Του Νίκου Τζαμπούρα
Την Παρασκευή, η ισοτιμία Ευρώ-Δολαρίου (EUR/USD) έφτασε να χάνει σχεδόν 1,5% της αξίας της, σημειώνοντας χαμηλά 6μιση μηνών στο 1,0704. Η κίνηση αυτή ήρθε κατόπιν της δημοσίευσης των στοιχείων της απασχόλησης (NFPs) των Ηνωμένων Πολιτειών, τα οποία ήταν απροσδόκητα θετικά, ξεπερνώντας κατά πολύ τις εκτιμήσεις. Για την ακρίβεια, η αμερικανική οικονομία προσέθεσε 271.000 νέες θέσεις εργασίας (εκτός αγροτικού τομέα), την υψηλότερη καταγραφή για το 2015, νικώντας τις εκτιμήσεις κατά 86.000 θέσεις. Το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο 5,0%, ενώ οι μέσες ωριαίες αποδοχές αυξήθηκαν κατά 2,5% (έναντι εκτίμησης για 2,3%).
Τις προηγούμενες εβδομάδες τόσο η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve) όσο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είχαν αφήσει τα επιτόκια τους αμετάβλητα, οδηγώντας και στις δύο περιπτώσεις την ισοτιμία χαμηλότερα. Η εν λόγω απόφαση της Fed στις 28 Οκτωβρίου συνοδεύτηκε από hawkish ρητορική, επαναφέροντας τον Δεκέμβριο ως πιθανό μήνα εκκίνησης της πολυπόθητης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής. Πλέον, σε συνδυασμό με τα πέραν του αναμενομένου θετικά NFPs, η πιθανότητα η Fed διατηρήσει και πάλι τα επιτόκια αμετάβλητα, στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη. Τα Fed Fund Futures εκτιμούν την πιθανότητα αύξησης επιτοκίων στο 70% (από 30% μόλις δύο εβδομάδες πριν).
Η ΕΚΤ από την πλευρά της βρίσκεται στην αντίθετη φάση του κύκλου νομισματικής πολιτικής, με το Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE) σε πλήρη εξέλιξη. Ο κ. Draghi στη συνέντευξη Τύπου που συνόδευσε την αντίστοιχη απόφαση της ΕΚΤ (22 Οκτωβρίου), χτύπησε όλες τις dovish νότες, οδηγώντας το ενιαίο νόμισμα σε ελεύθερη πτώση. Για τη ακρίβεια ανέφερε πως η ΕΚΤ είναι διατεθειμένη να προβεί σε ενίσχυση ή/και επέκταση του QE πέραν του Σεπτεμβρίου του 2016. Η δήλωση, βέβαια, που προκάλεσε ίσως τη μεγαλύτερη έκπληξη ήταν η αποκάλυψη πως συζητήθηκε και το ενδεχόμενο περαιτέρω περικοπής των επιτοκίων. Πλέον αναμένουμε την ΕΚΤ να ανακοινώσει τον Δεκέμβριο μέτρα επιπλέον χαλάρωσης.
Η απόκλιση αυτή της νομισματικής πολιτικής ανάμεσα στις δύο κεντρικές τράπεζες δεν μας αφήνει πολλά περιθώρια για ανοδικές βλέψεις στο EUR/USD. Αν οι εκτιμήσεις αυτές επαληθευτούν και η Fed προχωρήσει σε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής ενώ η ΕΚΤ σε περαιτέρω χαλάρωση, τότε το EUR/USD θα δεχθεί σημαντικές πιέσεις. Τα χαμηλά του Μαρτίου στο 1,0460 φαντάζουν πλέον ως εφικτός στόχος, αλλά ενδεχόμενη πορεία προς την απόλυτη ισοτιμία 1:1 ή και χαμηλότερα ίσως αποδειχθεί δυσκολότερη, πολύ δε περισσότερο η παραμονή σε τόσο χαμηλά επίπεδα. Το ζεύγος δεν κατόρθωσε έκτοτε, παρότι προσπάθησε, να κινηθεί χαμηλότερα και δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως για βρούμε χαμηλότερα επίπεδα από το 1,0460, θα πρέπει να φτάσουμε πίσω στις αρχές του 2003. Θα πρέπει επίσης να προσθέσουμε πως οι αγορές έχουν ήδη ενσωματώσει στην ισοτιμία, σε ορισμένο βαθμό, το ενδεχόμενο πραγματοποίησης των προαναφερθέντων ενεργειών από πλευράς των δύο κεντρικών τραπεζών.
Για να έχουμε όμως μια πιο σφαιρική εικόνα για την επερχόμενη πορεία της ισοτιμίας, χρειάζεται να εξετάσουμε και το ποιους συμφέρουν και ποιους όχι τα χαμηλά επίπεδα. Το ισχυρό δολάριο μπορεί να ευνοεί την εσωτερική κατανάλωση στις ΗΠΑ (αφού τα εισαγόμενα προϊόντα αλλά και το πετρέλαιο είναι φθηνότερα) και ακόμη και την αγορά περιουσιακών στοιχείων εκτός ΗΠΑ, αλλά, από την άλλη, βλάπτει τις εξαγωγές της χώρας και περιορίζει τα κέρδη των αμερικανικών επιχειρήσεων. Ήδη από το καλοκαίρι αρκετές αμερικανικές εταιρείες έχουν αναφερθεί στην αρνητική επίδραση του ισχυρού δολαρίου.
Από την πλευρά της Ευρωζώνης, τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού και η αποδυνάμωση του ενιαίου νομίσματος σίγουρα έχουν επιδράσει θετικά στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και τις εξαγωγές τους. Είναι, όμως, να σημαντικό να θυμόμαστε πως σε αυτό έχουν συμβάλει και οι χαμηλές τιμές ενέργειας. Αν οι τιμές του πετρελαίου αρχίσουν να ανεβαίνουν, τότε το αδύναμο Ευρώ ίσως αποτελέσει τροχοπέδη (αφού το πετρέλαιο αποτιμάται σε δολάρια). Ενδιαφέρον σε αυτό το μέτωπο θα έχει η συνεδρίαση του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Εξαγωγών Χωρών (ΟΠΕΚ) στις 4 Δεκεμβρίου, με ορισμένα μέλη του να έχουν εκφράσει δυσαρέσκεια για τη μη περικοπή της παραγωγής.
Σε κάθε περίπτωση, ο Δεκέμβριος ίσως καταστεί ο πιο συναρπαστικός μήνας του έτους. Μένει, λοιπόν, να αποδειχτεί αν τα χαμηλά του Μαρτίου αποτελούν το κατώτατο όριο ανοχής ή μπορεί η ισοτιμία να κινηθεί ακόμη χαμηλότερα.
* Ο κ. Νίκος Τζαμπούρας είναι Forex Trading Instructor, στην FXCM Hellas
