσοι μπορούσαν να ενταχθούν στο νόμο Κατσέλη είχαν σε γενικές γραμμές το κεφάλι τους ήσυχο και οι υπόλοιποι εκμεταλλεύονταν την ανεκτικότητα των τραπεζών, οι οποίες επέλεγαν να μεταθέσουν κατά κάποιο τρόπο την επίλυση του προβλήματος στο μέλλον. Όσο για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, από τη «σεισάχθεια» που είχε υποσχεθεί έφτασε να καταστρέψει τις τράπεζες με το bank run, τα capital controls και την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση και να μετράει δεκάδες χιλιάδες πλειστηριασμούς και σήμερα από την αντιπολίτευση ανακάλυψε ξανά την αξία της πρώτης κατοικίας.

Το πρόβλημα θα συνεχίσει να υπάρχει και να κρατάει πίσω την οικονομία όσο θα υπάρχουν οφειλές που δεν πληρώνονται, όσο υπάρχουν δάνεια που δεν εξυπηρετούνται κανονικά. Σήμερα, για πρώτη φορά η κυβέρνηση προσπαθεί να δώσει λύση στο μείζον πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους με στοχευμένες ενέργειες όπως η ενίσχυση του εξωδικαστικού συμβιβασμού, η ρύθμιση των 120 δόσεων και η πάγια ρύθμιση των 12 και 24 δόσεων.

Επιπλέον, αν εφαρμοστεί ομαλά το σχέδιο «Ηρακλής» που έχει στόχο να φύγουν πάνω από 30 δισ. ευρώ «κόκκινα δάνεια» από τους ισολογισμούς, οι τράπεζες θα μπορέσουν να δώσουν ρευστότητα στα νοικοκυριά για να εκπληρώσουν τα όνειρά τους και στις επιχειρήσεις για να προωθήσουν τα επενδυτικά τους σχέδια.

Ο αρμόδιος υφυπουργός, κ. Γιώργος Ζαββός, υποστήριξε ότι μέσω του Ηρακλή οι δανειολήπτες θα έχουν καλύτερες ρυθμίσεις γιατί τα funds που θα διαχειρίζονται τα δάνεια έχουν μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας. Αυτό είναι αλήθεια, γιατί τα funds έχουν αγοράσει φθηνά τα δάνεια και στην προσπάθειά τους να βγάλουν γρήγορο κέρδος μπορούν να προτείνουν διάφορες λύσεις. Ο υφυπουργός πρόσθεσε ότι τα funds δεν έχουν λόγο να τρομοκρατήσουν και να εκβιάσουν λύση αλλά θα επιδιώξουν να βρουν μία βιώσιμη λύση ενώ θα μπορούν να εντοπίσουν και τους «πονηρούς», όσους μπορούν να πληρώσουν αλλά δεν το κάνουν, γνωστούς και ως στρατηγικούς κακοπληρωτές. Μένει να δούμε πως θα εξελιχθεί η υπόθεση αυτή.

Μέχρι τότε, η κυβέρνηση απευθύνει σε κάθε ευκαιρία έκκληση στους δανειολήπτες να μπουν στην πλατφόρμα και να ρυθμίσουν τις οφειλές τους με επιδότηση μάλιστα της δόσης από το κράτος. Όμως οι πολίτες δεν επιλέγουν αυτή την οδό. Ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις ήθελαν 150-180 χιλ. δανειολήπτες να μπορούν να την αξιοποιήσουν, στην πλατφόρμα έχουν εισέλθει περίπου 55.000 χρήστες, λιγότεροι από 13.000 έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία αίτησης και μόνο 5 αιτήσεις έχουν διαβιβαστεί στις τράπεζες. Πλήρης αποτυχία δηλαδή.

Μετά τις 30 Απριλίου, θα μπει σε εφαρμογή ο νέος πτωχευτικός κώδικας που θα απλώνει ένα δίχτυ προστασίας για όσους είναι πραγματικά αδύναμοι. Και μόνο για αυτούς. Για τους αδύναμους, όχι για τους πονηρούς. Έτσι, θα δίνεται μια δεύτερη ευκαιρία σε πολίτες και επιχειρήσεις που τα βρήκαν δύσκολα λόγω της κρίσης. Θα υπάρχουν ειδικές πρόνοιες για ευάλωτα νοικοκυριά, αλλά δεν θα υπάρχει καμία προστασία για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Στόχος είναι να δίνεται δεύτερη ευκαιρία σε όσους αποφασίζουν να συνεργάζονται και να τακτοποιούν τις οφειλές τους.