2019-2022: Πώς οι φιλελεύθερες πολιτικές μειώνουν τις ανισότητες

2019-2022: Πώς οι φιλελεύθερες πολιτικές μειώνουν τις ανισότητες

Γράφουν οι Γιώργος Φιντικάκης, Βασίλης Γεώργας

Αύξηση των εισοδημάτων, ειδικά στα πιο φτωχά στρώματα, και κατ' επέκταση μείωση των ανισοτήτων, καταγράφουν τα στοιχεία του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2022, που κατατέθηκε από την κυβέρνηση την Παρασκευή στην Κομισιόν. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι οι φιλελεύθερες πολιτικές, όταν εφαρμόζονται σωστά, αποδίδουν καρπούς και έχουν απτά αποτελέσματα σε όλες τις κοινωνικές ομάδες - αναλογικά μάλιστα περισσότερο στους πιο αδύναμους - σε αντίθεση με τις λαϊκιστικές πολιτικές που ενώ ομνύουν υπέρ των φτωχότερων τάξεων, τελικά καταλήγουν σε βάρος τους.

Η σύγκριση είναι καταλυτική. Τα νεότερα στοιχεία του προσχεδίου του προϋπολογισμού (Draft Budgetary Plan 2022) που έστειλε η ελληνική πλευρά στις Βρυξέλλες και δημοσιοποιήθηκαν χθες στην ιστοσελίδα της αποκαλύπτουν ότι μέσα στην τελευταία διετία οι οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης έχουν οδηγήσει σε αύξηση 15% του διάμεσου εθνικού εισοδήματος (μετά από φόρους και εισφορές) έναντι του 2018. Αύξηση μάλιστα που το επόμενο έτος θα μεγαλώσει στο 18% συγκρινόμενη με τέσσερα χρόνια πριν. Το ποσό θα φτάσει φέτος τα 10.495 ευρώ και του χρόνου τα 10.752 ευρώ, έναντι 9.118 πριν τέσσερα χρόνια, με την ενίσχυση να είναι πολύ μεγαλύτερη στα φτωχότερα στρώματα.

Η μεταβολή μεταξύ 2021 και 2022 στο διάμεσο ισοδύναμο εθνικό εισόδημα ανά κατηγορία (μετά από φόρους και επιδόματα), σε απόλυτα νούμερα και ποσοστά, ξεκινώντας από το 10% χαμηλότερο και φτάνοντας στο 10% υψηλότερο. Το πρώτο σενάριο για το 2022 δείχνει τις μεταβολές αν δεν εφαρμοσθεί καμία από τις πολιτικές μείωσης φόρων και κινήτρων, όπως αυτές που ανακοινώθηκαν στην ΔΕΘ. Το δεύτερο σενάριο έχει ενσωματώσει όλο το πακέτο μέτρων της ΔΕΘ, όπως την επιδότηση του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών για έξι μήνες, σε εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να δημιουργηθούν 150.000 νέες θέσεις εργασίας.

Αύξηση 40% στα χαμηλότερα εισοδήματα

Καταρρίπτεται έτσι το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ ότι οι φιλελεύθερες πολιτικές ενισχύουν τις ανισότητες, φτωχοποιούν ευρύτατες κοινωνικές ομάδες και στηρίζουν τις ελίτ σε βάρος των αδυνάμων, με την κυβέρνηση να έχει εγκαταλείψει στη μοίρα τους μεσαία τάξη και πιο φτωχά εισοδήματα, όπως επιμένει με κάθε ευκαιρία η αξιωματική αντιπολίτευση.

Στην χαμηλότερη μάλιστα εισοδηματική ομάδα, η αύξηση το 2022 φτάνει το 40% έναντι του 2018, καθώς το διάμεσο εθνικό εισόδημα από τα 2.501 ευρώ, ανήλθε φέτος σε 3.244 ευρώ για να μεγαλώσει κι άλλο του χρόνου στα 3.505 ευρώ.

Η μεταβολή μεταξύ 2018 και 2019 στο διάμεσο ισοδύναμο εθνικό εισόδημα ανά κατηγορία (μετά από φόρους και επιδόματα), σε απόλυτα νούμερα και ποσοστά, ξεκινώντας από το 10% χαμηλότερο και φτάνοντας στο 10% υψηλότερο.

Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο που επιβεβαιώνει ότι η συνταγή μείωσης φόρων και εισφορών αποδίδει καρπούς είναι ότι για πρώτη φορά του χρόνου, όλες οι εισοδηματικές κατηγορίες θα γνωρίσουν αύξηση του διάμεσου εισοδήματος, με τη μεγαλύτερη (8,03% το 2022 έναντι του 2021) να αφορά στα πιο φτωχά στρώματα, και τη μικρότερη στα πιο πλούσια (1,48%), δείγμα ότι η ψαλίδα των ανισοτήτων αρχίζει σταδιακά να κλείνει.

Ο δείκτης που μετρά τις ανισότητες

Προς επίρρωση των παραπάνω έρχεται να προστεθεί και ο δείκτης Gini, που μετρά στατιστικά την έκταση της εισοδηματικής ανισότητας μεταξύ του πληθυσμού. Όσο πιο κοντά στο μηδέν βρίσκεται ο συγκεκριμένος δείκτης, τόσο μικρότερες είναι και οι ανισότητες, ενώ όσο πλησιάζει τη μονάδα, τόσο αυτές μεγαλώνουν. Σύμφωνα με τα συμπληρωματικά σχέδια του προσχεδίου που κατατέθηκε στις Βρυξέλλες, ο εν λόγω δείκτης, που επί ΣΥΡΙΖΑ το 2018 ήταν στο 0,323, φέτος έχει υποχωρήσει στο 0,3051 και το 2022 αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,3025. Βρίσκεται δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών.

Ο δείκτης Gini, που μετρά στατιστικά την έκταση της εισοδηματικής ανισότητας μεταξύ του πληθυσμού. Όσο πιο κοντά στο μηδέν βρίσκεται, τόσο μικρότερες είναι και οι ανισότητες, ενώ όσο πλησιάζει τη μονάδα, τόσο αυτές μεγαλώνουν. Το 2018 ήταν στο 0,323, φέτος έχει υποχωρήσει στο 0,3051 και το 2022 αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,3025.

Σε μια συγκυρία όπου η αγωνία του ΣΥΡΙΖΑ να προσελκύσει ψηφοφόρους από τη μεσαία τάξη που τον τιμώρησε στις εκλογές του 2019, είναι έκδηλη, τα συμπληρωματικά στοιχεία του Draft Budgetary Plan 2022, διαψεύδουν κάθε προσπάθεια, ακυρώνοντας το αφήγημα ότι ήταν οι δικές του πολιτικές που προστάτευσαν τα χαμηλά εισοδήματα και πως η σημερινή κυβέρνηση, τα οδηγεί στο περιθώριο.

«Αναγκαστήκαμε να επιβαρύνουμε τη μεσαία τάξη κατά τη διάρκεια της θητείας μας. Δεν ήταν επιλογή μας. Ήταν ανάγκη εθνική για να βγει επιτέλους η χώρα από τα μνημόνια», ήταν η προ μηνός απάντηση Τσίπρα από το βήμα της ΔΕΘ, που υιοθετώντας απολογητικό ύφος για την υπερφορολόγηση της περιόδου 2015-2019, είχε επιχειρήσει να εμφανιστεί ότι διδάχθηκε από τα λάθη του παρελθόντος. Δήλωση που θύμισε τη πρακτική των υπερπλεονασμάτων, αυτή που επιτάχυνε την καθίζηση της οικονομίας, ισοπεδώνοντας τα εισοδήματα, με αποκορύφωμα τη περίφημη πολιτική επιδομάτων και τις προεκλογικές παροχές για να συγκρατηθεί ο κορμός της εκλογικής πελατείας του ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο μια θυμωμένη μεσαία τάξη επέλεξε να τιμωρήσει. Πολιτικές που απεικονίζονται και στις μεταβολές του διαμέσου εθνικού εισοδήματος μεταξύ 2018 και 2019, όπου οι μόνοι ωφελημένοι, όπως φαίνονται από τον σχετικό πίνακα, είναι τα πολύ φτωχά στρώματα. Στον αντίποδα, μια απλή σύγκριση των στοιχείων του 2018 με τα φετινά νούμερα, και με τις προβλέψεις για το 2022, καταδεικνύει αυξήσεις στην τετραετία για όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες, από 20% έως και 29%, με μεγαλύτερη το 40% για τη πιο φτωχή εισοδηματική ομάδα.