Οι πιο επιβλαβείς από τους 15 τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για άνοια είναι ο διαβήτης, η ατμοσφαιρική ρύπανση από τα αυτοκίνητα και η κατανάλωση αλκοόλ, σύμφωνα με μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Ένα «αδύναμο σημείο» στον εγκέφαλο είχε εντοπίσει μία ερευνητική ομάδα, καθώς ένα συγκεκριμένο δίκτυο περιοχών οι οποίες αναπτύσσονται αργότερα κατά την εφηβεία, εμφανίζουν πρώιμο εκφυλισμό στην τρίτη ηλικία. Οι ερευνητές έδειξαν ότι αυτό το εγκεφαλικό δίκτυο είναι επίσης ιδιαίτερα ευάλωτο στη σχιζοφρένεια και τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Στην τελευταία τους μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature Communications», οι ερευνητές εξέτασαν 161 παράγοντες κινδύνου για την άνοια και κατέταξαν την επίδρασή τους σε αυτό το ευάλωτο εγκεφαλικό δίκτυο, πέρα από τις φυσικές επιπτώσεις της ηλικίας.
Ταξινόμησαν αυτούς τους λεγόμενους «τροποποιήσιμους» παράγοντες κινδύνου σε 15 ευρείες κατηγορίες: αρτηριακή πίεση, χοληστερόλη, διαβήτης, βάρος, κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα, καταθλιπτική διάθεση, φλεγμονή, ρύπανση, ακοή, ύπνος, κοινωνικοποίηση, διατροφή, σωματική δραστηριότητα και εκπαίδευση.
«Διαπιστώσαμε ότι αρκετές παραλλαγές στο γονιδίωμα επηρεάζουν αυτό το εγκεφαλικό δίκτυο και εμπλέκονται σε καρδιαγγειακούς θανάτους, σχιζοφρένεια, Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον, καθώς και με τα δύο αντιγόνα μιας ελάχιστα γνωστής ομάδας αίματος, του άγνωστου συστήματος αντιγόνων XG, το οποίο ήταν ένα εντελώς νέο και απροσδόκητο εύρημα» δήλωσε η καθηγήτρια Gwenaëlle Douaud, η οποία ηγήθηκε αυτής της μελέτης.
«Στην πραγματικότητα, δύο από τα επτά γενετικά ευρήματά μας βρίσκονται σε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή που περιέχει τα γονίδια της ομάδας αίματος XG και αυτή η περιοχή είναι εξαιρετικά άτυπη επειδή μοιράζεται και τα φυλετικά χρωμοσώματα Χ και Υ. Αυτό είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρον καθώς δεν γνωρίζουμε πολλά για αυτά τα μέρη του γονιδιώματος. Η εργασία μας δείχνει ότι θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω αυτή η γενετική terra incognita» εξήγησε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Λόιντ Έλιοτ από το Πανεπιστήμιο Simon Fraser στον Καναδά.
«Αυτό που κάνει αυτή τη μελέτη ξεχωριστή είναι ότι εξετάσαμε τη μοναδική συμβολή κάθε τροποποιήσιμου παράγοντα κινδύνου, ώστε να υπολογίσουμε τον εκφυλισμό που προκύπτει από αυτό το συγκεκριμένο ‘αδύναμο σημείο’ του εγκεφάλου» δήλωσε ο συν-συγγραφέας Άντερσον Γουίνκλερ από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και το Πανεπιστήμιο του Τέξας Rio Grande Valley στις ΗΠΑ.
«Με αυτό το είδος συνολικής, ολιστικής προσέγγισης -και αφού λάβαμε υπόψη τις επιπτώσεις της ηλικίας και του φύλου- αναδείξαμε τους τρεις πιο επιβλαβείς παράγοντες: τον διαβήτη, την ατμοσφαιρική ρύπανση από τα αυτοκίνητα και το αλκοόλ» σημείωσε.
Η μελέτη ρίχνει φως σε μερικούς από τους πιο κρίσιμους παράγοντες κινδύνου για την άνοια και παρέχει νέες πληροφορίες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην πρόληψη και την ανάπτυξη μελλοντικών στρατηγικών για στοχευμένη παρέμβαση.
