Το πείραμα του Ντένβερ για το βασικό εισόδημα

Το Ντένβερ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, είναι η πόλη στην οποία καταγράφεται μια από τις υψηλότερες αυξήσεις αποδοχών των εργαζομένων στον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας. Οι υψηλοί μισθοί, μαζί με την αύξηση των προσλήψεων και την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων από τις Δυτικές ακτές των ΗΠΑ, συνθέτουν μια εικόνα ευημερίας. 

Παρά το γενικευμένο περιβάλλον ευμάρειας και ευημερίας, το Δημοτικό Συμβούλιο του Ντένβερ ξεκίνησε δοκιμαστικά ένα πείραμα σχετικά με τη χορήγηση ενός εγγυημένου εισοδήματος σε ευάλωτους οικονομικά και κοινωνικά πολίτες. Η υιοθέτηση του «εγγυημένου εισοδήματος», σε συγκεκριμένες ομάδες πολιτών, κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος στις ΗΠΑ, ειδικά αφού όπως έχει αποδειχθεί από τη μέχρι στιγμής εφαρμογή του, δεν ανατρέπει τα εργασιακά δεδομένα, ούτε πλήττει την απασχόληση.

Σταθερότητα στην παροχή ενός τέτοιου είδους εγγυημένου εισοδήματος που δίνεται από το 1982, εμφανίζεται στην Πολιτεία της Αλάσκας. Το ποσό που σε μηνιαία βάση κυμαίνεται ανά πολίτη από τα 1.000 δολ. έως 2.000 δολ. ανάλογα με την πορεία των τιμών των υγρών καυσίμων, καταβάλλεται από το Alaska Permanent Fund. Ένα δημόσιο ταμείο διαχειριστής κεφαλαίων που προέρχονται από έσοδα που προκύπτουν από την εξόρυξη υδρογονανθράκων στην περιοχή της Αλάσκας.

Παρόμοιο πρόγραμμα εφαρμόζεται στη Βόρειο Καρολίνα από το 1997 και οι ετήσιες καταβολές κυμαίνονται από 4.000 δολ. μέχρι και 6.000 δολ.. Και εδώ το αποτέλεσμα είναι θετικό, με απτά παραδείγματα στον χώρο της εκπαίδευσης, της ψυχικής υγείας, της εξάρτησης από ναρκωτικά και αλκοόλ, καθώς και του εγκλήματος.

Το Denver Basic Income Project, βασίζεται σε κεφάλαια του ομοσπονδιακού πακέτου American Rescue Plan Act.

Το συγκεκριμένο δοκιμαστικό πρόγραμμα στην πόλη του Ντένβερ, περιλαμβάνει τη χορήγηση ενός ποσού 12.000 δολ. σε 520 πολίτες. Οι 260 εξ αυτών θα λάβουν 6.500 δολ. σαν προκαταβολή και από 500 δολ. σε μηνιαία βάση για τους υπόλοιπους 11 μήνες και οι υπόλοιποι 260 θα λαμβάνουν μηναία ενίσχυση 1.000 δολ. για ένα δωδεκάμηνο.

Παράλληλα και οι 520 συμμετέχοντες στο πρόγραμμα, θα λάβουν από κινητό τηλέφωνο με προπληρωμένη 12μηνη συνδρομή, σαν κίνηση κατά του κοινωνικού αποκλεισμού.

Ο Δήμος του Ντένβερ σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, θα επεξεργαστεί τις απαντήσεις. Ο σκοπός είναι, τα συμπεράσματα να αποτελέσουν κανόνα για την επέκταση του προγράμματος. 

Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα ή Βασικό Εισόδημα δεν είναι καινούργια έννοια. Η ιδέα ότι το κράτος πρέπει να διασφαλίζει ελάχιστο εισόδημα για όλους, ένα είδος διχτυού κάτω από οποίο κανείς δεν πρέπει να πέσει, ακόμη και όταν δεν είναι σε θέση να φροντίσει ο ίδιος για τον εαυτό του, αποτελεί ουσιαστικά, προάσπιση της ατομικής ελευθερίας. Και αυτό δεν είναι κάτι που έχει παρουσιάσει η Σοσιαλδημοκρατία, αλλά ο ίδιος ο Friedrich Hayek. Διότι όπως υποστήριζε, ο οικονομικά ανελεύθερος άνθρωπος, υποκύπτει ευκολότερα στον εξαναγκασμό. 

Το Βασικό Εισόδημα, έχει επιστρέψει στην επικαιρότητα και πάλι λόγω των ταχύτατων ρυθμών ενσωμάτωσης της ψηφιακής τεχνολογίας στην παραγωγική διαδικασία. Η τεχνητή νοημοσύνη και τα πάσης φύσεως ρομπότ, θα υποκαταστήσουν σε μεγάλο βαθμό, θέσεις απασχόλησης και αυτό δεν θα αφορά μόνο χειρώνακτες, οδηγούς οχημάτων ή τηλεφωνητές. Η τεχνολογία έχει εισβάλει ακόμα και στον τομέα της λήψης αποφάσεων.

Επομένως, τα συμπεράσματα από τα δοκιμαστικά προγράμματα όπως αυτό στο Ντένβερ, θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα όσον αφορά την ψυχολογία, τις συνήθειες, την κοινωνική ζωή των ευάλωτων πολιτών που θα λαμβάνουν το βασικό εισόδημα. Καταλυτικής σημασίας θα είναι και τα συμπεράσματα σχετικά με τις επιπτώσεις στις εργασιακές σχέσεις, στα επίπεδα μισθών και στην απασχόληση.