Του Απόστολου Σκουμπούρη
Πόσο διάτρητο είναι το χρηματιστηριακό – οικονομικό και επιχειρηματικό σύστημα; Πως είναι δυνατόν – στην εποχή της on line ενημέρωσης και της δυνατότητας «σκαναρίσματος» κάθε σπιθαμής οικονομικών και επιχειρηματικών δεδομένων - να υπάρξει, να κυριαρχήσει και να... επιβληθεί τόσο ψέμα;
Πώς είναι δυνατόν να παρουσιάζεις έναν... αυθαίρετο ισολογισμό – σαν να υπογράφεις χαρτί του... νόμου 105 – στα διεθνή επενδυτικά «γκαλά» και να γίνεσαι πιστευτός από χρηματιστηριακές και εποπτικές αρχές, από τράπεζες, ξένους διαχειριστές και ομολογιούχους;
Τεράστια είναι τα ερωτήματα για το πως φτάσαμε σ'' αυτή την πρωτοφανή απάτη, για το πως έγινε... πιστευτή απ'' όλη την επενδυτική βιομηχανία, η οποία, όλα τα τελευταία χρόνια τροφοδοτούσε μέσω ομολογιακών, placements και δανείων μια ιστορικού μεγέθους και... θράσους χοάνη!
Παράλληλα, πολύ πικρές, δυστυχώς, είναι και οι διαπιστώσεις. Για όλους όσοι συμμετείχαν, αλλά και για όλους όσους είχαν την ευθύνη του εποπτικού ελέγχου, αλλά και της υπογραφής των ισολογισμών.
Αποδεικνύεται ότι το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όσες κρίσεις κι αν έχει περάσει, όσες... Enron, Bear Stearns, Lehman Brothers, Investment Securities (του γνωστού Μπ. Μέιντοφ), Parmalat, ή... Alapis κι αν βίωσε, εξακολουθεί να είναι (πολύ) ατελές και διάτρητο.
Αυτή η ιστορία αποκάλυψε (ξανά) τις εγγενείς αδυναμίες ολόκληρου του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος, της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, των εποπτικών αρχών, αλλά και ολόκληρου του επενδυτικού συστήματος, διεθνώς.
Αν δεν ήταν το QCM;
Στην υπόθεση της Folli Follie, όλο το σύστημα, περίμενε ένα – όχι τόσο γνωστό και όχι σημαντικού μεγέθους - αμερικανικό fund Quintessential Capital Management (QCM), να αποκαλύψει την τρομακτική απάτη! Χρηματιστηριακές αρχές, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ξένοι ομολογιούχοι, επενδυτές, διεθνείς διαχειριστές σε roadshows, μέτοχοι, προμηθευτές, κανένας δεν είχε πάρει χαμπάρι!
Ένα εν πολλοίς άγνωστο fund έκανε μια μνημειώδη αποκάλυψη – καταγράφοντας συνάμα μια τεράστια επιτυχία για το ίδιο - ξεμπροστιάζοντας μια ιστορική... κλοπή και απάτη χιλιάδων ανθρώπων. Ένα fund με έδρα χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, προνόησε, διέβλεψε, ερεύνησε και στηλίτευσε την ανύπαρκτη – ουσιαστικά - επιχειρηματική υπόσταση του FF Group στην Ασία και όχι μόνο.
Και επέφερε τρομερά καίριο πλήγμα σ'' όλο το κύρος της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς, βγάζοντας στην επιφάνεια την... πολυοργανική ανεπάρκεια του συστήματος και την αδυναμία του να θωρακιστεί από τις εκάστοτε τυχοδιωκτικές ή και εγκληματικές πρακτικές ορισμένων.
Το... κωμικό πρόστιμο της Ε.Κ. για ένα σκάνδαλο μεγατόνων
Θυμίζουμε ότι η Επ. Κεφαλαιαγοράς, με πρωτοφανή καθυστέρηση αντίδρασης, επέβαλε στις 2 Αυγούστου συνολικά πρόστιμα 4,02 εκατ. ευρώ (!!) στην εταιρεία και σε κάποια φυσικά πρόσωπα! Για ένα σκάνδαλο εκατοντάδων εκατ. ευρώ, η επιλογή της εποπτικής αρχής, ήταν πρόστιμο 4,02 εκατ. ευρώ! Τώρα, με τη δημοσίευση των στοιχείων της A&M, η απόφαση για το μέγεθος του προστίμου, κρίνεται έως και... κωμική!
Οι διάτρητοι ισολογισμοί και οι ευθύνες των ορκωτών
Όλα αυτά, ασφαλώς βγάζουν στην επιφάνεια τα τεράστια κενά, τις αρρυθμίες και το έλλειμμα εποπτείας που συνεχίζει να υπάρχει στην αγορά.
Παράλληλα, καταδεικνύουν ότι είναι απαραίτητο να θωρακιστεί περαιτέρω το σύστημα ελέγχου των ισολογισμών των εταιρειών, άρα να... ελεγχθούν ή να μπουν σε πιο αυστηρές γραμμές, οι ορκωτοί λογιστές που έχουν και τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη διαφάνεια των εταιρειών που αξιολογούν.
Τελικά, δεν είναι «άμυνα» ο ισολογισμός; Αν και αυτός ο επίσημος ισολογισμός θεωρείται διάτρητος, πόσο διάτρητο είναι όλο το «παιχνίδι» αποτελεσμάτων; Πώς μπορούν να μετρηθούν τα αποθέματα;
Πως ένας... τίμιος ορκωτός μπορεί να «ζυγίσει» τα αποθέματα; Πως μπορεί να ελεγχθεί το κύρος των αντίστοιχων ορκωτών σε μια αγορά όπως η Κίνα και πως μπορεί να υπάρξει ενιαία «γραμμή» στις κεφαλαιαγορές για τον έλεγχό τους; Κάτω από ποιες δικλίδες ασφαλείας ενοποιούνται τα αποτελέσματα δραστηριοτήτων σε διαφορετικές ηπείρους;
Πολλαπλά τα ερωτήματα
Εύλογα, επενδυτές, ομολογιούχοι, μικρομέτοχοι αλλά και διεθνείς διαχειριστές αναρωτιούνται πως είναι δυνατόν να υπάρξει τέτοια απάτη και τέτοιο κολοσσιαίο «πείραγμα» ισολογισμού! Και μάλιστα σε έναν από τους πλέον προβεβλημένους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας, μέλος της ελίτ του Χ.Α. και μέλος των δεικτών του MSCI!
Πώς μπορεί να προστατευθεί ένας επενδυτής που έχει επενδύσει κάποιες οικονομίες του στον επίσημο επενδυτικό φορέα ενός κράτος, το Χρηματιστήριο και όχι σε κάποιο παράνομο (υπόγειο) καζίνο της Πατησίων;
Επίσης, πώς μπορεί να προστατευτεί μια υγιής επιχείρηση που χτίζει με... αίμα τα μερίδιά της, από αθέμιτο ανταγωνισμό τύπου Folli Follie που μέσω αυτών των τρυκ νέμονταν αθέμιτα τεράστια ρευστότητα;
Πόσες άλλες – ελληνικές ή διεθνείς – εταιρείες έχουν ξεκινήσει «φάμπρικα» με επεκτάσεις σε... αχανείς και μη ελέγξιμες αγορές, όπως π.χ. η Κίνα και η Ασία, γεωγραφική περιοχή που είχε επιλέξει η οικογένεια Κουτσολιούτσου για τη... διεθνοποίησή της;
Τέλος, είναι σαφές ότι το σκάνδαλο Folli Follie δεν προέκυψε με τον κάλπικο ισολογισμό του 2017. Γιατί, «κοντινούς» τζίρους, κέρδη και αποθέματα έδειχναν και οι ισολογισμοί των προηγούμενων ετών! Άρα, η απάτη έχει χτιστεί μεθοδικά πολλά χρόνια τώρα. Και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει - πολύ περισσότερο να μην κάνει εύλογους συνειρμούς – πως παρόμοιες τακτικές δεν εφαρμόζονταν και στις υπόλοιπες θυγατρικές του ομίλου, αλλά και στην Ελλάδα!
Υπάρχουν άλλωστε και οι ενδοομιλικές συναλλαγές, οπότε μένει να δούμε και σ'' αυτή την περίπτωση τις όποιες δαιδαλώδεις διαδρομές και τις άλλες διαδικασίες.
