Τα βήματα των αρχαίων θεών του Ολύμπου, θα ακολουθήσουν οι νεοϋορκέζοι. Χάρη στο Ιδρυμα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» που θα φιλοξενήσει την έκθεση «Θεοί και Θνητοί στον Όλυμπο» (και στα αγγλικά ”Gods and Mortals at Olympus”) αρχαιολογικοί θησαυροί από την ιερή πόλη των Μακεδόνων, θα παρουσιαστούν στη Νέα Υόρκη από τις 24 Μαρτίου και μέχρι τον Ιούνιο. Με αυτό τον τρόπο, το Ιδρυμα θα εγκαινιάσει τη λειτουργία του πλήρως ανακαινισμένου Ωνάσειου Πολιτιστικού Κέντρου στην καρδιά του Μανχάταν.
Εκθέματα που για πρώτη φορά βγαίνουν εκτός Ελλάδας, και μερικά που παρουσιάζοναι για πρώτη φορά, θα διηγηθούν την ιστορία του βουνού των θεών και της πόλης του Διός, του Δίου. Θα παρουσιαστεί η καθημερινή ζωή των κατοίκων μιας αρχαίας πόλης χτισμένης στους πρόποδες του Ολύμπου μέσα από περίπου 90 έργα. Αγάλματα, ψηφιδωτά, κοσμήματα, κεραμεικά, γυάλινα σκεύη και νομίσματα που χρονολογούνται από τηβ 1η χιλιετία π.Χ. έως τον 4ο αιώνα μ.Χ. θα μαγέψουν το κοινό.
Ανάμεσά τους, θα είναι αγάλματα του Δίας, της Δήμητρας και της Αφροδίτης και ευρήματα που έχουν εντοπιστεί σε ιερά, αλλά και στην ιδιωτική βίλλα του Διονύσου, ένα μεγαλοπρεπές αρχαίο οικοδόμημα το οποίο αναστηλώθηκε πρόσφατα με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση.
Ταυτοχρόνως, εικαστικές εγκαταστάσεις, περίπατοι με τον Φιλόσοφο Simon Critchley, προγράμματα για οικογένειες κ.α. θα αποτελέσουν άλλες πτυχές του φιλόδοξου εγχειρήματος. Η ιδέα του «περιπάτου» είναι να παρακολουθεί ο επισκέπτης περιπατητικές συζητήσεις που θα κάνει ο φιλόσοφος και πανεπιστημιακός καθηγητής με άλλο καλεσμένο κάθε φορά. Θα διερευνώνται θέματα που άπτονται της έκθεσης και της σύνδεσής της με το σήμερα. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μέχρι και video game, στο οποίο ο παίκτης μπορεί να παίξει τον ρόλο αρχαιολόγου. Όλα, με απολύτως ελεύθερη είσοδο.
«Τα 45 χρόνια ερευνών στο Δίον, μας έδωσαν την ευκαιρία όχι μόνο να εντοπίσουμε αρχαία κτήρια και κινητά ευρήματα, αλλά να χαρτογραφήσουμε τις ζωές των ανθρώπων ανά τους αιώνες» σημειώνει ο Δημήτρης Παντερμαλής, πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης και ανασκαφέας της αρχαίας πόλης.
«Το βασικό χαρακτηριστικό που θέλουμε να αναδείξουμε είναι πώς οι θεοί των Ελλήνων βγήκαν από την καταπληκτική φύση της χώρας και πώς οι λατρείες σχετίζονται άμεσα με την τοπική φύση» αναφέρει. «Εχουμε τον Ολυμπο, ένα ψηλό βουνό, έχουμε χαράδρες, νερά που αναβλύζουν και δέντρα, κεραυνούς που πέφτουν. Ολα αυτά τροφοδότησαν την μυθολογία. Ακόμα και σήμερα, η φύση είναι σχεδόν ανέγγιχτη».
Ταυτοχρόνως, με την έκθεση θα παρουσιαστούν οι κάτοικοι της πόλης όπου ήταν τα ιερά. «Θα ανασυγκροτήσουμε την εικόνα τους και θα δείξουμε ποιος ήταν ο πολιτισμός τους» λέει ο κ. Παντερμαλής.
Το σημαντικότερο κατά τον ίδιο είναι πως όλα μα όλα τα εκθέματα «προέρχονται από ανασκαφές στο Δίον. Σε αντίθεση με τα μουσεία του εξωτερικού, που έχουν αρχαιότητες από λαθρανασκαφές, αρχαιοκαπηλία και βίαιη απαγωγή. Εδώ, μπορούμε να ξέρουμε την ιστορία κάθε ευρήματος και πώς τα κινητά σχετίζονται με συγκεκριμένα κτήρια ή ταφικά μνημεία».
Μια τέτοια έκθεση, με ευρήματα που πρώτη φορά βγαίνουν στο εξωτερικό, μπορεί να ανανεώσει το ενδιαφέρον του κόσμου για την περιοχή, ώστε να αυξηθεί η επισκεψιμότητα κάτι που χρειάζεται η Ελλάδα όσο ποτέ.
Το Δίον δέσποζε στους βόρειους πρόποδες του Ολύμπου, σε περιοχή που εξασφαλίζει τον απόλυτο έλεγχο της στενής διάβασης από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία, δεσπόζει.
Άλλοτε σε απόσταση μόλις επτά σταδίων από τις ακτές του Θερμαϊκού, υπήρξε η κατ'' εξοχήν ιερή πόλη των Μακεδόνων και ήταν ο ιερός χώρος του Δία. Έφτασε σε μεγάλη ακμή κατα τους ελληνιστικούς χρόνους αλλά και στα ρωμαϊκά χρόνια, καθώς ήταν μια από τις πρωιμότερες αποικίες των Ρωμαίων στο μακεδονικό χώρο.
Είναι πιθανόν να παίχτηκαν εκεί οι τραγωδίες του Ευριπίδη «Αρχέλαος» και «Βάκχες», τις οποίες συνέθεσε στα τελευταία χρόνια της ζωής του στη μακεδονική αυλή. Οι Φίλιππος και Αλέξανδρος πανηγύριζαν τις νίκες τους με μεγαλοπρεπείς θυσίες στο Δία και στις Μούσες.
Στο Δίον γιόρτασε ο Φίλιππος Β'' την άλωση και καταστροφή της Ολύνθου, και στο ίδιο μέρος ο Μέγας Αλέξανδρος επικαλέστηκε τη βοήθεια του ύψιστου των θεών, πραγματοποιώντας την πανηγυρική ετοιμασία της εκστρατείας του στην Ασία. Ωστόσο το Δίον, με περίμετρο τειχών 2550 μέτρων, ποτέ δεν ξεπέρασε το επίπεδο ενός πολίσματος.
Αντιγόνη Καρατάσου